Nội bộ OPEC+ lại căng thẳng vì UAE

Một cuộc họp của nhóm OPEC. Ảnh RT

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đang là tâm điểm của một cuộc tranh cãi về sản lượng dầu mỏ. Mặc dù đã cam kết với OPEC+ về việc hạn chế xuất khẩu, nhưng Abu Dhabi vẫn liên tục vượt quá hạn ngạch được giao. Theo dữ liệu gần đây của Commodities at Sea (CAS), lượng xuất khẩu trung bình của UAE từ tháng 1 đến tháng 10 năm 2024 đã đạt mức 3,6 triệu thùng/ngày, cao hơn nhiều so với hạn ngạch chính thức là 2,912 triệu thùng/ngày.

Các ước tính khác nhau tùy thuộc vào nguồn tin. Trong khi Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ước tính sản lượng của UAE vào tháng 10 là 3,23 triệu thùng/ngày, các nhà quan sát khác đưa ra con số lên tới 3,7 triệu thùng/ngày. Sự chênh lệch này làm dấy lên nghi ngờ về việc UAE có tuân thủ hạn ngạch hay không, và tình hình này có thể làm suy yếu nỗ lực của OPEC+ trong việc ổn định thị trường dầu mỏ.

Hạn ngạch không được tuân thủ và công suất dư thừa

Hạn ngạch khai thác là yếu tố cốt lõi trong thỏa thuận hợp tác của OPEC+, nhằm cân bằng cung và cầu toàn cầu. Tuy nhiên, số liệu xuất khẩu của UAE, chưa bao gồm dầu tinh chế trong nước, cho thấy sự chênh lệch đáng kể. Các cơ sở khai thác trong nước, đặc biệt là khu phức hợp Ruwais của Abu Dhabi, có công suất xử lý lên tới 837.000 thùng/ngày, càng làm phức tạp việc tính toán chính xác khối lượng.

Song song đó, chính phủ UAE bác bỏ cáo buộc, cho rằng các condensate và chất lỏng khí tự nhiên, không thuộc đối tượng hạn ngạch của OPEC+, thường bị nhầm lẫn với dầu thô trong các phân tích. Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng những lập luận này không đủ để giải thích sự chênh lệch mà hệ thống theo dõi hàng hải và dữ liệu thương mại chỉ ra.

Bối cảnh địa chính trị căng thẳng

Tình hình này diễn ra trong bối cảnh OPEC+ đang gặp khó khăn trong việc duy trì sự thống nhất giữa các thành viên. Mặc dù sự chú ý chủ yếu đổ dồn vào các quốc gia như Iraq hoặc Nga vì việc không tuân thủ hạn ngạch, nhưng việc thiếu các biện pháp trừng phạt rõ ràng đối với UAE có thể tạo ra căng thẳng nội bộ. Vào tháng 6 năm 2025, UAE dự kiến sẽ được tăng hạn ngạch thêm 300.000 thùng/ngày sau các cuộc đàm phán căng thẳng với các đối tác.

Bên cạnh vai trò quan trọng trong OPEC+, Abu Dhabi đã đầu tư mạnh để tăng năng lực khai thác lên 4,85 triệu thùng/ngày, với mục tiêu đạt 5 triệu thùng/ngày vào năm 2027. Chiến lược này nhấn mạnh tham vọng của UAE trở thành một cường quốc năng lượng hàng đầu, đồng thời hướng tới tự cung tự cấp khí đốt vào năm 2030.

Một thách thức đối với cân bằng thị trường dầu mỏ

Việc UAE không tuân thủ hạn ngạch có thể gây ra hậu quả đối với thị trường dầu mỏ toàn cầu. Các nhà phân tích lo ngại về tình trạng cung vượt cầu có thể làm giảm giá dầu trong ngắn hạn. Đối với các thành viên OPEC+, thách thức là kép: duy trì đoàn kết trước những thách thức bên ngoài và đảm bảo tất cả các thành viên tuân thủ cam kết của mình.

Ngược lại, đối với UAE, việc tăng sản lượng có vẻ là một chiến lược hợp lý, giúp tối đa hóa doanh thu trong ngắn hạn và củng cố vị thế trên thị trường năng lượng toàn cầu. Theo ước tính của Baker Institute for Energy Policy, việc khai thác tối đa công suất của UAE có thể mang lại doanh thu lên tới 70 tỷ USD mỗi năm vào năm 2028.

H.Phan

AFP