Những dòng tưởng nhớ xúc động về GS Đặng Lương Mô

Ngày 6-5, GS - TS khoa học Đặng Lương Mô đã trút hơn thở cuối cùng sau thời gian điều trị bệnh tại Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM), thượng thọ 90 tuổi.

Nhận tin buồn, rất nhiều cộng sự, đồng nghiệp, nhà khoa học, học trò... ở khắp nơi bày tỏ niềm tiếc thương với nhà khoa học tài ba, đáng kính.

Những ngày cuối đời, GS Đặng Lương Mô vẫn ngồi bên laptop để trao đổi công việc với các nhà khoa học trên thế giới.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chánh Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ, gửi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình: "Dẫu biết "sinh - lão - bệnh - tử" là quy luật của vũ trụ nhưng đây thực sự là một tổn thất lớn của gia đình và cộng đồng bán dẫn Việt Nam. Những tâm huyết của giáo sư với ngành bán dẫn nói chung và cho một tương lai của Việt Nam thật cao quý, đáng ngưỡng vọng. Tinh thần đó, ngọn lửa đó, khát vọng đó sẽ vượt qua cả quy luật của vũ trụ"

Khoảng 20 năm trước, lần đầu ông Cường có dịp gặp GS Đặng Lương Mô - đây cũng là giai đoạn giáo sư quyết định sẽ trở về Việt Nam định cư. Có dịp đến thăm gia đình, ông Cường ấn tượng với cách thiết kế và bày trí của ngôi nhà. Ngôi nhà nhỏ nhưng rất ấm áp, có hồ cá trước cửa vào, xung quanh trồng nhiều cây xanh. Phía trong phòng khách trưng bày rất nhiều bằng khen, kỷ vật trong suốt hành trình nghiên cứu khoa học của giáo sư Mô.

Với ông Cường, những buổi trò chuyện thuở ấy về bán dẫn và vi mạch tựa như luồng gió mới, khơi dậy niềm đam mê và định hướng con đường sự nghiệp khoa học công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực bán dẫn cho những người trẻ như ông.

"Những lần tái ngộ sau này với giáo sư Mô, dù thời gian ngắn ngủi hay những buổi trao đổi sâu rộng đều để lại trong tôi một cảm nhận sâu sắc. Dường như thời gian chỉ có thể làm mái tóc thầy bạc đi, còn ngọn lửa nhiệt huyết và khát vọng cống hiến cho ngành bán dẫn Việt Nam trong trái tim thầy vẫn rực cháy và mãnh liệt hơn" - ông Cường xúc động chia sẻ.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chánh Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ (bìa phải) trong một lần gặp giáo sư Đặng Lương Mô (giữa). Ảnh: NVCC

Ông Lê Trọng Kha, CEO của LeKhaMart, cựu sinh viên ngành xây dựng dân dụng và công nghiệp của Trường ĐH Bách khoa (ĐHQG TP HCM), nghẹn ngào chia sẻ về người thầy đáng kính: "Năm nào tôi cũng đến chúc Tết và trò chuyện cùng thầy, vậy mà giờ đây đã không còn cơ hội nữa rồi. Thầy là một người thầy rất mẫu mực, liêm khiết và hết lòng vì khoa học. Sự mất mát này không chỉ là nỗi đau riêng mà còn là sự tổn thất chung cho nền khoa học Việt Nam"

Ông Lê Trọng Kha chia sẻ về kỷ niệm đến thăm thầy giáo vào mỗi dịp Tết Nguyên đán. Ảnh: NVCC

Dù không có nhiều cơ hội gặp gỡ trực tiếp GS Đặng Lương Mô nhưng ông Nguyễn Thanh Yên, Tổng Giám đốc CoAsia Semi Vietnam, cũng có bài viết rất xúc động chia sẻ về những kỷ niệm với giáo sư.

Ông kể rằng từ năm 2008, khi còn làm việc tại Infineon ở Singapore, ông đã biết đến giáo sư Mô qua một nhóm email trực tuyến (nhóm tập hợp những người Việt làm về vi mạch bán dẫn trên khắp thế giới). Mãi đến năm 2014, khi về Việt Nam xây dựng mảng thiết kế chip cho FPT, ông mới có cơ hội hợp tác với Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo thiết kế vi mạch (ICDREC) và gặp gỡ giáo sư Mô, lúc đó giáo sư cố vấn cho ICDREC.

Anh Nguyễn Thanh Yên (bìa phải) trong một lần gặp GS Đặng Lương Mô. Ảnh: NVCC

Đến năm 2019, trong một chuyến công tác tại TP HCM, thông qua một học trò cũ của thầy Mô, ông đã mời vợ chồng giáo sư đi ăn trưa. Buổi gặp gỡ diễn ra vào thời điểm thầy vừa hoàn thành cuốn hồi ký nên hai thầy trò chủ yếu trò chuyện về cuộc đời của nhà khoa học đáng kính.

"Lần đầu tiên gặp trực tiếp, tôi cảm giác như gặp lại một người quen đã lâu, bởi trước đó tôi có một thời gian dài trao đổi chuyên môn với giáo sư Mô qua mạng. Từ năm 2019 đến nay, chúng tôi vẫn giữ thói quen chia sẻ và tương tác với nhau qua mạng xã hội và email, chỉ có vài lần gặp giáo sư tại các sự kiện liên quan đến ngành bán dẫn" - ông Yên cho biết.

GS - TS khoa học Đặng Lương Mô được khen tặng nhiều danh hiệu, giải thưởng danh giá như Huân chương Lao động hạng ba, Giải thưởng Vinh danh Nước Việt, Huy hiệu TP HCM; là Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học New York, Hội viên Thượng cấp IEEE và được quốc tế vinh danh trong danh sách Người nổi tiếng thế giới. Mới đây, giáo sư ghi danh tốp 60 cá nhân tiêu biểu có đóng góp nổi bật cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển TP HCM và tốp 50 kiều bào tiêu biểu do Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP HCM trao tặng.

Huế Xuân