Nơi người sống chia sẻ không gian với 'người chết' giữa lòng Thủ đô

Một trong số các con phố được xem là có nhiều ngôi mộ nhất Thủ đô chính là phố Giáp Nhị thuộc phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai (Hà Nội). Đặt chân vào ngõ 88 phố Giáp Nhị, nhiều người sẽ không khỏi ngỡ ngàng khi cứ vài bước chân lại bắt gặp một ngôi mộ tọa lạc cạnh nhà dân.

Bà Trịnh Thị Hồng (Thịnh Liệt, Hoàng Mai), một tiểu thương bán hàng trà đá ngay cạnh một ngôi mộ ở đây cho biết, khu đất này trước kia là cánh đồng heo hút, xa làng, xa xóm, người dân làng Giáp Nhị từ xưa đã chôn cất thân nhân tại đây. Về sau đất chật, người đông, những khu dân cư bắt đầu mọc lên xen lẫn với những ngôi mộ.

"Có những ngôi mộ cổ đã hàng trăm năm, hầu hết đều là mộ của người dân ở trong làng. Mọi người sống ở đây lâu cho nên đã quen, coi những ngôi mộ như hàng xóm của mình, ngày nào trước khi bán hàng tôi cũng quét lá, dọn dẹp cho những ngôi mộ này", bà Hồng nói.

Ở Giáp Nhị, các ngôi mộ nằm chen chúc nhau trong diện tích đất sinh hoạt của người dân. Khoảng cách từ những ngôi mộ đến nhà có thể tính bằng những bước chân.

Sau nhiều năm sinh sống, người dân phố Giáp Nhị đã quá quen với việc “sống chung với người chết” nên không ai cảm thấy sợ hãi, bất an.

Đến thời điểm hiện tại, chính quyền địa phương đã quy hoạch, tạo đường làng ngõ xóm cho người dân đi lại. Song, vẫn có những ngôi mộ chưa được chính quyền địa phương và người dân di dời do lo ngại vấn đề tâm linh.

Quy mô hơn là một nghĩa trang với gần 200 ngôi mộ nằm sâu trong ngõ 68/123 đường Cầu Giấy (phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy) đã tồn tại ở đây hàng chục năm.

Những ngôi mộ chen chúc nhau mọc lên ngay giữa khu dân cư đông đúc.

"Sống ở đây lâu rồi cũng quen, chỉ có mấy đứa trẻ con vào buổi tối là sợ ít đi chơi. Ngày mùng một nào tôi cũng hương khói, quét dọn cho người ta, có khi còn được phù hộ, sợ gì", một người dân tại ngõ 68/123 Cầu Giấy chia sẻ.

Khu nghĩa trang không được quy hoạch ngay ngắn, nhiều ngôi mộ nằm thụt thò ngay sát mép đường, chèn cả lối đi lại của dân. Sinh sống cạnh những ngôi mộ đã lâu, nhiều người không còn biết sợ, biến những không gian ít ỏi xung quanh thành nơi xả rác, vật liệu xây dựng.

TP. Hà Nội đã ban hành bản quy hoạch nghĩa trang định hướng đến năm 2050, trong đó ưu tiên việc quy tập, di dời mồ mả đến các nghĩa trang chung, nhường đất phát triển đường sá, cơ sở hạ tầng.

Theo thông tư số 01/2021/TT-BXD quy định, các nghĩa trang và cơ sở hỏa táng hiện hữu không đảm bảo các quy định về khoảng cách ATMT phải thực hiện đánh giá tác động môi trường để bổ sung các giải pháp đảm bảo vệ sinh môi trường xung quanh theo quy định. Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hóa nhanh, dân số ngày càng tăng, việc di dời những nghĩa địa giữa khu đông dân cư là không hề đơn giản.

Trung Sơn