Ô tô thế hệ mới 'khát' nhiên liệu đạt chuẩn

Hàng chục nghìn chiếc ô tô đời mới của các hãng xe như Toyota, Mitsubishi, Ford hay Isuzu được sản xuất để vận hành đạt chuẩn khí thải Euro 5 theo quy định của Chính phủ. Tuy nhiên, nguồn cung nhiên liệu này vẫn còn khan hiếm, số lượng cây xăng dầu đáp ứng nhiên liệu Euro 5 đang rất ít.

Vấn đề này không chỉ gây phiền toái cho chủ xe trong việc tìm mua nhiên liệu mà việc không đổ đúng nhiên liệu còn ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả vận hành và tuổi thọ của các xe đời mới.

Mặc dù các hãng sản xuất ô tô đã có những nỗ lực trong việc sản xuất các dòng xe đáp ứng tiêu chuẩn cao về khí thải nhưng hoạt động cung cấp nhiên liệu đúng chuẩn đang là một thách thức đáng kể đối với thị trường xe Việt.

NỖI LO CỦA CẢ NGƯỜI DÙNG VÀ HÃNG XE

Quyết định 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2022.

Số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam cũng cho thấy, từ thời điểm năm 2022 đến nay, đã có hàng trăm mẫu xe mới đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 được ra mắt. Vì vậy, số lượng xe giao đến tay người tiêu dùng đã lên tới hàng nghìn chiếc.

Tuy nhiên, nguồn cung nhiên liệu đang là một vấn đề nhức nhối khi thời điểm hiện tại, xăng đạt chuẩn Euro 5 là RON 95-V và dầu diesel DO 0,001S-V chưa được sản xuất trong nước mà phụ thuộc hoàn toàn vào việc nhập khẩu.

Hiện tại, nhiều chủ xe đang nhọc nhằn trong việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu phù hợp với chiếc xe của mình. Một chủ xe bán tải máy dầu cho biết, rất bất tiện khi trên cung đường di chuyển hàng ngày không có cây bán dầu đạt chuẩn.

Mặc dù nhà sản xuất đã khuyến cáo sử dụng dầu DO 0,001S-V để đáp ứng tiêu chuẩn Euro 5 nhưng chủ xe này đã từng đổ dầu DO 0,05S bởi có khi phải đi cả chục km chỉ để tìm nơi đổ dầu đạt chuẩn.

Trao đổi tại tọa đàm "Thiếu nhiên liệu đạt chuẩn cho ô tô thế hệ mới, hệ lụy và giải pháp", đại diện của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam chia sẻ, sau khoảng hơn 2 năm chuyển đổi công nghệ sản phẩm để thực hiện lộ trình khí thải, cơ quan này đã và đang tiếp nhận hàng nghìn khiếu nại của khách hàng liên quan đến vấn đề chất lượng nhiên liệu không tương xứng với công nghệ xe đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 5.

Cụ thể, người dùng phàn nàn về việc xuất hiện các đèn báo lỗi trên taplo, động cơ bị rung giật do kim phun, van tuần hoàn khí xả tắc nghẽn, thậm chí động cơ có thể dừng đột ngột, gây mất an toàn giao thông. Bên cạnh đó, chỉ số về tuổi thọ của dầu máy bị giảm, hệ thống bộ lọc bị muội than.

Chính bởi vậy mà các hãng xe cũng có nhiều động thái. Toyota Việt Nam đưa ra yêu cầu khách hàng phải ký cam kết bằng văn bản, phải đổ đúng dầu 0,001S-V cho xe động cơ diesel tiêu chuẩn Euro 5 để không bị từ chối bảo hành, các hỏng hóc do dùng dầu không đạt chuẩn, chủ xe phải hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Đứng trên góc độ doanh nghiệp kinh doanh, việc thiếu nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5 đã tác động nghiêm trọng tới doanh số bán hàng. Trong năm 2023, hãng Toyota đã phải ngừng bán mẫu Hilux máy dầu vì lý do nhiên liệu không đáp ứng.

Không chỉ riêng Toyota, hãng xe Ford Việt Nam cũng đã đưa ra các khuyến cáo về tác hại của việc đổ dầu không đạt chuẩn, tại các đại lý có các băng rôn, áp phích tuyên truyền việc đổ đúng nhiên liệu. Đại diện hãng xe Ford cho hay, việc khách hàng ký cam kết sẽ giúp khách hàng hiểu rõ vấn đề và thay đổi thói quen sử dụng.

