Những lớp học 'đặc biệt' nơi vùng cao

Cô giáo Trương Thị Điệp và các em học sinh MN khu Cò Cài, Trường MN Trung Lý (Mường Lát). Ảnh: TL

1 lớp 5 học sinh, 2 trình độ

Có dịp đến thăm bản Cha Khót, xã Na Mèo (Quan Sơn), chúng tôi cảm phục tinh thần vượt khó của các em học sinh và sự nỗ lực “bám lớp, bám bản” của các cô giáo ở 2 điểm trường mầm non (MN), tiểu học (TH) Cha Khót thuộc Trường MN Na Mèo và TH Na Mèo.

Điểm trường TH Cha Khót vừa xây dựng năm 2024. Nơi đây, cô giáo Hà Thị Hằng và Vi Thị Chuyên đã gắn bó với bản và các em học sinh được 8 năm. Từ trung tâm xã Na Mèo đến bản khoảng hơn 10km, mặc dù đường đã được đổ bê tông nhưng vào mùa mưa nguy cơ sạt lở vẫn cao. Điểm trường có 12 học sinh, cô giáo Hà Thị Hằng dạy lớp ghép hai trình độ (lớp 1, 5) gồm 5 học sinh; cô giáo Vi Thị Chuyên dạy lớp ghép 3 trình độ (lớp 2, 3, 4) gồm 7 học sinh. Chiếc bảng được chia đôi để tiện dạy học cho mỗi lớp, đồng thời bàn học cũng được sắp xếp thành 2, 3 nhóm lớp thuận tiện cho việc giảng dạy.

Bản Cha Khót có 55 hộ, hơn 200 nhân khẩu, chủ yếu là đồng báo Thái sinh sống. Bà con nơi đây đều thương và yêu mến những người giáo viên tận tâm đem con chữ đến với con em của bản.

Năm học 2024-2025, Trường TH Na Mèo có tổng số 22 lớp, với 391 học sinh. Trường có điểm chính tại trung tâm xã Na Mèo và 4 điểm trường lẻ tại các bản: Ché Lầu, Cha Khót, Xộp Huối, Sa Ná. Chia sẻ của thầy giáo Chung Trường Thành, Hiệu trưởng Trường TH Na Mèo: "Mặc dù điều kiện kinh tế, đường sá ở các bản đi lại khó khăn, tuy nhiên các thầy, cô giáo vẫn “bám lớp, bám bản”. Nhiều tổ chức, cá nhân cũng đã đồng hành trao tặng quà, đồ dùng học tập đến học sinh các điểm trường, góp phần động viên tinh thần, khuyến khích các em đến lớp".

Năm học 2024-2025, huyện Quan Sơn có 40 cơ sở giáo dục công lập, hơn 10.700 học sinh ở các cấp học, trong đó có 15 trường MN (25 điểm lẻ); 12 trường TH (20 điểm lẻ) và 13 trường THCS.

Ở Trường MN Trung Lý, xã Trung Lý (Mường Lát), trong năm học 2024-2025 có 508 học sinh với 1 điểm trường chính và 13 điểm trường lẻ. "13 điểm trường lẻ nằm cách xa trung tâm, đi lại rất khó khăn, nhất là vào mùa mưa. Dù vậy, cả thầy, trò đều rất cố gắng và đạt được nhiều kết quả tích cực trong dạy và học". Cô giáo Lò Thị Nguyệt, Hiệu trưởng Trường MN Trung Lý cho biết.

"Gieo chữ, gieo hy vọng"...

Thông tin từ Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) huyện Mường Lát, hiện ở 2 bậc học MN và TH còn 100 điểm trường lẻ. Những năm qua, huyện Mường Lát luôn được tỉnh quan tâm đến công tác giáo dục, đầu tư xây dựng phòng học, tuy nhiên, ở một số điểm trường lẻ đang còn những phòng học chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định. Bên cạnh đó, một số điểm trường đã xuống cấp đến nay chưa được khắc phục; thiết bị dạy học còn nhiều thiếu thốn chưa đáp ứng được yêu cầu nên đã ảnh hưởng đến quá trình dạy và học.

Đoàn Thanh niên Báo Thanh Hóa và nhà tài trợ trao tặng quà cho các em học sinh điểm trường Cha Khót, Trường TH Na Mèo (Quan Sơn).

Toàn tỉnh với tổng số cơ sở giáo dục từ bậc MN đến THCS là 1.875 trường, trong đó có 677 điểm trường. Hầu hết các điểm trường bậc MN đến THCS chủ yếu ở các huyện miền núi, vùng cao, điều kiện giao thông, cơ sở vật chất ở các điểm lẻ còn nhiều khó khăn, nhiều trường MN không đảm bảo cơ sở vật chất ở điểm lẻ để thực hiện ăn bán trú. Do số điểm lẻ còn nhiều đã ảnh hưởng việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia ở các huyện miền núi. Đến nay, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia ở các huyện miền núi vẫn còn thấp hơn so với khu vực đồng bằng. Ông Nguyễn Văn Dĩnh, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh, cho biết: "Sở GD&ĐT đã chỉ đạo Phòng GD&ĐT các huyện, các nhà trường tiếp tục rà soát, sắp xếp mạng lưới trường lớp bảo đảm cơ sở khoa học, phù hợp với quy hoạch và điều kiện thực tế của địa phương. Quan trọng là phải tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, bảo đảm quyền lợi học tập của học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục MN, giáo dục phổ thông. Đồng thời, khắc phục tình trạng nhiều điểm trường lẻ, trường học có quy mô nhỏ, chất lượng giáo dục chưa cao để tập trung đầu tư nguồn lực đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục...".

Những năm qua, tại các huyện miền núi, vùng cao, biên giới như Quan Sơn, Quan Hóa, Mường Lát, Thường Xuân,... ngành giáo dục và nhiều tổ chức, cá nhân đã đồng hành trao tặng học bổng, hỗ trợ bữa ăn bán trú ở các điểm trường khó khăn, góp phần động viên các em học sinh tiếp tục nỗ lực, vươn lên trong học tập.

Vượt khó, ở những lớp học “đặc biệt”, nơi đó thầy và trò vẫn tiếp tục với hành trình “gieo chữ, gieo hy vọng”...

Bài và ảnh: Bùi Huấn