Niger: Đoàn Nigeria thuyết phục phe đảo chính chịu ngoại giao; ECOWAS bị cho đang nhân nhượng

Các nỗ lực ngoại giao từ tổ chức Cộng đồng Kinh tế Các quốc gia Tây Phi (ECOWAS), Mỹ và các nước khác nhằm dàn xếp khủng hoảng Niger sau khi quân đội đảo chính lật đổ Tổng thống Mohamed Bazoum gần 3 tuần trước vẫn chưa đạt kết quả.

Diễn biến mới là phe đảo chính đã đồng ý gặp phái đoàn Nigeria và cho biết sẵn sàng sử dụng ngoại giao để giải quyết bế tắc.

Phái đoàn Nigeria nói phe đảo chính Niger sẵn sàng đàm phán

Ngày 13-8, phái đoàn Hồi giáo Nigeria đã gặp các lãnh đạo phe đảo chính ở Niger. Phe đảo chính Niger cho biết sẵn sàng sử dụng ngoại giao để giải quyết bế tắc với ECOWAS, theo đài Al Jazeera.

Phái đoàn Nigeria do ông Sheikh Abdullahi Bala Lau dẫn đầu, được sự chấp thuận của Chủ tịch ECOWAS - Tổng thống Nigeria Bola Tinubu đến Niger đàm phán nhằm thúc đẩy một giải pháp hòa bình.

Phái đoàn Hồi giáo Nigeria đến thủ đô Niamey (Niger) để đàm phán với chính quyền quân sự Niger ngày 13-8. Ảnh: AFRICA NEWS

Ông Lau cho biết phái đoàn đã gặp phe đảo chính, có cả Tướng Abdourahamane Tiani - lãnh đạo chính quyền quân sự.

“Ông ấy (tướng Tiani) nói rằng cánh cửa về ngoại giao và hòa bình trong việc giải quyết vấn đề đã mở” - theo ông Lau.

Ông Lau cho biết ông Tiani đã nhấn mạnh mối quan hệ lịch sử giữa Niger và Nigeria “không chỉ là láng giềng mà còn là anh em nên sẽ giúp giải quyết các vấn đề một cách thân thiện”.

Các lãnh đạo phe đảo chính chưa bình luận về cuộc gặp.

ECOWAS đang nhân nhượng phe đảo chính Niger?

Đã một tuần kể từ hạn chót mà ECOWAS đưa ra cho phe đảo chính để phục chức cho tổng thống Bazoum. ECOWAS chưa có phản ứng can thiệp như đã cảnh báo trong tối hậu thư, dù chính quyền quân sự vẫn không thực hiện yêu cầu.

Hôm 10-8, ECOWAS tuyên bố triển khai một lực lượng dự phòng “sẵn sàng” để khôi phục chính quyền dân chủ ở Niger nhưng không rõ lực lượng này sẽ triển khai khi nào và như thế nào. Khối định họp về triển khai lực lượng quốc phòng nhưng cuộc họp đang bị hoãn “vô thời hạn”.

Những diễn biến trên khiến giới phân tích cho rằng phe đảo chính đang ở thế cao hơn so với khối Tây Phi.

Đường phố thủ đô Niamey (Niger) ngày 13-8 gần 3 tuần sau đảo chính. Ảnh: AP

Hãng tin AP dẫn lời ông Ulf Laessing - chuyên gia tại tổ chức tư vấn Konrad Adenauer (Đức) nói : “Có vẻ như phe đảo chính đã thắng. Họ đang nắm giữ tất cả các quân bài và đã củng cố quyền thống trị của mình”.

Ông Laessing cho rằng không có khả năng ECOWAS can thiệp quân sự vào Niger, vì sẽ dẫn tới nguy cơ nội chiến tại nước này. Vị chuyên gia cũng nhận định rằng Mỹ và châu Âu sẽ có rất ít sự lựa chọn ngoài việc công nhận chính quyền quân sự để tiếp tục hợp tác an ninh trong khu vực.

Trường hợp ECOWAS muốn can thiệp quân sự thì việc này cũng không dễ dàng. Theo phó giáo sư Nate Allen tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược châu Phi thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, can thiệp quân sự đặt ra thách thức vì nó đòi hỏi mức độ đồng thuận và phối hợp cao không chỉ trong ECOWAS, mà còn trong Liên minh châu Phi (AU) và cộng đồng quốc tế.

Lãnh đạo đảo chính tìm kiếm đồng minh

Hôm 12-8, Tướng Tchiani đã cử một phái đoàn do Bộ trưởng Quốc phòng Moussa Salaou Barmou dẫn đầu đến thủ đô Conakry (Guinea) để cảm ơn sự ủng hộ của giới lãnh đạo Guinea.

“Chúng tôi là người châu Phi. Khi người dân của chúng tôi gặp vấn đề, chúng tôi luôn có mặt và sẽ luôn ở đó” - Tổng thống lâm thời của Guinea, người lãnh đạo đảo chính ở Guinea năm 2021, ông Mamady Doumbouya nói tại cuộc gặp.

Hiện tại, Mali, Burkina Faso và Guinea là 3 nước đã lên tiếng ủng hộ chính quyền quân sự mới ở Niger, theo Al Jazeera.

THẢO VY