Ông Trump cân nhắc giảm thuế Mexico, Canada, cứng rắn với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick tại Nhà Trắng ngày 13/2. Ảnh: Reuters.

Ngày 4/3, phát biểu trên Fox Business News chỉ chưa đầy 18 giờ sau khi chính sách thuế có hiệu lực, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick tiết lộ các quan chức Canada và Mexico đã liên tục liên hệ với ông để tìm cách giảm dòng chảy fentanyl vào Mỹ.

"Họ đã gọi cho tôi cả ngày hôm nay để chứng minh rằng họ sẽ làm tốt hơn trong việc kiểm soát fentanyl", Lutnick nói. "Vì vậy, tôi nghĩ Tổng thống Trump sẽ tìm ra một thỏa thuận với họ".

Lutnick nhấn mạnh rằng Trump không có ý định "tạm dừng" chính sách thuế nhưng có thể thỏa hiệp: "Các ông hành động nhiều hơn, tôi sẽ nhượng bộ một chút. Có lẽ ngày mai chúng tôi sẽ thông báo điều đó".

Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng Trung Quốc sẽ không sớm được hưởng lợi từ chính sách giảm thuế này, vì nước này vẫn tiếp tục trợ cấp sản xuất fentanyl - chất gây ra cuộc khủng hoảng opioid giết chết hàng nghìn người Mỹ mỗi năm.

Trước đó, vào ngày 3/3, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, với lý do 2 quốc gia này chưa thực hiện đủ biện pháp ngăn chặn tình trạng buôn bán fentanyl và kiểm soát biên giới.

Việc ông Trump áp thuế lên Canada và Mexico đã khiến thị trường tài chính Mỹ lao dốc và tạo ra những phản ứng mạnh mẽ từ các nước trên thế giới. Ngay trước khi Tổng thống Mỹ có bài phát biểu trước quốc hội, giới doanh nghiệp và các nghị sĩ đảng Cộng hòa từ các bang nông nghiệp đã lên tiếng phản đối, lo ngại về thiệt hại kinh tế và nguy cơ lạm phát tăng vọt, theo Politico.

Lutnick ám chỉ rằng ông Trump có thể gắn việc giảm thuế với cam kết tuân thủ Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) - thỏa thuận thay thế Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) do chính quyền ông Trump đàm phán.

"Tổng thống đang cân nhắc miễn giảm thuế cho những ai tuân thủ các quy định mới", Lutnick nói. "Còn nếu không, bạn vẫn phải chịu thuế".

Điều này có thể đồng nghĩa với việc một số ngành, đặc biệt là ôtô, sẽ được hưởng lợi nếu đáp ứng tiêu chuẩn "xuất xứ khu vực" khắt khe của USMCA. Tuy nhiên, Nhà Trắng chưa đưa ra phản hồi chính thức.

Dự kiến Mỹ, Canada và Mexico sẽ tiến hành rà soát sâu rộng về thỏa thuận thương mại này vào năm tới, nhưng chính quyền ông Trump muốn đẩy nhanh tiến độ.

Lutnick cho biết mục tiêu cuối cùng của ông Trump là buộc Canada và Mexico siết chặt kiểm soát fentanyl đến mức không còn trường hợp tử vong nào liên quan đến chất này tại Mỹ.

"Số ca tử vong do fentanyl không giảm như kỳ vọng", Lutnick nói. "Chúng ta phải chấm dứt tình trạng này".

Tuy nhiên, ngay cả khi fentanyl không còn là vấn đề, Canada và Mexico vẫn có thể đối mặt với đợt áp thuế mới vào tháng 4 theo kế hoạch thuế đối ứng của Trump.

Lutnick cũng chỉ trích thuế bán hàng 5% của Canada, gọi đây là một "hàng rào thương mại tinh vi". Ngoài ra, ông còn đề cập đến rào cản tiếp cận thị trường sữa của Canada và thuế dịch vụ kỹ thuật số, hai lĩnh vực có thể khiến nước này trở thành mục tiêu tiếp theo của chính sách thuế đối ứng từ ông Trump.

Phương Linh