Nỗ lực khôi phục lĩnh vực thủy sản trong hợp tác xã

Ra đời nhưng không hoạt động; hoạt động thua lỗ nợ ngân hàng không có khả năng thanh toán khiến cái tên HTX thủy sản gây e ngại cho các địa phương, đối tác suốt thời gian dài. Từ khi UBND tỉnh xây dựng kế hoạch 5 năm (2021-2025) về vận động thành lập HTX lĩnh vực thủy sản trên địa bàn tỉnh, đến nay cơ bản ghi dấu sự trở lại của các HTX trên lĩnh vực này.

Tập hợp các hộ nuôi trồng thủy hải sản vào HTX sẽ hỗ trợ tích cực cho việc tiêu thụ. Ảnh: MINH DUYÊN

Tập hợp các hộ nuôi trồng thủy hải sản vào HTX sẽ hỗ trợ tích cực cho việc tiêu thụ. Ảnh: MINH DUYÊN

Linh hoạt công tác tuyên truyền

Ngay sau khi UBND tỉnh ban hành kế hoạch 5 năm, ban vận động về vận động thành lập HTX thủy sản ra đời và đưa ra phương án phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan mở các lớp tập huấn. Theo Liên minh HTX tỉnh, bắt đầu từ năm 2023 tại TX Sông Cầu, đến nay đơn vị cùng với Hội Nông dân, Chi cục Phát triển nông thôn, Chi cục Thủy sản và UBND các địa phương tổ chức thành công 9 lớp tập huấn lần lượt tại huyện Tuy An, TX Đông Hòa. Các lớp tập huấn này thu hút gần 300 đại biểu là cán bộ các phòng, ban cấp huyện; chủ tịch, phó chủ tịch và chuyên viên cấp xã, thôn, khu phố cùng đông đảo cá nhân, hộ gia đình có hoạt động nuôi trồng, chế biến, thu mua thủy hải sản…

Ông Lê Quang Hiệp, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Sở dĩ đối tượng tuyên truyền ngoài các cá nhân, hộ gia đình còn có cán bộ, đảng viên ở các cấp chính quyền, bởi mục tiêu tuyên truyền là nâng cao nhận thức về mô hình HTX. Trên thực tế, một bộ phận cán bộ, đảng viên còn nặng nề về HTX kiểu cũ. Trong khi đó, địa phương không chỉ là cấp thẩm định, cấp phép hoạt động mà còn là lực lượng tư vấn, hướng dẫn và đồng hành trực tiếp với HTX trong quá trình phát triển. Cán bộ cấp thôn, khu phố, phường, xã còn là những ngư dân, những hộ nuôi trồng thủy sản có kinh nghiệm nghề. Họ sẽ là những hạt nhân quan trọng tập hợp dân biển cùng làm kinh tế trong HTX.

Theo Liên minh HTX tỉnh, từ năm 2020 trở về trước, toàn tỉnh có 24 HTX thủy sản nhưng không hoạt động. Từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh có 5 HTX nông nghiệp có hoạt động thủy hải sản và thành lập mới thêm 5 HTX hoạt động chuyên về thủy hải sản, đó là: HTX Cá ngừ công nghệ cao Phú Yên, HTX Dịch vụ tổng hợp tôm hùm Sông Cầu, HTX Dịch vụ tổng hợp rong biển Sông Cầu, HTX Thủy sản Thành Phát, HTX Thủy sản nuôi biển Phú Yên. Sự ra đời và hoạt động ổn định của các HTX này đang ghi dấu sự trở lại của HTX trên lĩnh vực này.

Ngoài những nội dung căn bản như chủ trương phát triển nguồn lợi thủy sản từ mô hình HTX, những ưu đãi của hội nông dân các cấp đối với sự ra đời và hoạt động của các HTX khu vực nông thôn, chính sách hỗ trợ với các mô hình HTX liên kết chuỗi thủy hải sản…, các lớp tập huấn còn mở rộng kiến thức về Luật HTX năm 2023, vai trò kim chỉ nam của Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. Ông Hiệp chia sẻ thêm: 5 năm với sự chuyển tiếp từ Luật HTX năm 2012 sang Luật HTX năm 2023 nên trong nội dung tuyên truyền phải làm nổi bật sự kế thừa cùng những điểm mới của luật, từ đó có những hướng dẫn, tư vấn để các HTX mới ra đời hoạt động đúng.

Còn theo ông Huỳnh Phúc Thịnh, chuyên viên Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường), bên cạnh những giờ đứng lớp trực tiếp, khoảng thời gian giải lao cũng được tận dụng để giải đáp những khúc mắc của bà con hoặc chỉ ra những mô hình mà HTX thủy sản mới ra đời có thể tiếp cận. Thành lập HTX thủy sản không chỉ có đánh bắt xa bờ mà còn rất nhiều hoạt động khác như: dịch vụ hậu cần nghề cá, dịch vụ du lịch biển, các nghề truyền thống của dân biển gồm làm mắm, khô cá, nuôi tôm…

Phát huy vai trò chính quyền cơ sở

Năm 2021, HTX Cá ngừ công nghệ cao Phú Yên (TP Tuy Hòa) ra đời, đánh dấu sự tham gia của thành phần kinh tế tập thể vào thủy sản đặc trưng của TP Tuy Hòa nói riêng, của tỉnh Phú Yên nói chung. Ông Cao Đình Huy, Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa cho biết: Thành phố đang xây dựng nhãn hiệu tập thể “Cá ngừ đại dương TP Tuy Hòa”; trong đó ngư dân, doanh nghiệp, HTX là thành viên tích cực trong quản trị thương hiệu này. Để tạo điều kiện cho các đơn vị, thời gian qua thành phố tích cực kết nối với Nhật Bản, Hàn Quốc đưa các doanh nghiệp thủy sản ở 2 quốc gia này tiếp cận gần hơn với thị trường thủy hải sản địa phương, từ đây tăng cơ hội để thủy hải sản nói chung, con cá ngừ nói riêng xuất khẩu sang thị trường nước bạn.

“TP Tuy Hòa phát triển kinh tế biển ở tất cả các mặt, từ du lịch, dịch vụ; khai thác, chế biến đến công nghiệp ven biển và các ngành công nghiệp biển mới… Tại Chương trình hành động 13 của Thành ủy Tuy Hòa về phát huy tiềm năng, lợi thế kinh tế biển gắn với chế biến sâu, tạo giá trị gia tăng nguồn lợi thủy sản thì các tổ, đội, tổ hợp tác, HTX có vai trò tiêu thụ hải sản và dịch vụ hậu cần tại các cảng cá…”, ông Huy chia sẻ thêm.

Năm 2023, HTX Dịch vụ tổng hợp tôm hùm Sông Cầu ra đời với kỳ vọng sẽ cùng chính quyền địa phương phát triển thủy sản đặc trưng theo hướng chuyên nghiệp để từng bước tiếp cận thị trường xuất khẩu chính ngạch. Ông Đoàn Văn Quang, Giám đốc HTX này cho biết: HTX đang hoàn thiện chuỗi giá trị trên tôm hùm, xây dựng mã vùng nuôi và mã code… HTX hy vọng con tôm hùm sớm được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường các nước, không còn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc như hiện nay.

MINH DUYÊN

Nguồn Phú Yên: https://baophuyen.vn/kinh-te/202504/no-luckhoi-phuc-linh-vuc-thuy-san-trong-hop-tac-xa-a407e95/