Phân biệt ngành Kinh tế quốc tế với Kinh doanh quốc tế qua chia sẻ của trường ĐH

Ngành Kinh tế quốc tế là một trong những lĩnh vực đào tạo thu hút sự quan tâm lớn trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, mỗi trường đại học lại có định hướng đào tạo khác nhau, tạo nên sự khác biệt rõ rệt về chương trình học, phương pháp giảng dạy và cơ hội nghề nghiệp.

Nếu một số trường chú trọng đào sâu về lý thuyết kinh tế và chính sách thương mại quốc tế, thì một số khác lại tập trung vào kỹ năng thực tiễn, như đàm phán, logistics hay quản lý chuỗi cung ứng.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, nhu cầu về nguồn nhân lực am hiểu kinh tế và thương mại quốc tế ngày càng tăng cao. Điều này khiến các ngành học liên quan, đặc biệt là ngành Kinh tế quốc tế và ngành Kinh doanh quốc tế, thu hút sự quan tâm của nhiều thí sinh. Tuy nhiên, không ít người vẫn nhầm lẫn giữa hai ngành học này do sự tương đồng về tên gọi.

Ngành Kinh tế quốc tế với những đặc trưng rất riêng

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thanh Hương - Phó Trưởng khoa Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, chương trình đào tạo ngành Kinh tế quốc tế được xây dựng trên cơ sở kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp sinh viên không chỉ nắm vững nền tảng kinh tế mà còn có khả năng thích ứng và làm việc hiệu quả trong môi trường toàn cầu.

Bên cạnh các học phần chuyên ngành, sinh viên còn có cơ hội học các môn bổ trợ và tự chọn sát với thực tiễn như Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong kinh tế và kinh doanh, Tư duy sáng tạo, Quản lý nợ nước ngoài, Quản trị tài chính quốc tế, Văn hóa doanh nghiệp và đạo đức kinh doanh…

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thanh Hương - Phó Trưởng khoa Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: NVCC)

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thanh Hương, ngành Kinh tế quốc tế tại trường có 3 chuyên ngành đào tạo gồm Thương mại quốc tế; Kinh doanh quốc tế và phát triển thị trường toàn cầu; Logistics và chuỗi cung ứng toàn cầu cùng 5 đặc trưng tiêu biểu.

Thứ nhất, chương trình đào tạo ngành Kinh tế quốc tế được quốc tế hóa mạnh mẽ, từ giáo trình, học liệu đạt chuẩn quốc tế đến việc giảng dạy nhiều môn bằng tiếng Anh. Đội ngũ giảng viên chủ yếu tốt nghiệp từ các trường đại học danh tiếng thế giới, cùng với sự tham gia giảng dạy của các giảng viên và diễn giả nước ngoài.

Thứ hai, sinh viên có cơ hội tham gia chương trình trao đổi tín chỉ với nhiều trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước. Đây là cơ hội tuyệt vời giúp sinh viên tiếp cận môi trường học tập đa dạng, trải nghiệm nền giáo dục tiên tiến và nâng cao năng lực nghiên cứu, học thuật trong lĩnh vực kinh doanh quốc tế.

Hiện nay, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đang triển khai 32 chương trình trao đổi tín chỉ với các đối tác của trường và 19 chương trình trao đổi tín chỉ với các đối tác trong hệ thống Đại học Quốc gia Hà Nội. Những chương trình này giúp sinh viên mở rộng mạng lưới học thuật, học hỏi từ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kinh tế và kinh doanh, đồng thời tạo tiền đề vững chắc cho sự nghiệp.

Thứ ba, lĩnh vực nghiên cứu khoa học được chú trọng phát triển và hỗ trợ mạnh mẽ cho các hoạt động đổi mới sáng tạo. Số lượng sinh viên ngành Kinh tế quốc tế tham gia nghiên cứu khoa học ngày càng cao với nhiều ý tưởng độc đáo và cập nhật xu hướng phát triển mới.

Thứ tư, chương trình đào tạo ngành Kinh tế quốc tế bắt đầu đẩy mạnh áp dụng công nghệ trong hoạt động giảng dạy, bài giảng điện tử và đổi mới phương pháp học tập cho sinh viên. Nhiều môn học liên quan đến chuyển đổi số, AI đã được đưa vào giảng dạy trong chương trình như Thương mại điện tử, Hoạt động thương mại quốc tế trong kỷ nguyên số…

Thứ năm, sinh viên có cơ hội trải nghiệm thực tế và thực tập tại các doanh nghiệp trong nước, công ty có vốn đầu tư nước ngoài cũng như tập đoàn đa quốc gia. Điều này không chỉ giúp tích lũy kinh nghiệm mà còn mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong môi trường quốc tế.

