Ninh Bình: Giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới

Giảm nghèo bền vững - trụ cột đảm bảo an sinh

Sự hợp nhất của ba tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình đã tạo nên một đơn vị hành chính có quy mô dân số lên tới 3,82 triệu người với 129 xã, phường. Trong bối cảnh đó, công tác giảm nghèo trở thành nhiệm vụ ưu tiên nhằm đảm bảo sự ổn định xã hội, nâng cao chất lượng sống và tạo sự hài hòa trong phát triển giữa các vùng.

Giai đoạn 2020 - 2025, tốc độ tăng trưởng GRDP của tỉnh đạt 9,26%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt 89,45 triệu đồng vào năm 2025, cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh sang công nghiệp - xây dựng - dịch vụ với tỷ trọng tới 91%. Những chỉ số tăng trưởng ấy không chỉ phản ánh sức bật kinh tế sau khủng hoảng COVID-19 mà còn đặt nền tảng vững chắc để triển khai đồng bộ các chính sách an sinh xã hội. Đáng chú ý, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn tỉnh giảm còn 2,87% trong năm 2025, trong đó hộ nghèo giảm xuống 0,96%, cho thấy hiệu quả rõ rệt của hệ thống chính sách giảm nghèo tại ba địa phương trước sáp nhập.

Tại Hà Nam, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 3,69% năm 2021 xuống 1,36% năm 2025 nhờ các chương trình hỗ trợ thiết thực như miễn - giảm học phí cho hàng nghìn học sinh thuộc hộ nghèo, cấp thẻ BHYT cho hàng chục nghìn người yếu thế, bảo đảm chi phí khám chữa bệnh miễn phí và triển khai tín dụng ưu đãi rộng rãi. Sự chủ động của Ngân hàng Chính sách xã hội cùng các chính sách giáo dục, pháp lý, truyền thông đã tiếp thêm động lực để hàng nghìn hộ dân vươn lên thoát nghèo.

Mô hình trồng cây cảnh cho giá trị kinh tế cao tại xã Hiển Khánh, Ninh Bình. Ảnh: Vân Anh

Nam Định cũng cho thấy sức mạnh của việc phân bổ nguồn lực đồng bộ khi hơn 3.300 hộ được hỗ trợ sinh kế mới, 2.103 hộ tham gia các dự án phát triển sản xuất nông nghiệp, hàng nghìn trẻ em nhận hỗ trợ dinh dưỡng và hàng trăm lao động được đào tạo nghề, tiếp cận thị trường việc làm. Hơn 1,1 triệu lượt khám chữa bệnh miễn phí được bảo đảm cho người nghèo, cùng với hàng nghìn tỷ đồng vốn tín dụng ưu đãi đã tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện.

Trong khi đó, Ninh Bình cũ duy trì tốc độ giảm nghèo ổn định, từ 3,07% năm 2021 xuống 1,48% năm 2025 thông qua chương trình sửa chữa, xây mới gần 1.000 căn nhà cho người nghèo, triển khai các mô hình sản xuất phù hợp điều kiện địa phương và tổ chức hơn 40 phiên giao dịch lao động, mở ra cơ hội việc làm bền vững cho hàng chục nghìn người.

Định hướng 2030: Giảm nghèo dưới 1% gắn với xây dựng nông thôn mới hiện đại

Trong giai đoạn phát triển mới, Ninh Bình xác định mục tiêu đưa tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 1% vào năm 2030 – một mục tiêu đầy thách thức nhưng hoàn toàn khả thi nếu tỉnh triển khai đồng bộ các giải pháp. Theo dự kiến, đầu năm 2026, toàn tỉnh còn khoảng 36.000 hộ nghèo, chiếm 2,88%. Để giảm hơn 23.500 hộ nghèo trong vòng 5 năm, Ninh Bình đặt ra kế hoạch đầu tư 400.000 triệu đồng cho 5 nhóm dự án trọng tâm: đa dạng hóa sinh kế, phát triển sản xuất và dinh dưỡng, giáo dục nghề nghiệp và việc làm bền vững, truyền thông – giảm nghèo thông tin và nâng cao năng lực giám sát thực thi. Điều này cho thấy tỉnh không chỉ chú trọng hỗ trợ trực tiếp mà còn hướng tới việc nâng cao năng lực, mở rộng cơ hội việc làm và tăng khả năng tiếp cận thông tin để tạo ra sự thay đổi lâu dài và bền vững.

Điểm nhấn quan trọng trong định hướng mới là sự gắn kết chặt chẽ giữa giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới. Đây không chỉ là sự kết hợp về mục tiêu mà còn là sự hòa quyện giữa phát triển kinh tế - xã hội với nâng cao chất lượng sống. Theo đó, mỗi hộ nghèo, cận nghèo sẽ tiếp cận đầy đủ các chính sách hỗ trợ từ y tế, giáo dục, nhà ở đến tín dụng ưu đãi, nước sạch, môi trường và hạ tầng thông tin. Tỉnh đặc biệt chú trọng đến việc mở rộng xã hội hóa nguồn lực, thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội để tạo sức bật tổng hợp, hạn chế sự phụ thuộc vào ngân sách và đảm bảo tính bền vững trong triển khai.

Ninh Bình sau sáp nhập đang từng bước hình thành một mô hình giảm nghèo bền vững mang tính liên vùng, toàn diện và thích ứng với yêu cầu phát triển mới. Khi tăng trưởng kinh tế được gắn với bảo đảm an sinh xã hội, khi mỗi người dân đều có cơ hội phát triển công bằng, thì mục tiêu giảm nghèo bền vững không chỉ còn là lý tưởng mà sẽ trở thành hiện thực. Trên nền tảng đó, Ninh Bình có đủ tiềm lực để tiến tới xây dựng nông thôn mới hiện đại, văn minh, giàu bản sắc - một vùng đất ổn định, thịnh vượng và bền vững trong thập kỷ tới.

Phương Liên