Những người gìn giữ màu xanh rừng tràm

Sứ mệnh của những người giữ rừng

Với công việc tuần tra, kiểm kê sinh khối rừng, chăm sóc cây con, vận hành hệ thống phòng cháy, chữa cháy (PCCC) và kiểm soát nguồn nước, mỗi ngày, anh Trọng và đồng đội đều tiến hành kiểm tra cống điều tiết nước, đảm bảo vào mùa nước lớn, nước được dẫn vào để nuôi dưỡng hệ sinh thái, còn mùa khô thì giữ nước lại để bảo vệ thủy sản... “Rừng tràm có giá trị lớn, từ khả năng cung cấp gỗ đến việc hấp thụ CO2 và duy trì đa dạng sinh học. Công việc này đòi hỏi sự kiên trì và trách nhiệm cao” - anh Trọng chia sẻ.

“Chúng tôi đi tuần tra hàng đêm, không dùng ánh sáng hay âm thanh để tránh bị phát hiện. Đối mặt với những đối tượng săn bắt trái phép mang theo dao, nạng thun, thậm chí là súng… chúng tôi không có nhiều công cụ hỗ trợ, nên chỉ có thể dựa vào kinh nghiệm và sự phối hợp với các đơn vị liên quan”. Ngoài ra, rừng tràm còn đối diện với nguy cơ cháy rừng nghiêm trọng vào mùa khô. Lớp thực bì dày, cộng với việc người dân đốt đồng bên ngoài, khiến anh em trong trạm phải luôn tư thế sẵn sàng. Phòng là chính. Chỉ cần một tàn lửa nhỏ cũng có thể khiến cả khu rừng chìm trong biển lửa. Với 6 người quản, việc giữ 845ha diện tích rừng là một thử thách”- anh Nguyễn Thái Trọng nói.

Những tán tràm bạt ngàn, “lá phổi xanh” của ĐBSCL

Một thách thức khác là việc xử lý các đối tượng vi phạm chưa triệt để. Dù đã lập hồ sơ chuyển sang cơ quan chức năng, nhưng nhiều trường hợp vẫn tái phạm. “Những người săn bắt trái phép theo dõi lịch trình của chúng tôi, biết lực lượng mỏng, nên lén lút hoạt động vào ban đêm. Tình trạng câu cá, xuyệt cá, săn bắt chim diễn ra gần như hàng ngày” - anh Trọng chia sẻ.

Không chỉ đối mặt với những nguy cơ từ con người, việc bảo tồn rừng cũng gặp khó khăn do tác động của biến đổi khí hậu. Mùa khô kéo dài hơn, nước cạn nhanh, khiến một số loài thủy sinh bị ảnh hưởng. Những cơn mưa bất thường làm thay đổi điều kiện sống của nhiều loài chim, ảnh hưởng đến hệ sinh thái chung.

Giữ rừng - Trách nhiệm và sự đồng lòng

Người dân địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ rừng Trà Sư. Anh Thiều Văn Hóa (một cư dân sống gần rừng) chia sẻ: “Bà con được tạo điều kiện để đi lại, trồng trọt, nhưng cũng có trách nhiệm trong việc bảo vệ rừng. Khi thấy ai có hành vi xâm hại, chúng tôi đều báo ngay cho trạm”.

Đội tuần tra kiểm tra rừng tràm, giám sát hệ động thực vật và phát hiện các dấu hiệu xâm hại

Vào mùa khô, một số người dân còn ký hợp đồng hỗ trợ trực phòng, chống cháy rừng. Thời điểm chuẩn bị trồng rừng, trạm cũng tạo điều kiện để bà con chăm sóc cây con. Việc này giúp họ có thêm thu nhập và góp phần duy trì sự ổn định của hệ sinh thái.

Theo Trạm Quản lý rừng liên huyện Tịnh Biên - Châu Đốc, rừng tràm Trà Sư hiện có hơn 140 loài thực vật và 70 loài động vật, trong đó giang sen và điên điển là 2 loài quý hiếm cần được bảo vệ nghiêm ngặt. “Chúng tôi thường xuyên tuyên truyền để bà con hiểu bảo vệ rừng cũng chính là bảo vệ cuộc sống của họ. Khi nhận thức thay đổi, họ sẽ chủ động tham gia giữ rừng” - đại diện trạm chia sẻ.

Bên cạnh công tác bảo vệ, phát triển du lịch sinh thái bền vững cũng là một hướng đi quan trọng. Nếu được quản lý tốt, du lịch vừa mang lại nguồn thu để đầu tư vào bảo tồn, vừa nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của rừng. Hiện nay, nhiều mô hình du lịch sinh thái đang giúp du khách tiếp cận thiên nhiên theo cách thân thiện mà không gây tổn hại đến môi trường.

Rừng tràm Trà Sư xanh thẳm và đầy sức sống nhờ vào sự kiên trì của những con người thầm lặng. Họ không chỉ bảo vệ một khu rừng, mà còn bảo vệ hơi thở của thiên nhiên, giữ môi trường trong lành. Việc giữ rừng hôm nay chính là bảo vệ tương lai cho thế hệ mai sau.

BÍCH GIANG