Phải có 1 bộ sách giáo khoa đúng nghĩa, thật chuẩn mực, không có lỗi

Phiên họp Quốc hội sáng 20-11. Ảnh: VIẾT CHUNG

Sáng 20-11, các đại biểu Quốc hội (ĐB) thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22-8-2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD-ĐT (Nghị quyết 71).

Ủng hộ thực hiện phụ cấp ưu đãi với nhà giáo

Về quy định phụ cấp ưu đãi nghề nghiệp, dự thảo nêu thực hiện phụ cấp ưu đãi 70% đối với giáo viên mầm non và phổ thông; 30% đối với nhân viên và 100% đối với giáo viên vùng đặc biệt khó khăn. ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) ủng hộ, cho rằng điều đó sẽ thực sự tôn vinh nghề giáo bằng chế độ, chính sách cụ thể chứ không chỉ là bằng lời nói, thực hiện chủ trương của Đảng “lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”.

Theo ĐB, những người làm nghề khác nếu lương không đủ sống thì có thể làm thêm rất nhiều nghề để kiếm thêm thu nhập, nhưng nhà giáo thì không thể như thế. Ngay trong quy định về dạy thêm học thêm, giáo viên không được phép dạy thêm cho chính học sinh của mình. Do vậy, việc có chế độ phụ cấp cao hơn, sẽ giúp giáo viên có thu nhập tốt hơn, đặc biệt sẽ ý thức được trách nhiệm của mình với xã hội và người học cao hơn, sẽ dồn toàn tâm toàn ý chăm lo cho việc dạy và học của học trò.

SGK phải thật sự là "giáo khoa"

Về sử dụng 1 bộ SGK dùng thống nhất toàn quốc từ năm học 2027 - 2028; đồng thời, hoàn thành việc cung cấp miễn phí SGK cho học sinh trong năm 2030, và các địa phương đủ điều kiện được thực hiện sớm từ năm học 2026 - 2027, ĐB Hoàng Văn Cường cho rằng, Bộ GD-ĐT không nên viết riêng 1 bộ SGK vì điều đó có nguy cơ sẽ dễ dẫn đến tất cả đều dạy theo sách, học theo sách, thi theo sách… quay trở lại cách học vẹt để thi điểm cao, không khuyến khích được tư duy, làm triệt tiêu sáng tạo mà đáng ra cần khuyến khích từ nhóm tuổi học sinh phổ thông.

Trong bối cảnh thế giới đang biến chuyển từng ngày, những thành tựu khoa học kỹ thuật và các tiến bộ xã hội mới diễn ra đổi mới hàng ngày, nếu cứ bám vào phải dạy theo sách, học theo sách mà Bộ GD-ĐT đã viết và cung cấp thì sẽ không thể theo kịp những thông tin, tiến bộ mới, nhà trường sẽ dạy những điều lạc hậu so với xã hội.

Một số ĐB cũng cho rằng, cần quy định thật cụ thể về việc sử dụng chung 1 bộ SGK, trong đó có cả việc một số môn học không nhất thiết phải có SGK.

ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) phát biểu nhấn mạnh, cần tạo nên đột phá khi có thực hiện nghị quyết này của Quốc hội. Đột phá thứ nhất là phải đảm bảo có đủ giáo viên, có đủ trường lớp ở mọi cấp học, ở tất cả các địa phương trong cả nước.

Dẫn lời Tổng Bí thư Tô Lâm rằng ở đâu có học sinh thì ở đó phải có đủ thầy cô giáo và trường lớp để các cháu đi học, ĐB Nguyễn Anh Trí cho rằng, đây như một mệnh lệnh rất dễ hiểu mà chúng ta phải quyết tâm thực hiện cho bằng được. Cần có quy định rõ hơn, mạnh mẽ hơn để hàng năm các địa phương phải nắm vững số lượng học sinh sẽ đi học ở mỗi khối, lớp trên mỗi địa phương; từ đó phải ưu tiên tuyển dụng cho đủ thầy cô giáo và chuẩn bị cho đủ trường lớp để các em bước vào năm học mới.

Đột phá thứ hai là ngăn chặn cho được bạo lực học đường. Dẫn chứng hàng loạt vụ việc gần đây, ĐB lo lắng, bạo lực học đường đang ngày càng gia tăng về mức độ nghiêm trọng, đặc biệt kể từ khi có Thông tư số 19 của Bộ GD-ĐT về khen thưởng, kỷ luật học sinh, theo đó hình thức kỷ luật học sinh cao nhất là yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.

Do đó, ĐB Nguyễn Anh Trí cho rằng, Bộ GD-ĐT cần sớm có các giải pháp để ngăn chặn bạo lực học đường, nêu đầy đủ các biện pháp để xử lý vấn nạn này bao gồm nhiều chế tài từ giáo dục, viết bản kiểm điểm, tổ chức xin lỗi, đi dự lớp giáo dục ngắn hạn; gửi đi trại giáo dưỡng, thực hiện các biện pháp kỷ luật được quy định tại các Luật dân sự, Luật hình sự và Luật tư pháp cho người chưa thành niên… một cách phù hợp, đúng pháp luật và nhân văn, chỉ có như thế mới giải quyết căn cơ nạn bạo lực học đường.

ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội)

Đột phá thứ 3 là sử dụng 1 bộ SGK thống nhất toàn quốc. ĐB cho rằng, Nghị quyết 71 đã đặt dấu chấm hết cho việc sử dụng nhiều bộ SGK đã triển khai gần 10 năm ở nước ta.

Đặt câu hỏi tại sao việc sử dụng nhiều bộ sách được những người đề xuất cho là hay, nhưng trên thực tế đã bị thất bại, theo ĐB Nguyễn Anh Trí có 2 nhóm lý do rất cơ bản: chưa phù hợp với cách học, văn hóa học ở Việt Nam, chưa được chuẩn bị tốt tâm thế để đón nhận cách học bằng nhiều bộ sách; do các bộ SGK đã soạn thảo chưa tốt, không phải là sách “giáo khoa”; thậm chí là cẩu thả, sính ngoại và rất nhiều lỗi.

ĐB Phạm Hùng Thắng (Ninh Bình) đề nghị quy định cụ thể việc cung cấp miễn phí SGK phải được thực hiện từ năm học 2030 - 2031, thay cho cụm từ “hoàn thành trong năm 2030”.

Đột phá thứ 4 là giải quyết thật tốt vấn đề y tế học đường.

LÂM NGUYÊN