Ông Trump ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu giảm giá thuốc trong 30 ngày

Nếu không các công ty sẽ phải đối mặt với các giới hạn mới về mức giá mà chính phủ liên bang sẵn sàng chi trả.

Sắc lệnh giao Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. đàm phán lại giá thuốc với các hãng dược trong vòng một tháng. Nếu các thỏa thuận không đạt được, ông Kennedy sẽ phải xây dựng quy định mới, gắn giá thuốc của Mỹ với mức giá thấp hơn mà các quốc gia khác đang trả.

Ông Trump phát biểu tại buổi họp báo sáng 12/5: “Chúng ta sẽ ngang bằng. Chúng ta sẽ trả giá như châu Âu”.

Hiện chưa rõ sắc lệnh sẽ ảnh hưởng thế nào đến hàng triệu người Mỹ có bảo hiểm y tế tư nhân, vì chính phủ liên bang chủ yếu chi phối giá thuốc thông qua các chương trình Medicare và Medicaid.

Ngay sau khi sắc lệnh được ký, Hiệp hội các công ty dược phẩm Mỹ (PhRMA) chỉ trích dữ dội. Chủ tịch Stephen J. Ubl cảnh báo chính sách này sẽ làm giảm đầu tư vào nghiên cứu và phát triển thuốc mới tại Mỹ.

“Việc áp dụng mức giá của các nước xã hội chủ nghĩa là một thỏa thuận tồi cho bệnh nhân và người lao động Mỹ. Nó sẽ khiến ít phương pháp điều trị hơn và đe dọa hàng trăm tỷ USD đầu tư vào Mỹ".

Mô hình “tối huệ quốc” – tức chỉ trả mức giá thấp nhất mà quốc gia khác trả – từng được ông Trump đề xuất vào cuối nhiệm kỳ đầu tiên, nhưng đã bị tòa án chặn lại dưới thời Tổng thống Joe Biden.

Chính sách mới cũng vấp phải hoài nghi ngay trong nội bộ đảng Cộng hòa. Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune nhận định việc ban hành chính sách qua lập pháp sẽ “rất gây tranh cãi.”

Tuy nhiên, ông Trump lại đổ lỗi cho các quốc gia khác vì khiến giá thuốc tại Mỹ quá cao. “Các công ty dược kiếm phần lớn lợi nhuận từ nước Mỹ. Đó không phải là điều tốt".

Ông Trump cũng đe dọa sẽ mở điều tra liên bang và cho phép nhập khẩu thêm thuốc từ nước ngoài nếu các hãng không tuân thủ.

Các chuyên gia y tế cho rằng người dân Mỹ sẽ chưa thể thấy tác động ngay lập tức từ sắc lệnh này.

Chuyên gia luật y tế Rachel Sachs nhận định: “Có vẻ như kế hoạch chỉ yêu cầu các công ty giảm giá thuốc một cách tự nguyện – mà chưa rõ là giảm bao nhiêu. Nếu họ không làm, Bộ Y tế sẽ áp dụng các biện pháp khác có thể mất nhiều năm để triển khai".

Ngay cả với Medicare và Medicaid – nơi chính phủ có thẩm quyền điều chỉnh – quyền hạn cũng có giới hạn. Một luật năm 2022 cho phép Medicare đàm phán giá thuốc mới chỉ bắt đầu có hiệu lực từ năm 2026.

Với người dân có bảo hiểm tư nhân, khả năng kiểm soát giá thuốc của chính phủ lại càng hạn chế hơn.

Ông Trump tiếp tục công kích ngành dược trên mạng xã hội, cáo buộc họ đã “đổ hết chi phí nghiên cứu phát triển lên đầu người Mỹ”. Ông cũng khẳng định các khoản vận động hành lang “sẽ không tác động được đến tôi, và đến Đảng Cộng hòa".

Dù vậy, cổ phiếu nhiều hãng dược lớn lại tăng giá sau thông báo. Merck tăng 3,9%, Pfizer tăng 2,5% và Gilead Sciences tăng 5,8%.

Phương Anh (Nguồn: AP )