Cuộc gọi kỳ lạ của ông Trump sau đe dọa tăng thuế quan

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố chiến thắng trong việc ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp qua Mexico hôm 27/11 sau khi nói chuyện với Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum. Tuy nhiên, bà Sheinbaum lại nói rằng Mexico đã thực hiện phần việc của mình và sẽ không đóng cửa biên giới.

Hai nhà lãnh đạo đã nói chuyện chỉ vài ngày sau khi ông Trump đe dọa sẽ áp đặt mức thuế quan mới đối với Canada và Mexico trong trong nỗ lực ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp và ma túy.

Ông Trump khẳng định bà Sheinbaum "đã đồng ý ngăn chặn di cư qua Mexico". Trong khi đó, nhà lãnh đạo Mexico chia sẻ trên phương tiện truyền thông xã hội rằng bà đã nói với ông Trump là Mexico đã "xử lý" các đoàn di cư. Nữ tổng thống nhấn mạnh đó là một "cuộc trò chuyện tuyệt vời".

"Chúng tôi nhắc lại rằng lập trường của Mexico không phải là đóng cửa biên giới mà là xây dựng những cây cầu giữa các chính phủ và giữa các dân tộc", bà Sheinbaum nói thêm.

Trong khi vấn đề áp thuế vẫn chưa rõ ràng, ông Trump đăng tải trên tài khoản Truth Social rằng đây "thực sự là đóng cửa biên giới phía nam của chúng ta". Ông gọi đó là "cuộc trò chuyện rất hiệu quả".

Cuộc trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo dường như đã củng cố với ông Trump tác dụng của việc đe dọa phá vỡ thương mại bằng thuế nhập khẩu.

Bài đăng đầu tiên về vấn đề này trên mạng xã hội của tổng thống đắc cử Mỹ đã tác động đến thị trường tài chính và tạo ra phản ứng được ông nhanh chóng mô tả là một chiến thắng. Ngay cả khi các mức thuế được đề xuất không thành hiện thực, ông Trump vẫn có thể nói với những người ủng hộ rằng khả năng áp thuế là một công cụ chính sách hiệu quả và tiếp tục dựa vào các mối đe dọa về thuế quan.

Tổng thống Sheinbaum đã viết trên mạng xã hội rằng hai nhà lãnh đạo "đã thảo luận về chiến lược của Mexico về các vấn đề di cư và tôi đã nói với ông ấy rằng các đoàn người di cư không đến được biên giới phía bắc (Mỹ) vì Mexico đang xử lý vấn đề".

"Chúng tôi cũng đã nói về việc tăng cường hợp tác về các vấn đề an ninh, trong khuôn khổ chủ quyền của chúng tôi và chiến dịch mà chúng tôi đang thực hiện để ngăn chặn việc sử dụng fentanyl", bà cho biết.

Di cư bất hợp pháp qua biên giới Mexico giảm một phần là do chính quyền Tổng thống Joe Biden đã đảm bảo được sự hợp tác chặt chẽ hơn từ Mexico. Lượng người đến biên giới Mỹ - Mexico đã giảm 40% so với mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 12/2023.

Những người di cư đứng trên bãi biển trong thời gian dừng chân trên hành trình đến biên giới phía bắc, tại Acapulco, Mexico, vào ngày 27/11/2024. Ảnh: Javier Verdin/Reuters.

Do áp lực ngày càng tăng từ Mỹ nhằm ngăn chặn những người di cư đi về phía bắc, trong vài năm qua, chính quyền Mexico đã chuyển sang tập hợp người di cư trên khắp đất nước và đưa đến miền Nam Mexico. Các chuyên gia gọi đó là chiến lược vắt kiệt sức những người di cư cho đến khi họ từ bỏ.

Sau cuộc trao đổi, cả hai nhà lãnh đạo đều không công bố thêm chi tiết nào rõ hơn về thuế quan. Nhưng việc áp thuế quan có thể thúc đẩy giá cả tăng cao và làm chậm tăng trưởng kinh tế, có khả năng phá vỡ thỏa thuận thương mại giữa Mỹ, Canada và Mexico đạt được năm 2020 trong thời gian ông Trump ở Nhà Trắng trước đó.

Hôm 26/11, ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế 25% đối với tất cả các sản phẩm nhập khẩu vào nước này từ Canada và Mexico trong một trong những sắc lệnh hành pháp đầu tiên của ông sau khi nhậm chức vào ngày 20/1. Ông cũng đề xuất mức thuế bổ sung 10% đối với Trung Quốc liên quan đến việc nước này xuất khẩu các nguyên liệu được sử dụng trong quá trình sản xuất fentanyl.

Trong công bố được đăng tải trên Truth Social này, ông Trump chỉ trích dòng fentanyl và những người di cư vượt biên trái phép vào Mỹ, mặc dù tình trạng bắt giữ ở biên giới phía nam đang ở mức thấp nhất trong bốn năm qua.

Hôm 27/11 (theo giờ địa phương), ông Trump cũng đăng rằng ông có kế hoạch thực hiện một chiến dịch quảng bá quy mô lớn để giải thích "sử dụng fentanyl có hại như thế nào đối với mọi người", cho rằng chiến dịch này sẽ giáo dục mọi người về "mức độ kinh hoàng thực sự của loại thuốc này".

Loại chất gây nghiện cực mạnh và nguy hiểm này được phát triển để điều trị cơn đau dữ dội do các bệnh như ung thư nhưng ngày càng được trộn lẫn với các loại thuốc khác trong nguồn cung cấp ma túy bất hợp pháp.

Trong tháng 9, Mỹ đã nhập khẩu 378,9 tỷ USD hàng hóa từ Mexico, 322,2 tỷ USD từ Trung Quốc và 309,3 tỷ USD từ Canada.

Dương Lam