Những vấn đề 'nóng' giáo dục nổi bật tuần qua

Đẩy nhanh tốc độ sắp xếp lại các cơ sở giáo dục đại học

Phát biểu tại Hội nghị Giáo dục đại học, do Bộ GD-ĐT tổ chức ngày 18/9, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chúng ta đang chuẩn bị một cuộc đại sắp xếp các cơ sở giáo dục đại học. Sẽ có những đơn vị bị chỉ định chứ không được lựa chọn tích hợp, tái cấu trúc.

“Sẽ có kịch bản cho từng cơ sở giáo dục, để làm sao cho có phương án nhân sự tốt nhất. Bộ GD-ĐT đang đề nghị với Ban Tổ chức Trung ương, khi sửa cơ chế hoạt động của tổ chức đảng ở cơ sở, đối với từng trường hợp nhất định, sẽ chỉ định nhân sự”, Bộ trưởng nói, đồng thời thông tin, Bộ sẽ lên phương án, báo cáo Thủ tướng về chủ trương này.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Mạnh Hưng

Việc tái cấu trúc sắp xếp sẽ thực hiện bằng tinh thần quyết tâm cao độ. Về việc các cơ sở giáo dục sẽ phải sắp xếp như thế nào để giảm đầu mối, Bộ trưởng cho biết, với các trường ngoài công lập sẽ tự giải quyết; các cơ sở giáo dục khối công an, quân đội về cơ bản sẽ do Bộ Quốc phòng và Bộ Công an thực hiện. Trừ đi các số này, hiện còn tổng cộng khoảng 140 trường đại học công lập.

“Sẽ không công bố con số sẽ giảm bao nhiêu hoặc còn lại bao nhiêu phần trăm nhưng chắc chắn sẽ giảm sâu trong thời gian tới. Kịch bản phía trước sẽ có nhiều phương án diễn ra. Có thể các trường thuộc khối Trung ương quản lý sẽ về địa phương quản lý. Có thể trường thuộc khối địa phương nhập về khối Trung ương. Có thể trường khối Trung ương nhập vào nhau hoặc một số trường sẽ giải tán nếu quy mô quá nhỏ, các tiêu chuẩn không đáp ứng. Đặc biệt, các số trường gần nhau về lĩnh vực sẽ nhập vào để khắc phục tình trạng manh mún nhỏ lẻ và không phát triển được. Ban chỉ đạo của Bộ GD-ĐT sẽ lên phương án, báo cáo Thủ tướng sau đó triển khai”, Bộ trưởng cho hay.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, tương tự công cuộc sắp xếp lại các tỉnh thành, việc sắp xếp lại các cơ sở giáo dục chắc chắn phải thực hiện. Việc tái cấu trúc, sắp xếp các đầu mối của các trường hệ thống công lập sẽ thực hiện bằng hình thức lên kế hoạch, yêu cầu thực thi; tuy nhiên phải có tính toán để làm sao sau khi tái cấu trúc làm các trường sẽ mạnh lên, không phải cốt để giảm đầu môíThậm chí, có trường chưa phải trường lớn, nhưng xét về địa chính trị, vị trí thì vẫn giữ lại và buộc trường phải "lớn càng nhanh càng tốt".

Vụ học sinh tại Hà Nội có hành vi sai trái với giáo viên chủ nhiệm: Bộ GD-ĐT lên tiếng

Theo thông tin từ Sở GD-ĐT Hà Nội, vào chiều 16/9, tại Trường THCS Đại Kim đã xảy ra việc một học sinh lớp 7 có hành vi sai trái đối với giáo viên chủ nhiệm (kéo tóc, ghìm cô giáo xuống, giằng lại đồ chơi) khi cô giáo thu giữ đồ chơi sắc, nhọn, có nguy cơ gây mất an toàn.

Sau khi vụ việc xảy ra, Ban Giám hiệu trường THCS Đại Kim đã tổ chức cho học sinh nhận lỗi, mời phụ huynh đến làm việc để thống nhất biện pháp giáo dục; kịp thời động viên, ổn định tinh thần cho giáo viên; báo cáo với UBND Phường và các cơ quan chức năng để phối hợp giải quyết.

