Những sai lầm khi sơ cứu trẻ uống nhầm dầu thắp đèn
Thời gian gần đây, Bệnh viện (BV) Nhi Trung ương đã tiếp nhận nhiều trẻ nguy kịch do uống nhầm dầu thắp đèn. Đặc biệt, gia đình sơ cứu không đúng cách đã khiến tình trạng ngộ độc của trẻ trầm trọng hơn.
5 bé uống nhầm dầu thắp đèn
Tại Khoa Hồi sức Hô hấp (thuộc Trung tâm Hô hấp, BV Nhi Trung ương) các bác sĩ đang chăm sóc cho bệnh nhi P.D. (17 tháng tuổi, trú tại Quảng Ninh). Mẹ bé cho biết, trong dịp nghỉ lễ, gia đình đã cho con về nhà người thân ở Thái Bình chơi. Khi không có người lớn bên cạnh, bé đã uống chai dầu thắp đèn bàn thờ để dưới đất.
Phát hiện sự việc, gia đình đã cho bé uống nhiều nước và móc họng để gây nôn. Sau đó, gia đình đưa bệnh nhi qua BV tuyến huyện sơ cứu rồi đưa vào BV Đa khoa tỉnh Thái Bình. Sau 3 ngày điều trị, tình trạng viêm phổi của bé nặng hơn, phải lên BV Nhi Trung ương. "Tại BV, các bác sĩ cho biết, gia đình sơ cứu bằng cách cho con uống nước là sai cách, khiến tình trạng của bé trầm trọng hơn", mẹ bé P.D. chia sẻ.
Tương tự, bé V.A (20 tháng tuổi, trú tại Bắc Giang) cũng nhập viện ngày 3/5 vừa qua trong tình trạng tím tái, suy hô hấp, phải thở oxy vì uống nhầm dầu thắp hương. Gia đình cho biết, ở nhà, bé trèo lên tầng 2 chơi. Bé thấy chai C2 để trên cửa sổ, cạnh bàn thờ nên với để uống. Sau khi uống, bé hét lên thì gia đình mới phát hiện đó là dầu thắp đèn.
Tuy nhiên, sau đó vì không thấy cháu có biểu hiện gì nên gia đình chưa đưa cháu bé đến cơ sở y tế. Sau vài tiếng, thấy con nôn trớ nhiều, kèm theo ho, gia đình đã đưa trẻ đi khám trong tình trạng mệt lả. "Sau khi con uống khoảng 10ml thì nôn và ho rất nhiều, xuất hiện tình trạng sốt. Gia đình đã cho đi khám ở BV Đa khoa tỉnh Bắc Giang. Sau 3 ngày điều trị, con viêm phổi nặng, khó thở hơn nên được chuyển đến tuyến trên", mẹ bé cho hay.
Tại BV Nhi Trung ương, bệnh nhi được thở oxy và dùng kháng sinh trong vòng 7 ngày. Đến nay, bé đã tự thở lại bình thường nhưng ăn uống còn kém, tình trạng phổi còn tổn thương. Các bác sĩ đánh giá, bệnh nhi này sẽ có thể phục hồi hoàn toàn.
Ngoài 2 trường hợp trên, BV Nhi Trung ương cũng tiếp nhận thêm một số trẻ khác uống nhầm dầu thắp đèn. Theo thống kê của BV Nhi Trung ương, chỉ trong vài ngày gần đây, BV đã tiếp nhận 5 trường hợp uống nhầm dầu thắp. Cả 5 bệnh nhi đều đến BV với tình trạng suy hô hấp, phải thở oxy, có nguy cơ đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, sau quá trình điều trị phù hợp, toàn bộ trẻ đã ổn định. Các bé hết suy hô hấp, hết nhiễm trùng, tổn thương phổi đã hồi phục, lần lượt sẽ được ra viện.
Sơ cứu đúng cách
Thông thường trong gia đình, nhiều người có thói quen thắp đèn dầu ở bàn thờ. Dầu thắp cũng được chứa trong các vật dụng uống nước được tận dụng như chai nước, cốc, bát… Điều này làm trẻ dễ nhầm là chai nước ngọt và uống nhầm. Hậu quả của việc này gây ra cũng rất khó lường, có thể khiến trẻ ngộ độc tiêu hóa, rối loạn nhiều chức năng cơ quan trong cơ thể. Đặc biệt là tình trạng sặc dầu vào phổi, gây hoại tử, xẹp phổi, nhiễm khuẩn dẫn đến suy hô hấp, đe dọa tính mạng và có thể để lại di chứng nặng nề, lâu dài.
Khi phát hiện trẻ uống nhầm dầu thắp, nhiều phụ huynh đã sơ cứu bằng cách cho con uống nước để gây nôn. Đây là sai lầm bởi sơ cứu bằng cách gây nôn khiến tình trạng của bé trở nên trầm trọng hơn. Bác sĩ Lê Thanh Chương, Trưởng khoa Hồi sức Hô hấp, cho biết, biến chứng nặng nề nhất và nguy cơ gây tử vong cao nhất của uống nhầm dầu thắp sáng là suy hô hấp.
Theo bác sĩ Chương, việc xử trí uống nhầm dầu thắp sáng không giống xử lý khi uống một số chất lỏng khác. Theo đó, gia đình tuyệt đối không được móc họng gây nôn khi đường thở chưa được bảo vệ. Bởi dầu thắp sáng bản chất là một hydrocarbon dễ bay hơi, có sức căng bề mặt thấp nên rất dễ trào vào đường thở khi uống, đặc biệt là khi gây nôn. Khi vào đường thở, dầu sẽ lan rất nhanh trong phổi, gây hoại tử niêm mạc, làm xẹp phổi và viêm phổi. Bệnh nhân chỉ rửa dạ dày ở trẻ uống số lượng lớn dầu thắp và phải tiến hành tại cơ sở y tế sau khi đường thở của trẻ đã được bảo vệ tránh dầu xâm nhập.
Các chuyên gia BV Nhi Trung ương cũng cho biết, để tránh tai nạn uống nhầm dầu thắp, các gia đình có trẻ nhỏ, nhất là trẻ dưới 6 tuổi không nên dự trữ dầu trong nhà. Nếu cần phải dự trữ, không nên đựng dầu trong chai, vật dụng dễ nhầm lẫn như chai đựng nước uống, cốc, bát; cần để dầu thắp ở nơi xa tầm tay trẻ em. "Khi trẻ uống nhầm dầu thắp, gia đình không được cho uống nước, uống sữa và móc họng để trẻ nôn. Thay vào đó, phụ huynh phải đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám, tư vấn, cấp cứu và điều trị phù hợp", bác sĩ Chương nói.