Những phát hiện mới về berberin

Berberin có tác dụng chủ yếu thông qua việc kích hoạt AMPK, một "công tắc" chuyển hóa quan trọng của tế bào. Khi AMPK được hoạt hóa, cơ thể tăng hấp thu glucose, cải thiện độ nhạy insulin và điều hòa chuyển hóa chất béo. Cơ chế này lý giải vì sao berberin được nghiên cứu trong các lĩnh vực liên quan đến đường huyết, lipid máu và kiểm soát cân nặng.

Dưới đây là những lợi ích được ghi nhận của berberin:

1. Berberin cải thiện đường huyết và tăng độ nhạy insulin

Đái tháo đường type 2 ảnh hưởng đến hơn 10% dân số toàn cầu, chủ yếu do cơ thể giảm khả năng sử dụng insulin. Theo các nghiên cứu tổng hợp trên tạp chí Frontiers in Pharmacology, berberin giúp:

Giảm đường huyết lúc đói
Giảm đường huyết sau ăn
Tăng độ nhạy insulin
Giảm sản xuất glucose tại gan

Nghiên cứu cho biết tác dụng của berberin tương đương một số thuốc hạ đường huyết nhẹ, khiến nó trở thành lựa chọn bổ trợ đáng cân nhắc cho người tiền tiểu đường hoặc tiểu đường type 2.

Berberin là một ancaloit tự nhiên được tìm thấy trong nhiều loại cây như hoàng liên gai.

2. Hỗ trợ phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

PCOS là rối loạn nội tiết phổ biến gây rối loạn kinh nguyệt, tăng cân, u nang buồng trứng và kháng insulin, berberin giúp:

Cải thiện sự xử lý glucose
Tăng độ nhạy insulin
Hỗ trợ giảm cân ở phụ nữ PCOS
Giảm nguy cơ tiền tiểu đường

Nhờ tác động lên chuyển hóa đường, berberin trở thành lựa chọn hỗ trợ hữu ích bên cạnh thay đổi lối sống và thuốc điều trị.

3. Giảm cholesterol, triglyceride và bảo vệ tim mạch

Nhiều nghiên cứu cho thấy berberin có khả năng:

Giảm LDL ("cholesterol xấu")
Giảm triglyceride
Giảm cholesterol toàn phần
Giảm dấu ấn viêm liên quan bệnh tim...

Hiệu quả có thể không mạnh bằng statin, nhưng berberin có thể bổ trợ cho liệu pháp statin, giúp tối ưu hóa lipid máu và giảm nguy cơ tim mạch.

4. Thúc đẩy giảm cân

Ở người kháng insulin, đặc biệt là người mắc PCOS hoặc tiền tiểu đường, berberin có thể hỗ trợ giảm cân nhẹ, cải thiện chỉ số BMI và giảm vòng eo. Dù mức giảm không mạnh như các thuốc giảm cân như semaglutide (Ozempic), một số nghiên cứu cho thấy berberin:

Giảm mỡ nội tạng
Giảm cảm giác thèm ăn
Cải thiện chuyển hóa năng lượng.

Berberin có thể xem như một hỗ trợ bổ sung, không phải giải pháp giảm cân độc lập.

5. Điều hòa hệ vi sinh đường ruột

Hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò then chốt trong chuyển hóa, miễn dịch và sức khỏe tinh thần, berberin có thể:

Giảm vi khuẩn có hại
Tăng vi khuẩn có lợi
Cải thiện sự đa dạng vi sinh...

Mặc dù có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng berberin không thể thay thế cho các thuốc điều trị.

6. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy berberin có thể:

Điều chỉnh nhịp sinh học
Giảm mất ngủ
Hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn
Cải thiện trí nhớ và kiểm soát cân nặng...

Tuy nhiên, thử nghiệm trên người còn hạn chế, vì vậy tác dụng này vẫn cần thêm bằng chứng lâm sàng.

7. Hỗ trợ sức khỏe gan

Berberin mang lại lợi ích cho người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Nghiên cứu tổng hợp cho thấy:

Cải thiện men gan
Giảm triglyceride và LDL
Tăng độ nhạy insulin
Giảm mỡ gan khi kết hợp giảm cân và thay đổi chế độ ăn...

Berberin không thể thay thế điều trị đặc hiệu, nhưng có thể là liệu pháp bổ trợ hữu ích.

Ngoài các tác dụng chính, berberin còn được nghiên cứu về khả năng kháng viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, những tác dụng này vẫn cần thêm dữ liệu lâm sàng để khẳng định.

8. Tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng

Dù được đánh giá khá an toàn, berberin có thể gây:

Táo bón
Đầy hơi
Tiêu chảy
Buồn nôn
Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên dùng berberin vì có thể ảnh hưởng đến thai nhi hoặc trẻ nhỏ.

9. Berberin có thể tương tác thuốc

Berberin có thể ảnh hưởng đến nhiều nhóm thuốc, bao gồm:

Thuốc ức chế miễn dịch: Cyclosporine, tacrolimus
Thuốc điều trị tiểu đường: Metformin
Thuốc hạ huyết áp: Losartan
Thuốc an thần, gây ngủ: Midazolam, pentobarbital
Thuốc chống đông, thuốc chuyển hóa qua gan, men vi sinh, CBD…

Vì vậy, cần tham khảo bác sĩ trước khi dùng, đặc biệt nếu bạn đang sử dụng thuốc kê đơn.

Mời xem thêm video được quan tâm:

Có nên uống trà thảo dược giảm mỡ máu? | SKĐS

Nguyễn Mạnh Hùng