Những lá cờ lịch sử

Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh hiện lưu giữ hơn 46.000 tư liệu, hiện vật… Trong số những hiện vật quý giá, nổi bật là bộ sưu tập 11 lá cờ Đảng trong phong trào 1930-1931. Mỗi lá cờ là một câu chuyện lịch sử.

Lá cờ của nhân dân làng Lương Sơn, xã Bắc Sơn, tổng Đặng Sơn, huyện Đô Lương (nay thuộc xã Đô Lương) treo trong các cuộc biểu tình năm 1930. Phong trào cách mạng nổ ra, tổ chức Đảng đã bố trí người mua vải về nhuộm đỏ, cắt và may thành nhiều mảnh hình chữ nhật tại hiệu Yên Xuân ở Lĩnh Sơn, huyện Anh Sơn (nay thuộc xã Yên Xuân), rồi lấy vôi trắng vẽ hình búa liềm giữa nền vải đỏ. Lá cờ này được phát về các làng, xã ở tổng Đặng Sơn để cổ vũ quần chúng nhân dân tham gia các cuộc biểu tình, đấu tranh.

Lá cờ đỏ của Đảng bộ huyện Hưng Nguyên (cũ) dùng trong buổi lễ truy điệu những người hy sinh khi tham gia cuộc biểu tình ngày 12/9/1930 ở Thái Lão. Trước sự khủng bố, đàn áp dã man của thực dân Pháp, dư luận trong và ngoài nước hết sức bất bình và lên án mạnh mẽ. Trước tình hình đó, Xứ ủy Trung kỳ chỉ thị các cấp ủy Đảng tổ chức làm lễ truy điệu những liệt sĩ đã hy sinh, qua đó khắc sâu lòng căm thù, ý chí quật cường và kêu gọi nhân dân tiếp tục đấu tranh. Lễ truy điệu được tổ chức tại Dăm Ðồng - Lùng thuộc làng Phù Xá (tổng Phù Long), nơi “ươm mầm” những hạt nhân của phong trào cách mạng, cũng là nơi có nhiều người hy sinh trong cuộc biểu tình ngày 12/9/1930. Lá cờ đỏ đã hướng nhân dân Hưng Nguyên vững bước trên con đường đấu tranh cách mạng, không quản ngại gian khổ, hy sinh để đi đến thắng lợi cuối cùng.

Cờ của nhân dân Bắc Ninh ủng hộ phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-1931.

Chị Nguyễn Vân Anh - cán bộ phòng sưu tầm, kiểm kê Bảo tàng Nghệ An - Xô Viết Nghệ Tĩnh - cho biết đây là lá cờ được quần chúng cách mạng sử dụng trong các cuộc biểu tình ở huyện Thanh Chương (cũ). “Lá cờ đỏ được Chi bộ Đảng Tiên Hội giao cho đồng chí Nguyễn Văn Long, cán bộ liên lạc treo trên ngọn cây đa ở các làng trước các cuộc biểu tình. Sau này, lá cờ được đồng chí Long vẽ thêm hình ngôi sao để dẫn dắt quần chúng nhân dân đấu tranh giành chính quyền năm 1945”, chị Vân Anh cho hay.

Cờ của nhân dân Ninh Hòa, Phú Khánh dùng treo trong cuộc đấu tranh ủng hộ phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh.

Bộ sưu tập cờ tại Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh còn có lá cờ đỏ của nhân dân Nghi Xuân, Đức Thọ, Can Lộc, Hương Khê (Hà Tĩnh)… trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh.

Mỗi lá cờ đều được ghi chú cẩn thận.

Lá cờ của nhân dân thôn Giao Tác, Thuận Lộc dùng cổ động các cuộc biểu tình.

Bà Trần Thị Hồng Nhung, Phó Giám đốc Bảo tàng Nghệ An - Xô viết Nghệ Tĩnh chia sẻ: “Bảo tàng hiện lưu giữ hàng chục nghìn hiện vật, tư liệu liên quan đến các phong trào cách mạng. Trong đó, bộ sưu tập cờ Đảng dùng trong các cuộc mít tinh, biểu tình đấu tranh cách mạng có giá trị đặc biệt, minh chứng cho tinh thần anh dũng, quả cảm của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng”.

Thu Hiền