Hình ảnh cắt từ clip vụ việc học sinh lớp 7 có hành vi sai trái đối với giáo viên chủ nhiệm (kéo tóc, ghìm cô giáo xuống, giằng lại đồ chơi) khi cô giáo thu giữ đồ chơi sắc, nhọn

Theo Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GD-ĐT Vũ Minh Đức, ngay sau khi nhận được thông tin về vụ việc, Bộ GD-ĐT đã có văn bản yêu cầu Sở GD-ĐT Hà Nội, Trường THCS Đại Kim báo cáo sự việc; đồng thời có văn bản gửi UBND TP. Hà Nội, UBND Phường Định Công đề nghị chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương tiến hành xác minh, xử lý nghiêm hành vi vi phạm (nếu có) theo quy định của pháp luật nhằm đảm bảo an toàn tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của nhà giáo khi thực hiện nhiệm vụ.

Ông Vũ Minh Đức cho rằng, đây là vụ việc nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự an toàn, sức khỏe của nhà giáo; ảnh hưởng xấu đến môi trường giáo dục và truyền thống “tôn sư, trọng đạo” của dân tộc ta; trái với những quy định của Chính phủ, của Bộ GD-ĐT về xây dựng môi trường sư phạm an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường.

Vì vậy, mọi hành vi sai trái đều phải được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Mặt khác, trong việc xử lý học sinh, nhất là đối với các trường hợp đặc biệt, cần cân nhắc các biện pháp phù hợp để vừa đảm bảo tính giáo dục, vừa đảm bảo tính răn đe và tạo điều kiện cho học sinh sửa sai.

Thông tư mới quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh: Bỏ hình thức "đình chỉ học"

Bộ GD-ĐT ngày 15/9 ban hành Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT về khen thưởng và kỷ luật học sinh, có hiệu lực từ ngày 31/10.

Theo đó về nguyên tắc kỷ luật, Thông tư số 19 bổ sung các nguyên tắc như tôn trọng, bao dung, không định kiến, bảo đảm quyền và lợi ích của học sinh. Đặc biệt, Thông tư số 19 nghiêm cấm sử dụng biện pháp kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của học sinh. Điều này thể hiện sự chuyển dịch mạnh mẽ sang cách tiếp cận giáo dục kỷ luật nhân văn, tôn trọng học sinh.

Thông tư số 19 bổ sung vi phạm hành vi bị nghiêm cấm theo Luật Giáo dục và đưa ra phân loại mức độ vi phạm cụ thể: Mức độ 1 (tác hại đến bản thân), Mức độ 2 (ảnh hưởng tiêu cực trong phạm vi nhóm, lớp), Mức độ 3 (ảnh hưởng tiêu cực trong phạm vi trường).

Về hệ thống hình thức kỷ luật, Thông tư số 19 phân chia hình thức kỷ luật theo cấp học. Theo đó, đối với học sinh tiểu học chỉ còn 2 biện pháp: Nhắc nhở (áp dụng mức độ 1) và Yêu cầu xin lỗi (áp dụng khi tái phạm mức 1 sau nhắc nhở hoặc mức 2 trở lên). Đối với học sinh ngoài đối tượng tiểu học chỉ còn 3 biện pháp: Nhắc nhở (áp dụng mức độ 1), Phê bình (áp dụng khi tái phạm mức 1 sau nhắc nhở hoặc mức 2), Yêu cầu viết bản tự kiểm điểm (áp dụng khi tái phạm mức 1/2 sau các biện pháp trước đó, hoặc mức 3).

Những hình thức kỷ luật nghiêm khắc như Khiển trách trước Hội đồng kỷ luật, Cảnh cáo trước toàn trường, Đuổi học một tuần lễ, Đuổi học 1 năm theo quy định cũ đã được loại bỏ tại Thông tư số 19.

Việt Nam sẽ phát triển 3 - 5 đại học tinh hoa đẳng cấp thế giới

Chính phủ giao Bộ GD-ĐT Xây dựng Đề án triển khai cơ chế, chính sách đầu tư mạnh và có các cơ chế đặc thù, vượt trội để phát triển 3 đến 5 đại học tinh hoa theo mô hình đại học nghiên cứu đẳng cấp thế giới, đào tạo nhân tài quốc gia.