Các thương hiệu khác như Mitsubishi hay Nissan không buộc khách hàng ký cam kết tuy nhiên nếu đổ dầu không theo khuyến cáo của hãng, dẫn đến hư hỏng các chi tiết liên quan đến động cơ, các hãng này sẽ từ chối bảo hành. Vấn đề trên lại càng khiến cho người dùng Việt thêm lo lắng.

SẼ KHÔNG CÒN THIẾU NHIÊN LIỆU ĐẠT CHUẨN EURO 5

Nhu cầu sử dụng nhiên liệu mức 5 ngày càng tăng. Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, nhu cầu nhiên liệu chuẩn Euro 5 trong năm 2022 chỉ khoảng 500.000 m3, năm 2024 được dự báo là 1,4 triệu m3 và sang năm 2025 nhu cầu tăng lên 2,9 triệu m3.

Bàn về khó khăn đối với hạ tầng mạng lưới bán lẻ hiện tại của Petrolimex trong cung ứng nhiên liệu mức 5, tại Tọa đàm Thiếu nhiên liệu đạt chuẩn cho ô tô thế hệ mới, hệ lụy và giải pháp, ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) khẳng định, Petrolimex không thiếu nhiên liệu mức 5 nhưng chưa thể cung cấp một cách đại trà.

Đại diện của Tập đoàn xăng dầu Việt Nam còn cho hay, Petrolimex đã triển khai bán từ năm diesel mức 5 từ năm 2018 với số lượng bán nhiều hơn hiện nay, nhưng sau đó nhận thấy nhu cầu của người tiêu dùng chưa cao, trong khi đó, cơ quan quản lý đặt các câu hỏi tại sao lại đưa vào tiêu thụ nhiên liệu này, có bắt ép người tiêu dùng phải sử dụng mặt hàng nhiên liệu với giá cao hơn hay không. Chính bởi những lý do trên, Petrolimex đã chủ động giảm số cây xăng, giảm sản lượng bán.

Vấn đề nhiên liệu mức 5 đang nhức nhối trở lại, ông Hùng chia sẻ rằng Petrolimex sẽ phối hợp với các đơn vị khác trong Hiệp hội xăng dầu để đẩy mạnh sản lượng bán.

Lý giải về việc sẽ không thiếu nhiên liệu mức 5, đại diện của Petrolimex nhận định, tại Việt Nam, khi chuyển đổi sử dụng nhiên liệu mức cao hơn vẫn giữ lại các nhiên liệu mức thấp. Điều này tạo thuận lợi cho người tiêu dùng với đa dạng mức nhiên liệu, đa dạng trong giá thành sản phẩm.

Mặt khác, hoạt động trên lại tạo ra khó khăn cho các doanh nghiệp trong việc sắp xếp, bố trí việc đặt các trụ xăng của các mức nhiên liệu. Nếu bố trí nguồn nhiên liệu mức 5 thuận lợi nhất cho khách hàng nhưng một ngày chỉ bán được 100 đến 200 lít, trong khi chi phí đầu tư kiểm tra chất lượng buồng, bể rất lớn, dẫn đến hiệu quả kinh tế không cao.

Do đó, doanh nghiệp phải tính toán đáp ứng tất cả các nhu cầu các mức sao cho thuận tiện, thỏa đáng nhất cho khách hàng cũng như mang lại hiệu quả cho khách hàng.

Về vấn đề này, cũng trong buổi tọa đàm, đại diện Bộ Công thương cho biết đang tiếp tục cập nhật nhu cầu sử dụng nhiên liệu mức 5 đến năm 2030 và đưa ra chỉ đạo cho thương nhân kinh doanh xăng dầu căn cứ nhu cầu này trên thị trường để có kế hoạch sản xuất, nhập khẩu và cung ứng ra thị trường.

Hiệp hội xăng dầu và Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam đưa ra đề nghị với Bộ Công thương rằng, nên quy định cụ thể số lượng cây xăng bán nhiên liệu này. Đồng thời, Nhà nước cần có cơ chế giá hỗ trợ doanh nghiệp và người dân sao cho mức giá nhiên liệu mức 5 đủ để khuyến khích người tiêu dùng chuyển đổi sử dụng.

Lâm Minh