Những yếu tố thúc đẩy ngân hàng số phát triển và thành công ở Đông Nam Á

Ngân hàng số ngày càng hiện diện thành công trên toàn thế giới. Công nghệ là yếu tố chính mang lại thành công cho ngân hàng số, sự tiện lợi và trải nghiệm khách hàng vượt trội đã thúc đẩy tăng trưởng và sự hài lòng của người tiêu dùng, doanh nghiệp.

Đã có nhiều ngân hàng kỹ thuật số thành công. Ở châu Á, Ấn Độ là quốc gia dẫn đầu về ngân hàng số, đặc biệt là phục vụ cộng đồng chưa được tiếp cận với các dịch vụ ngân hàng. Ngày nay, có rất nhiều ngân hàng kỹ thuật số ở Ấn Độ, mỗi ngân hàng đều đáp ứng nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp và người tiêu dùng.

NGÂN HÀNG TRUYỀN THỐNG CHUYỂN ĐỔI SỐ ĐỂ KHÔNG THỤT LÙI TRƯỚC NGÂN HÀNG SỐ

Tại Đông Nam Á, ngân hàng số đang ngày càng mở rộng tầm ảnh hưởng. Philippines, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam đã thành công trong việc tiếp cận cộng đồng chưa có tài khoản ngân hàng. Các ngân hàng số khu vực này đang có doanh thu thuộc hàng cao nhất thế giới.

Các cơ quan quản lý đã phê duyệt giấy phép ngân hàng số và các ngân hàng truyền thống đang tìm kiếm quan hệ đối tác với các công ty fintech để cung cấp dịch vụ tài chính tích hợp. Singapore là quốc gia có doanh thu ngân hàng kỹ thuật số lớn nhất khu vực. Nhưng một báo cáo phân tích của Bloomberg cho biết doanh số bán hàng chậm lại của nước này đang tạo điều kiện cho các nước láng giềng bắt kịp.

Nathan Naidu, nhà phân tích nghiên cứu vốn cổ phần tại Bloomberg Intelligence, giải thích rằng doanh số dịch vụ tài chính kỹ thuật số của Singapore có thể tăng trung bình 8,3% hàng năm từ năm 2022-2025. Tuy nhiên, tăng trưởng doanh thu có thể giảm xuống còn 3,3% trong 5 năm tới, làm giảm mức đóng góp của Singapore cho khu vực từ 34% xuống còn khoảng 15%.

Theo Nathan Naidu, các ngân hàng truyền thống trong khu vực đang vẫn ở vị thế tương đối tốt, có thể bảo vệ thị phần của mình khi các ngân hàng kỹ thuật số tiếp tục nổi lên và phát triển. Dù vậy, các ngân hàng truyền thống cũng buộc phải đẩy nhanh quá trình chuyển đổi kỹ thuật số các sản phẩm, dịch vụ và hoạt động của họ bởi vì trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19, các biện pháp giãn cách xã hội và phong tỏa đã làm thay đổi hành vi của người tiêu dùng.

Nhiều ngân hàng, đặc biệt là ở Indonesia, đã thành lập ngân hàng số của riêng mình với tư cách là công ty con hoặc phát triển nền tảng ngân hàng ảo tiên tiến.

Nhà phân tích của Bloomberg Intelligence cho rằng trên khắp Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam, các ngân hàng kỹ thuật số thường nhắm đến phân khúc những cá nhân chưa có tài khoản ngân hàng và chưa được tiếp cận các dịch vụ ngân hàng – và hàng triệu công ty siêu nhỏ, nhỏ và vừa đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng. Do đó, các ngân hàng số có thể lấp đầy khoảng trống thị trường vì các ngân hàng truyền thống trong khu vực chủ yếu tập trung vào các tài khoản doanh nghiệp có rủi ro thấp hơn.

Điều đó cho thấy, các ngân hàng truyền thống chậm số hóa có nguy cơ mất khách hàng vào tay các ngân hàng khác – dù là truyền thống hay kỹ thuật số – có thể cung cấp dịch vụ tập trung vào khách hàng hơn và hợp lý hơn.

Cụ thể tại Singapore, các ngân hàng địa phương đương nhiệm DBS, OCBC và UOB đã sẵn sàng bảo vệ thị phần tiền gửi trong nước của họ và thúc đẩy tăng trưởng tài sản sau khi số hóa thành công các dịch vụ trong thời gian phong tỏa vì Covid-19.

Khách hàng có nhiều khả năng duy trì tài khoản chính với một ngân hàng truyền thống và sử dụng ngân hàng số cho tài khoản phụ hoặc cấp ba của họ.

KHUNG PHÁP LÝ NGÀY CÀNG TẠO ĐIỀU KIỆN CHO CÁC NGÂN HÀNG SỐ

Cả ngân hàng truyền thống và ngân hàng số đều đang đứng trước cơ hội mở rộng mạng lưới khách hàng trên khắp Đông Nam Á, khi nơi đây có khoảng 70% dân số chưa có tài khoản ngân hàng. Khu vực này cũng là nơi có hơn 70 triệu công ty siêu nhỏ, nhỏ và vừa đang thiếu hụt nguồn vốn lớn. Ngoài việc có sẵn các giải pháp dễ sử dụng, tập trung vào khách hàng và tiếp cận các vùng nông thôn xa xôi nhất, thì cung cấp giáo dục tài chính cho các cộng đồng đó là điều quan trọng. Vai trò của các cơ quan quản lý trong việc đảm bảo các dịch vụ ngân hàng số luôn tuân thủ quan trọng như thế nào?

Theo các nhà phân tích, chính sách của mỗi quốc gia là một trong những yếu tố thúc đẩy sự phát triển ngân hàng số ở Đông Nam Á. Các quy định, chính sách cung cấp khuôn khổ hỗ trợ cho phép các ngân hàng kỹ thuật số mở rộng quy mô.

Các cơ quan quản lý ở Singapore, Malaysia, Philippines và sắp tới là Thái Lan đã đưa ra các khung pháp lý ngân hàng số tiến bộ, bao gồm cả chế độ cấp phép. Tuy nhiên, trong những năm đầu, tài sản mà ngân hàng có thể nắm giữ thường bị giới hạn để cân bằng giữa đổi mới tài chính với bảo vệ người tiêu dùng. Hơn nữa, tại Malaysia, yêu cầu chính của giấy phép là thúc đẩy tài chính toàn diện - và điều này sẽ đảm bảo rằng năm ngân hàng đã giành được giấy phép vào năm ngoái sẽ tập trung vào việc tiếp cận các cộng đồng chưa có dịch vụ ngân hàng và chưa có dịch vụ ngân hàng.

Tuy nhiên, Indonesia không có khuôn khổ kỹ thuật số riêng biệt – các ngân hàng kỹ thuật số phải tuân theo các quy tắc tương tự như các ngân hàng truyền thống. Bất chấp điều này, lĩnh vực ngân hàng kỹ thuật số của đất nước đang bùng nổ, với doanh thu dịch vụ tài chính kỹ thuật số dự kiến đạt 8,6 tỷ USD vào năm 2025.

Cơ chế quản lý thông thoáng của Indonesia cũng cắt giảm tình trạng quan liêu và giảm bớt những vấn đề pháp lý đau đầu đối với những người mới tham gia như GoTo hoặc Grab. Các quy tắc sở hữu nước ngoài mới, tự do hơn của Indonesia cũng giúp thu hút nhiều công ty công nghệ lớn ở nước ngoài đầu tư vào việc xoay chuyển các ngân hàng nhỏ hơn đang gặp khó khăn của đất nước.

Thanh Minh