Đây là một trong những nội dung nằm trong Nghị quyết số 281/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22 tháng 8 năm 2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội

Đề án triển khai cơ chế, chính sách đầu tư mạnh và có các cơ chế đặc thù, vượt trội để phát triển 3 đến 5 đại học tinh hoa cần hoàn thành vào năm 2027.

Chính phủ yêu cầu xây đề án thi tốt nghiệp THPT, thi đại học trên máy tính

Tại Nghị quyết 281/NQ-CP ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai quyết liệt, hiệu quả, đồng bộ 8 nhiệm vụ, trong đó có chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong GD-ĐT.

Cụ thể, Chính phủ giao Bộ GD-ĐT chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan và địa phương xây dựng Đề án tổ chức thi tốt nghiệp THPT, thi tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp, thi đánh giá diện rộng trên máy tính.

Chính phủ giao Bộ GD-ĐT chủ trì xây dựng Đề án tổ chức thi tốt nghiệp THPT, thi tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp, thi đánh giá diện rộng trên máy tính.

Cùng với đó, phát triển hệ thống thông tin giáo dục và nhân lực quốc gia, kết nối liên thông với hệ thống thông tin thị trường lao động, việc làm và tích hợp thông tin khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo của các cơ sở giáo dục; xây dựng Đề án khuyến khích, huy động các doanh nghiệp, cơ sở giáo dục đại học tham gia bồi dưỡng, đào tạo giáo viên, người học về năng lực số, trí tuệ nhân tạo. Những việc này hoàn thành trong năm 2026.

Chính phủ cũng giao Bộ GD-ĐT chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính và các bộ, cơ quan liên quan xây dựng Nghị định quy định về quản lý dữ liệu giáo dục và đào tạo; xây dựng cơ sở dữ liệu học bạ số, văn bằng số cho người học trên phạm vi toàn quốc theo mã định danh cá nhân. Thời gian hoàn thành trong năm 2025.

Sẽ mở rộng chính sách hỗ trợ học phí, học bổng cho sinh viên y khoa

Thông tin tới báo chí ngày 16/9, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Nghị quyết số 72-NQ/TW đã có nhiều giải pháp mang tính chất “đột phá” trong phát triển nhân lực, y đức và đặc biệt là chính sách đãi ngộ cho nhân viên y tế. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tập trung vào một số nhóm giải pháp lớn.

Liên quan đến vấn đề về đào tạo và phát triển nhân lực, Bộ Y tế sẽ tập trung đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực, đồng thời mở rộng chính sách hỗ trợ học phí, học bổng cho sinh viên y khoa, nhất là những người cam kết phục vụ ở tuyến cơ sở, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh: VGP

“Quan điểm là phát triển nhân lực y tế bảo đảm đồng bộ về số lượng, chất lượng, cơ cấu, nhất là nhân lực phục vụ y tế cơ sở, y tế dự phòng, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, biển đảo”, Bộ trưởng nói.

Về chính sách đãi ngộ, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, để có được đội ngũ nhân lực như trên, việc tạo chính sách thu hút để cán bộ y tế yên tâm gắn bó lâu lâu, toàn tâm toàn ý với công việc là hết sức quan trọng, vì vậy cần có chính sách đãi ngộ, hỗ trợ đủ mạnh, thiết thực cho đội ngũ làm công tác dự phòng và y tế cơ sở.

Nghị quyết đã xác định các chính sách ưu đãi tương xứng với quan điểm nghề y là nghề đặc biệt, phải được đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt.

Bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng, dược sĩ được xếp lương từ bậc 2 của chức danh nghề nghiệp được tuyển dụng. Thực hiện chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhân viên y tế trực tiếp làm chuyên môn tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng.

Nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề lên mức tối thiểu 70% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng; 100% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo, lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh và một số đối tượng đặc thù khác phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội.

Nguyễn Liên