Những yêu cầu và điểm mới trong sắp xếp tổ chức bộ máy của lực lượng CAND
Kết luận số 121-KL/TW ngày 24/1/2025 của Ban Chấp hành Trung ương và kết luận của Bộ Chính trị về tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy Công an địa phương hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới đã nêu rõ một số mục tiêu, yêu cầu và điểm mới trong sắp xếp tổ chức bộ máy của lực lượng CAND.
Theo đó, việc đổi mới trong sắp xếp tổ chức bộ máy của lực lượng CAND để nhằm đạt được mục tiêu sắp xếp tổ chức bộ máy Công an địa phương đảm bảo tinh, gọn, mạnh theo hướng giảm cấp trung gian, giảm tầng nấc. Rà soát điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo hướng đẩy mạnh phân công, phân cấp cho Công an cấp xã, bảo đảm đủ sức giải quyết tình hình ANTT, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật ngay từ đầu và tại cơ sở. Sắp xếp, điều chỉnh bố trí lực lượng Công an địa phương theo hướng tăng cường cho lực lượng trực tiếp chiến đấu, tăng cường toàn diện cho Công an cấp xã.

Bộ Công an tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của Công an địa phương, gắn với điều chỉnh phân công, phân cấp, tăng cường toàn diện cho Công an cơ sở.
Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng, chuẩn hóa cán bộ của Công an cấp tỉnh theo tiêu chuẩn, tiêu chí Công an cấp tỉnh; xây dựng đội ngũ cán bộ Công an cấp xã có phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Tập trung ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng, kỹ thuật, tăng cường phương tiện, trang thiết bị, ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại cho Công an địa phương, nhất là các đơn vị trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm, Công an cấp xã.
Kết luận số 121 yêu cầu, việc xây dựng tổ chức bộ máy Công an địa phương phải quán triệt, cụ thể hóa quan điểm của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị; gắn với đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong CAND để tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với lực lượng CAND. Tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Công an địa phương, gắn với điều chỉnh phân công, phân cấp đảm bảo phân định rõ ràng, rành mạch chức năng, nhiệm vụ của từng cấp, từng lực lượng, tăng cường toàn diện cho Công an cơ sở. Xây dựng tổ chức bộ máy Công an địa phương phải đảm bảo tính Đảng và quần chúng sâu sắc; tăng cường tính chất vũ trang, tính kỷ cương, kỷ luật của lực lượng vũ trang nhân dân; bảo đảm thống nhất quản lý nhà nước về ANTT; bảo đảm bộ máy tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, cải cách tư pháp, chống lãng phí, chuyển đổi số, xã hội hóa các dịch vụ công. Kế thừa, phát huy những ưu điểm của tổ chức bộ máy lực lượng CAND đã được khẳng định trong lịch sử gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, nhất là qua kết quả tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả". Đồng thời điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với yêu cầu bảo đảm ANTT trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Việc xây dựng tổ chức bộ máy Công an địa phương phải có sự vào cuộc của cả lực lượng CAND, với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, lãnh đạo tập trung, thống nhất; thực hiện thường xuyên, liên tục, tích cực, mạnh mẽ, có trọng tâm, trọng điểm, có lộ trình, bước đi vững chắc, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài. Những việc đã rõ, đã thống nhất thì thực hiện ngay, những vấn đề chưa rõ, còn nhiều ý kiến khác nhau thì tiếp tục nghiên cứu, tổng kết để có chủ trương, giải pháp phù hợp, không cầu toàn, không nóng vội, nhưng cũng không để kéo dài, gây tác động tâm lý, ảnh hưởng đến nhiệm vụ chính trị của lực lượng CAND.
Như vậy, từ năm 2018 đến nay, qua 3 lần kiện toàn, tổ chức bộ máy của Bộ Công an đã giảm 7 Tổng cục (6 Tổng cục, 1 đơn vị tương đương Tổng cục), 82 đơn vị cấp Cục (55 Cục, 7 trường CAND, 20 Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy cấp tỉnh - tương đương Công an cấp tỉnh), gần 1.900 đơn vị cấp phòng (gần 1.207 phòng, 694 Công an cấp huyện) và trên 9.400 đơn vị cấp đội. Thực hiện Kết luận số 121 của Bộ Chính trị, tổ chức bộ máy của lực lượng CAND tiếp tục giảm 1 cục, 7 phòng, 694 Công an cấp huyện (tương đương cấp phòng), trong đó, huyện: 506, quận: 49, thị xã: 53, thành phố thuộc tỉnh: 84, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương: 2; giảm 5.916 đội thuộc Công an cấp huyện.
Mới đây, ngày 14/2/2025, Bộ Chính trị vừa ban hành Kết luận số 126-KL/TW về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025. Trong đó, giao Đảng ủy Công an Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan và các tỉnh ủy, thành ủy lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Đề án tổ chức Công an 3 cấp, không tổ chức Công an cấp huyện, bảo đảm đúng mục tiêu, yêu cầu, tiến độ đề ra.
Về công tác sắp xếp cán bộ theo mô hình không tổ chức Công an cấp huyện, chủ trì Hội nghị Quán triệt triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ Công an và Công an các địa phương ngày 12/2/2025, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an yêu cầu, việc sắp xếp đảm bảo tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan trên cơ sở nhận xét, đánh giá đúng cán bộ theo quy định, phải lựa chọn được những nhân sự có khả năng đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ; ưu tiên bố trí bổ sung cán bộ đến công tác tại Công an các xã.
"Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, với tinh thần trách nhiệm cao nhất trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, một lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, lực lượng CAND tiếp tục triển khai nhanh, đồng bộ, chuyên nghiệp, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả bộ máy mới, không ngừng trưởng thành, lớn mạnh" – Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh thêm.