Những mùa hy vọng trong tranh của họa sĩ Vũ Thùy Mai

Một trích đoạn từ bộ tranh "Những mùa hy vọng" của họa sĩ Vũ Thùy Mai.

Tranh của họa sĩ Vũ Thùy Mai tập trung vào các loài hoa đặc trưng của Việt Nam: hoa bưởi, thủy tiên, mẫu đơn, hoa cúc… cùng những biểu tượng quen thuộc, như: cau, trầu, bình vôi… Từng hình ảnh tự nhiên đều được nâng lên thành ký hiệu văn hóa.

Trong bố cục được sắp đặt kỹ lưỡng, khoan thai, những nét thân thuộc của đời sống văn hóa Việt hiện lên mềm mại mà lay động: chùm hoa bưởi trắng ngần bên miệng bình gốm cổ, bình vôi nằm trầm mặc nhắc nhớ những câu chuyện đã lùi sâu vào ký ức...

Tác phẩm mang dấu ấn văn hóa Việt của họa sĩ Vũ Thùy Mai.

Từng lớp màu được vẽ chậm rãi, đa tầng, khiến bề mặt trở nên có chiều sâu. Nhịp điệu bố cục trong tranh Vũ Thùy Mai được tiết chế cẩn trọng: hoa hé nở, lá hơi rủ, cành vươn thẳng, bình vôi tròn đầy... Cách xử lý chi tiết tinh tế của họa sĩ khiến người xem như được chạm vào không gian xưa cũ, cảm nhận được hương thời gian, hương hoa thoảng nhẹ trong dư âm hoài niệm.

Chính bởi lẽ đó, vẻ đẹp trong tranh tạo được khả năng khơi gợi nét văn hóa, một khoảnh khắc đời thường, niềm dịu dàng lặng lẽ vốn là phần cốt lõi của tâm hồn Việt. Tranh Vũ Thùy Mai vì thế mang theo sự đằm lắng mà đầy hy vọng, như chính tinh thần của bộ sưu tập "Những mùa hy vọng" mà nghệ sĩ muốn gửi gắm.

Mỗi tác phẩm đều chứa đựng sắc màu văn hóa.

Ở mỗi tác phẩm, người xem cảm nhận rõ nét sự kiên nhẫn trong từng đường cọ và nét kỹ lưỡng trong từng lớp màu. Ẩn sâu bên trong tác phẩm là tâm hồn trọn vẹn, giàu cảm xúc của người họa sĩ.

Với Vũ Thùy Mai, hội họa là cách sống, là hành trình lặng lẽ ghi lại những điều dung dị quanh mình. Chị chọn vẽ chậm, thư thái quan sát để vẻ đẹp của đời sống có cảm xúc, thời gian thấm vào tranh như hơi thở.

Hoa thủy tiên nhiều lần được họa sĩ thể hiện qua tranh lụa.

Quan niệm nghệ thuật của Vũ Thùy Mai thiên về sự gìn giữ, nuôi dưỡng. Chị tin cái đẹp không nằm ở vẻ hào nhoáng mà bền bỉ với những tầng giá trị tưởng chừng nhỏ bé hiện hữu qua nhánh cau, đôi lá trầu, bình gốm đặt nơi góc nhà...

Vì thế, màu sắc trong tranh gợi cảm giác tinh sạch, đủ ánh sáng mà không lấn át cảm xúc. Phía sau mỗi bố cục là sự chiêm nghiệm về ký ức, văn hóa và bao khoảnh khắc quý giá có thể đang dần phôi phai trong nhịp sống hiện đại.

Tác phẩm mang cảm hứng hoài cổ.

Không phải ngẫu nhiên tranh của họa sĩ Vũ Thùy Mai được nhiều nhà sưu tập trong nước và quốc tế quan tâm. Họ nhận ra từ tác phẩm nguồn năng lượng dịu dàng, ý thức sâu sắc đối với di sản, tinh thần nâng niu cái đẹp truyền thống bằng tinh thần đương đại.

Các tác phẩm vừa gần gũi với người Việt, vừa mang tính phổ quát bởi cảm xúc về vẻ đẹp, ký ức và sự bình yên là điều ai cũng có thể chia sẻ. Sự chỉn chu về kỹ thuật, mộc mạc trong cảm xúc và chiều sâu văn hóa hòa quyện tự nhiên tạo thành dấu ấn riêng của nữ họa sĩ trong dòng chảy nghệ thuật.

Vũ Thùy Mai thể hiện lối quan sát tỉ mỉ.

Bộ sưu tập "Những mùa hy vọng" vượt qua nghĩa tả thực, mở rộng thành hệ thống suy tư về di sản và bản sắc. Trong tranh của Vũ Thùy Mai, hoa là đối tượng tạo hình, đồng thời cũng là chất liệu biểu tượng, phương tiện để họa sĩ đối thoại với ký ức văn hóa và bản ngã. Mỗi chi tiết, đường nét đều mang tính gợi tưởng, tựa những mảnh ghép của đời sống được chắt lọc, tái cấu trúc qua ngôn ngữ hội họa.

