Ông Phan Văn Mãi: Nghị quyết mới sẽ 'khơi thông' điểm nghẽn thể chế, giải phóng nguồn lực đầu tư
Ông Phan Văn Mãi cho rằng, luật và nghị quyết mới sẽ mở khóa điểm nghẽn thể chế, thúc đẩy chuyển đổi số, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.
Ông Phan Văn Mãi - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội. Ảnh: Thái Mạnh
Đột phá thể chế trong bối cảnh nhiều cơ hội và thách thức mới
Chuyển đổi số, phát triển bền vững và đổi mới mô hình tăng trưởng là những yêu cầu cấp thiết đặt ra cho nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động nhanh chóng và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, Quốc hội Việt Nam đã và đang có những bước đi chủ động, quyết liệt.
Chia sẻ cùng phóng viên Báo Công Thương, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng: “Về bối cảnh hiện nay, tình hình chính trị - kinh tế thế giới đang có những diễn biến hết sức nhanh chóng và khó lường như: Chính sách đối ngoại của các nước lớn; xung đột khu vực; sự phát triển của khoa học, công nghệ, đặc biệt là việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo một cách rộng rãi trong đời sống…
Để tận dụng những cơ hội và ứng phó với thách thức trong bối cảnh tình hình mới, Đảng ta đã có nhiều chủ trương quyết liệt, mạnh mẽ để đẩy mạnh công cuộc đổi mới, phát triển đất nước. Gần đây nhất, Bộ Chính trị đã ban hành 4 nghị quyết quan trọng, như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói “bộ tứ trụ cột để giúp chúng ta cất cánh”, bao gồm: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân”.
Ông Phan Văn Mãi cũng cho biết, để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, Quốc hội đã khẩn trương ban hành nghị quyết để áp dụng ngay những nội dung đã đủ rõ để triển khai thực hiện, cụ thể: Nghị quyết 192/2025 về bổ sung Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên; Nghị quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 197/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật; Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.
Cùng với các nghị quyết, ngay tại Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra, Quốc hội đã xem xét sửa đổi một loạt các luật như: Luật Công nghiệp công nghệ số; Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi); Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi); các luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Quy hoạch, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả…
Thể chế hóa chủ trương thành hành động cụ thể
Không chỉ dừng lại ở các nghị quyết, Quốc hội đã và đang tích cực cùng Chính phủ đẩy nhanh quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trên nền tảng bảo đảm quyền lợi của người dân, doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả điều hành.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trò chuyện cùng phóng viên Báo Công Thương. Ảnh: Thái Mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cũng cho biết: “Thời gian tới, Quốc hội sẽ phối hợp chặt chẽ với Chính phủ tiếp tục rà soát, khẩn trương hoàn thiện thể chế về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo tinh thần Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị.
Các quy định của luật được hoàn thiện, bảo đảm xuất phát từ lợi ích toàn cục của đất nước; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm; bảo đảm sự cân đối, hợp lý giữa mức độ hạn chế quyền với lợi ích chính đáng đạt được; chuyển việc quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp phép, chứng nhận sang thực hiện công bố điều kiện kinh doanh và hậu kiểm; tăng cường phân cấp, phân quyền; giao trách nhiệm cho những người có thẩm quyền trong các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia, bảo đảm công khai, minh bạch, chất lượng, tiến độ, hiệu quả và trách nhiệm giải trình”.
Tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, nâng cao sức cạnh tranh
Quốc hội xác định rõ nhiệm vụ trung tâm là khơi thông điểm nghẽn, giảm chi phí cho doanh nghiệp, thúc đẩy đầu tư, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Các chính sách sẽ hướng tới ổn định cao, rõ ràng, dễ hiểu và dễ thực hiện.
Về vấn đề này, ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh: “Mục tiêu của việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các luật, nghị quyết của Quốc hội nhằm hướng tới khơi thông những điểm nghẽn về thể chế; loại bỏ tối đa các rào cản về quy trình, thủ tục, điều kiện; xây dựng một môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, hấp dẫn, đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số; các quy định của luật có tính ổn định cao, đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, giúp doanh nghiệp và người dân giảm thời gian, chi phí. Khi doanh nghiệp và người dân tiết kiệm được thời gian, chi phí, có được môi trường thuận lợi để tự do sản xuất kinh doanh, từ đó tạo thành động lực quan trọng để phát triển, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Bên cạnh đó, Nhà nước vẫn phải thực hiện tốt chức năng quản lý, điều tiết những lĩnh vực quan trọng, thiết yếu, triển khai đầu tư các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng để bảo đảm phát triển đất nước theo định hướng lành mạnh, bền vững, phù hợp với xu thế chung của thế giới”.
Bên cạnh việc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển khoa học công nghệ, Quốc hội còn chú trọng đến các chính sách hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh và hội nhập quốc tế sâu rộng. Điều này cho thấy sự nhất quán trong định hướng phát triển bền vững, phù hợp với xu thế toàn cầu và những cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
