Những yếu tố nào chi phối thị trường dầu khí thế giới tuần qua?
Thị trường dầu mỏ toàn cầu lại một lần nữa xoay quanh nước Mỹ, khi cả yếu tố cung – cầu lẫn địa chính trị đều tạo nên bức tranh khó đoán.
Thị trường dầu mỏ toàn cầu lại một lần nữa xoay quanh nước Mỹ, khi cả yếu tố cung – cầu lẫn địa chính trị đều tạo nên bức tranh khó đoán. Hình minh họa
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), sản lượng dầu thô của Mỹ được dự báo sẽ giảm trong 18 tháng tới. Nguyên nhân là giá dầu không còn đủ hấp dẫn, buộc các doanh nghiệp phải cắt giảm hoạt động khoan. Đây sẽ là lần đầu tiên sản lượng dầu Mỹ giảm theo năm kể từ đại dịch COVID-19 hồi năm 2021.
Tâm lý thị trường bị chi phối bởi căng thẳng Mỹ - Iran
Trước khi EIA công bố số liệu mới, thị trường từng kỳ vọng giá dầu sẽ đi lên nhờ những tín hiệu tích cực từ đàm phán thương mại Mỹ - Trung. Tuy nhiên, hy vọng ấy nhanh chóng bị “phủ mây” bởi căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Iran – khiến giá dầu Brent trở nên khó dự báo hơn bao giờ hết.
Hiện tại, giá dầu Brent đang đi ngang trong vùng 64–68 USD/thùng, sau khi đạt đỉnh 70,73 USD. Theo giới phân tích kỹ thuật, nếu dầu Brent tiếp tục giảm xuống mức hỗ trợ quan trọng theo mô hình Fibonacci, đó có thể là tín hiệu cho thấy niềm tin vào khả năng kiểm soát thị trường của chính quyền Tổng thống Trump đang suy yếu.
Dự báo sản lượng dầu Mỹ sẽ còn bị điều chỉnh giảm
Trong báo cáo mới, EIA cho biết sản lượng dầu Mỹ năm 2026 có thể giảm xuống còn 13,37 triệu thùng/ngày – giảm 50.000 thùng/ngày so với năm trước. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy đà tăng trưởng sản lượng đang chững lại.
Ngân hàng J.P. Morgan cũng đưa ra góc nhìn tương tự. Họ dự báo giá dầu Brent sẽ đạt trung bình 66 USD/thùng vào năm 2025, và giảm xuống 58 USD vào năm 2026 – thấp hơn khoảng 42% so với mức đỉnh, sau khi Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine năm 2022. Điều này cho thấy, áp lực giảm giá vẫn còn lớn, và khả năng cao các con số về sản lượng dầu Mỹ sẽ tiếp tục được điều chỉnh giảm trong thời gian tới.
Một lý do khác là số lượng giàn khoan tại Mỹ đang giảm nhanh. Trong vòng 6 tuần gần nhất, Mỹ đã mất 33 giàn, còn lại 442 giàn – mức thấp nhất kể từ tháng 10/2021. Với đà này, nếu giá dầu tiếp tục ở mức thấp, sản lượng có thể sụt thêm trong năm tới.
Chưa rõ xu hướng, chính sách của ông Trump có thể là “ẩn số” quyết định
Tuy nhiên, tình hình có thể thay đổi nhanh chóng nếu Tổng thống Trump tái áp thuế trả đũa trong thương mại – điều có thể làm nóng lại căng thẳng Mỹ - Trung, sau thời hạn đình chiến 90 ngày kết thúc vào tháng 7. Nếu điều đó xảy ra, thị trường dầu có thể bước vào một chu kỳ biến động mới, cả về giá lẫn cung – cầu toàn cầu.
Bất ổn địa chính trị
Dù nhiều chuyên gia dự báo giá dầu Brent sẽ giảm trong thời gian tới, nhưng thị trường lại bất ngờ đảo chiều vào ngày 11/6/2025. Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nghi ngờ khả năng đạt được thỏa thuận hạt nhân với Iran, giá dầu thô tương lai đã lập tức tăng hơn 4%.
Trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng, nhu cầu tích trữ dầu thường tăng lên, khiến giới đầu cơ mạnh tay “đặt cược” vào các hợp đồng dầu Brent. Thêm vào đó, thông tin Mỹ chuẩn bị sơ tán nhân viên không thiết yếu khỏi đại sứ quán ở Baghdad càng khiến nhà đầu tư thêm lo ngại xung đột lan rộng.
Tuy nhiên, sau cú tăng đột ngột, giá hợp đồng dầu Brent kỳ hạn tháng 7 và tháng 8 đã hạ nhiệt và giảm nhẹ, cho thấy thị trường vẫn đang loay hoay trong vùng nhiều bất định.
Năng lượng sạch: “Biến số” lớn đè nặng lên dầu khí truyền thống
Ngoài yếu tố địa chính trị, làn sóng chuyển đổi sang năng lượng sạch cũng đang ảnh hưởng mạnh đến tâm lý nhà đầu tư.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tổng vốn đầu tư toàn cầu cho năng lượng sạch trong năm 2025 dự kiến đạt 2.200 tỷ USD – gấp đôi so với tổng số tiền rót vào dầu khí và than đá.
Khoản đầu tư khổng lồ này sẽ được rót vào các mảng như điện mặt trời, điện gió, hạt nhân, lưu trữ năng lượng, mạng lưới điện hiện đại, các giải pháp tiết kiệm điện và các loại nhiên liệu phát thải thấp. Riêng lĩnh vực năng lượng mặt trời đã thu hút tới 450 tỷ USD – cả ở quy mô trang trại lớn lẫn hệ thống lắp mái dân dụng.
Làn sóng đầu tư này còn được thúc đẩy bởi người tiêu dùng: 76% cho biết họ sẵn sàng “quay lưng” với các doanh nghiệp gây hại cho môi trường. Điều này buộc các công ty phải thay đổi, chuyển hướng sang các giải pháp xanh để giữ chân khách hàng và nhà đầu tư.
Mặc dù Tổng thống Trump giữ quan điểm thận trọng về vấn đề biến đổi khí hậu, đầu tư vào năng lượng sạch vẫn gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt tại khu vực châu Á. Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đang dẫn đầu với nhiều dự án tái tạo lớn. Báo cáo công bố ngày 20/5 cho thấy, các dự án năng lượng tái tạo ở khu vực ASEAN tăng trung bình 15% mỗi năm từ năm 2020 đến nay.
Giá dầu Brent: “Nhạy cảm” với từng biến động chính trị
Dù dài hạn có xu hướng giảm, do dòng tiền đang chảy mạnh vào năng lượng sạch, nhưng giá dầu Brent vẫn có thể tăng mạnh bất kỳ lúc nào, nếu thế giới xảy ra căng thẳng chính trị mới. Đây là lý do khiến nhiều nhà đầu tư vẫn bám sát thị trường dầu mỏ để tận dụng các biến động ngắn hạn.
Tóm lại, tương lai giá dầu Brent chưa rõ sẽ đi lên, hay xuống, nhưng trong ngắn hạn, đây vẫn là thị trường nhiều cơ hội – đặc biệt với những ai biết theo dõi sát các diễn biến chính trị, phát ngôn của lãnh đạo và các sự kiện nóng trên thế giới.
