Nỗ lực hỗ trợ các hộ dân thiệt hại do thủy điện Pác Cáp tích nước gây ngập úng
Sau khi Thủy điện Pác Cáp tích nước để vận hành nhà máy, do mực nước dâng vượt ranh giới đã thu hồi đất, làm ngập đất đai, tài sản, cây cối hoa màu... của một số hộ gia đình.
Nước dâng làm ruộng lúa ngập không thể canh tác.
Như TTXVN đã đưa tin, dự án thủy điện Pác Cáp do Công ty Cổ phần thủy điện Sử Pán 1 xây dựng tại xã Sơn Thành (huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn) đã đi vào hoạt động từ tháng 6/2021. Để thực hiện dự án này, chủ đầu tư đã thu hồi đất của 146 hộ dân thuộc hai xã Sơn Thành và Văn Minh. Các hộ đã nhận tiền đền bù và nhất trí để dự án được triển khai. Tuy nhiên, đến tháng 8/2021, người dân ở một số thôn sống bên bờ lòng hồ thủy điện phát hiện ruộng, vườn, ao cá của gia đình không thuộc diện thu hồi, giải phóng mặt bằng cũng bị ngập sâu dưới nước. Cụ thể đã có 46 gia đình bị ảnh hưởng từ tháng 8/2021; trong đó 40 hộ có đất đai, hoa màu bị ngập, 5 hộ bị ảnh hưởng đến ao cá, 1 trạm bơm không thể vận hành. Tổng diện tích bị ảnh hưởng gần 13.000 m2; trong đó có gần 6.000 m2 đất trồng lúa.
Khi xây dựng dự án, Công ty Cổ phần thủy điện Sử Pán 1 đã thu hồi đất của 146 hộ dân thuộc hai xã Sơn Thành và Văn Minh. Tuy nhiên, 46 hộ bị ảnh hưởng này lại nằm ngoài số hộ dân được thu hồi đất do mực nước dâng ở lòng hồ vượt ranh giới đã thu hồi đất...
Trả lời về vấn đề này, ông Lường Thanh Lộc, Phó Chủ tịch UBND huyện Na Rì cho biết, sau khi Thủy điện Pác Cáp tích nước để vận hành nhà máy, do mực nước dâng vượt ranh giới đã thu hồi đất, làm ngập đất đai, tài sản, cây cối hoa màu... của một số hộ gia đình. Phần diện tích đất này nằm ngoài ranh giới đã thu hồi đất trước đây. Các hộ gia đình đã có ý kiến với UBND xã. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri của HĐND các cấp, hộ gia đình cũng đề nghị bồi thường về đất đai, tài sản, cây cối hoa màu bị ảnh hưởng do nước ngập.
Để giải quyết các kiến nghị nêu trên và đảm bảo quyền lợi cho người dân, UBND huyện Na Rì đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện khẩn trương phối hợp Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Kạn (đơn vị tư vấn giải phóng mặt bằng), UBND xã Văn Minh, Công ty Cổ phần thủy điện Sử Pán 1 và các hộ gia đình phối hợp kiểm tra thực địa, kiểm đếm thống kê đất đai, tài sản, cây cối hoa màu, vật kiến trúc trong vùng bị ảnh hưởng.
Sau khi hoàn thành việc kiểm đếm, Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường lập dự thảo phương án bồi thường gửi cho Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện. Theo phương án, có 46 hộ gia đình và tổ chức bị ảnh hưởng, trong đó 40 hộ có đất đai, cây cối, hoa màu, tài sản; 5 hộ bị ngập cống ao ảnh hưởng đến việc tháo nước thu hoạch cá; một trạm bơm tưới tiêu của Trạm quản lý Thủy nông huyện do nước dâng không vận hành được. Giá trị bồi thường tạm tính là 1,975 tỷ đồng.
Tuy nhiên phương án này chưa đầy đủ cơ sở pháp lý để trình thẩm định và phê duyệt. Lý do là chưa có giá đất cụ thể được UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt (giá đất được xác định đến từng thửa, nên các quyết định giá đất trước áp dụng cho các thửa nay không có cơ sở). Phần diện tích phát sinh cần thu hồi chưa có trong kế hoạch sử dụng đất và tại thời điểm đó chưa được HĐND tỉnh Bắc Kạn thông qua nghị quyết về thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo kiến nghị ban đầu, có 46 hộ dân bị ảnh hưởng phát sinh, tuy nhiên sau khi Tổ công tác thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng cùng các hộ dân đi đo đạc, thông kê thực tế và rà soát lại hồ sơ bồi thường giải phóng mặt bằng, một số hộ dân do không còn ảnh hưởng cùng 5 hộ dân bị ảnh hưởng đất trồng lúa đã được Công ty khắc phục, hoàn trả lại mặt bằng theo hiện trạng ban đầu và bồi thường, hỗ trợ hoa màu đầy đủ cho các hộ dân. Năm 2024, Công ty đã hỗ trợ bồi thường cây cối, hoa màu cho 5 hộ với số tiền trên 11,5 triệu đồng.
Hiện, còn 25 hộ dân có đất bị ảnh hưởng và 5 hộ dân ảnh hưởng cống ao, 1 hộ dân (Hoàng Thị Hiệp) trước đây có nhà ở tạm bên sông, không có đường đi, nay đã di chuyển đến nơi ở mới. Công ty đang trình xác định giá đất cụ thể làm căn cứ để tỉnh tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ. UBND huyện Na Rì sẽ đề nghị đơn vị tư vấn khẩn trương trình phương án bồi thường để các cơ quan chuyên môn tổ chức thẩm định và phê duyệt trong thời gian sớm nhất; đồng thời yêu cầu chủ đầu tư thực hiện việc chi trả bồi thường hỗ trợ cho người dân theo phương án được duyệt.