Ẩn sau các bố cục tĩnh vật tưởng chừng yên ả ấy là trường cảm xúc chuyển động thể hiện tinh thần lạc quan, niềm tin vào cái đẹp và tâm hồn hướng thiện. Phong cách nhẹ nhàng mà Vũ Thùy Mai sử dụng trong gam màu tạo nên độ sâu nội tại của tác phẩm.

Mối giao hòa với thiên nhiên được chuyển tải tinh tế.

Chính sự tiết chế cho thấy quan niệm thẩm mỹ nhất quán về cái đẹp bền lâu tự ngân vang từ sâu thẳm. Từ đó, hội họa ngoài ghi lại khoảnh khắc còn có khả năng lưu giữ ký ức văn hóa, truyền cảm hứng tinh thần, đánh thức những rung động sâu kín mà người xem đôi khi quên rằng mình vẫn mang theo.

Trong quá trình sáng tác, Vũ Thùy Mai đặc biệt quan tâm đến chất liệu và cách bài trí - yếu tố tạo nên ngôn ngữ thị giác riêng. Chị chọn những chất liệu truyền thống nhưng xử lý bằng kỹ thuật hiện đại. Các lớp màu được chồng lên theo cách thong thả, mỏng và trong, khiến mặt tranh trở nên mềm mại.

Tĩnh vật mùa xuân.

Không gian sống của Vũ Thùy Mai cũng góp phần quan trọng trong việc hình thành thế giới thẩm mỹ của chị. Một góc yên tĩnh, khu vườn nhỏ tự vun trồng, vài chậu hoa nở đúng mùa… là những nguồn tư liệu sống động mà chị tiếp xúc hằng ngày. Điều thú vị là khá nhiều bố cục tĩnh vật trong tranh của chị không phải được dàn dựng cầu kỳ mà xuất phát từ những khoảnh khắc hoàn toàn ngẫu nhiên.

Họa sĩ quan sát và nhận ra tự nhiên luôn có trật tự thẩm mỹ riêng, vượt lên trên mọi sự sắp đặt chủ quan của con người. Những tình cờ ấy, khi bước vào tranh đều mang vẻ đẹp chân thật, bình lặng, tạo nên nguồn cảm xúc mà chính nghệ sĩ cũng không ngờ tới.

Họa sĩ chú trọng khắc họa vẻ đẹp của những loài hoa thuần Việt.

Yêu không gian sống, trân trọng đời sống riêng tư đã trở thành phần quan trọng của quá trình sáng tác đối với Vũ Thùy Mai. Chị không tìm kiếm cảm hứng ở những điều quá xa xôi mà lắng nghe nhịp thở từ chính đời sống của mình để từ đó nuôi dưỡng cảm xúc qua những điều giản dị. Với chị, chính đời sống là mạch nguồn nuôi dưỡng cái đẹp lâu bền.

Cũng bởi lẽ đó, ngắm tranh Vũ Thùy Mai, người xem còn cảm nhận được sự ấm áp của một đời sống trọn vẹn. Đó là thẩm mỹ được hình thành từ sự quan sát chậm rãi, lòng biết ơn đối với không gian sống và niềm tin vào cái đẹp.

Vẻ đẹp của tĩnh vật mùa thu.

Trong những năm gần đây, họa sĩ Vũ Thùy Mai là gương mặt trẻ ghi dấu ấn rõ nét qua nhiều hoạt động triển lãm, cho thấy sự bền bỉ và nghiêm túc trong hành trình sáng tạo. Chị đã tham gia nhiều triển lãm nghệ thuật uy tín trong nước, như: “Vòng lặp” (2022), “Festival Mỹ thuật trẻ” (2022), “Những người làm vườn” (2023), “Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô” (2023), “Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc” (2023) và gần đây là triển lãm “Khai Xuân Ất Tỵ 2025” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức.

Những loài hoa mùa xuân khoe sắc.

Không giới hạn trong biên độ sáng tạo của nghệ thuật trong nước, nữ họa sĩ còn tích cực mở rộng không gian đối thoại với bạn bè quốc tế. Chị đã tham gia chuỗi triển lãm “Art Vogue D’Nation” lần thứ 14 tại Phnom Penh, Campuchia (2024) và lần thứ 15 tại Taoyuan, Đài Loan (2025); tiếp tục góp mặt trong kỳ triển lãm lần thứ 17 tại Hat Yai, Thái Lan năm 2025. Bên cạnh đó, sự có mặt của họa sĩ trong triển lãm “Bóng hoa và áo dài” tại Thâm Quyến, Trung Quốc năm 2025 đã góp phần giới thiệu hình ảnh người nghệ sĩ Việt Nam đương đại giàu bản sắc đến với công chúng khu vực.

Hành trình sáng tác của họa sĩ cho thấy thái độ nghề nghiệp nghiêm cẩn và cá tính thẩm mỹ nhất quán trong việc lựa chọn trở về với giá trị gốc của văn hóa Việt để tìm nguồn lực sáng tạo mới. "Những mùa hy vọng" vì thế thể hiện khả năng tiếp biến sáng tạo nghệ thuật bằng sự tinh tế và niềm tin vào vẻ đẹp bền bỉ của đời sống.

THỤY PHƯƠNG