Sinh viên Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội trao đổi cùng các sinh viên nước ngoài. (Ảnh: Website nhà trường)

Về đội ngũ giảng viên, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thanh Hương cho biết, ngành Kinh tế quốc tế tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội có hơn 30 giảng viên giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản từ các nền giáo dục hàng đầu thế giới và từng làm việc thực tế tại các doanh nghiệp kinh doanh quốc tế. Nhờ đó, sinh viên không chỉ được tiếp cận kiến thức chuyên sâu mà còn có cơ hội học hỏi từ những kinh nghiệm thực tiễn, giúp họ linh hoạt hơn khi bước vào môi trường làm việc toàn cầu.

Đồng thời, nhà trường khuyến khích và tạo điều kiện để đội ngũ giảng viên ngành Kinh tế quốc tế tham gia các khóa đào tạo, nghiên cứu khoa học, cập nhật kiến thức về chuyển đổi số, tham gia chương trình trao đổi quốc tế, thực hiện các dự án hợp tác toàn cầu và mở rộng mạng lưới kết nối với các đối tác trong và ngoài nước.

Hiện nay, hầu hết các trường đào tạo khối ngành kinh tế đều giảng dạy cả ngành Kinh tế quốc tế và ngành Kinh doanh quốc tế. Tuy nhiên, nhiều sinh viên và phụ huynh vẫn chưa thực sự hiểu rõ sự khác biệt giữa hai ngành này.

Theo cô Hương, sự khác biệt giữa ngành Kinh tế quốc tế với ngành Kinh doanh quốc tế và các ngành kinh tế khác nằm ở trọng tâm đào tạo và ứng dụng thực tiễn. Ngành Kinh tế quốc tế tập trung vào nghiên cứu và phân tích các vấn đề kinh tế toàn cầu, bao gồm chính sách thương mại, đầu tư và tài chính quốc tế, nhằm cung cấp nền tảng lý luận và dữ liệu phục vụ hoạch định chiến lược kinh tế.

Trong khi đó, ngành Kinh doanh quốc tế nhấn mạnh vào việc xây dựng chiến lược kinh doanh, quản trị doanh nghiệp trong môi trường toàn cầu, giúp doanh nghiệp thích ứng và phát triển trong bối cảnh hội nhập kinh tế.

Bàn về sự khác biệt giữa hai ngành, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Đạt - Trưởng khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Thương mại cho biết, có thể hiểu một cách đơn giản rằng ngành Kinh tế quốc tế tập trung vào các vấn đề vĩ mô, trong khi ngành Kinh doanh quốc tế mang tính vi mô hơn.

Ngành Kinh tế quốc tế tập trung vào phân tích các vấn đề kinh tế vĩ mô, chính sách thương mại, đầu tư quốc tế và tác động của toàn cầu hóa đến nền kinh tế. Sinh viên được đào tạo toàn diện để có việc làm ngay sau khi ra trường, tham gia vào các hoạt động nghiên cứu, hoạch định chính sách, tư vấn, quản lý hoạt động thương mại và đầu tư quốc tế.

Trong khi đó, ngành Kinh doanh quốc tế lại hướng đến các hoạt động quản lý, marketing và chiến lược kinh doanh trong môi trường quốc tế. Sinh viên được trang bị kiến thức để quản lý các hoạt động kinh doanh xuyên quốc gia, từ quản lý chuỗi cung ứng đến phát triển thị trường quốc tế, điều hành doanh nghiệp triển khai hoạt động kinh doanh quốc tế.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Đạt - Trưởng khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Thương mại. (Ảnh: Thúy Hiền)

Theo thầy Đạt, chương trình đào tạo ngành Kinh tế quốc tế tại Trường Đại học Thương mại được xây dựng dựa trên xu hướng phát triển kinh tế toàn cầu, tập trung vào các lĩnh vực như thương mại quốc tế, đầu tư quốc tế, tài chính quốc tế, và chính sách kinh tế đối ngoại. Sinh viên được trang bị kiến thức chuyên sâu về các vấn đề kinh tế vĩ mô, vi mô và các yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới.

Với phương châm "đào tạo thực chiến" của khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế, Trường Đại học Thương mại, chương trình tích hợp nhiều hoạt động thực tiễn như tham quan doanh nghiệp, thực tập tại các tập đoàn đa quốc gia và tham gia các dự án nghiên cứu kinh tế quốc tế. Toàn bộ sinh viên khi theo học tại khoa đều được tham dự từ 2-3 chương trình đào tạo thực tế tại doanh nghiệp. Điều này giúp sinh viên nắm bắt được những thách thức và cơ hội trong môi trường kinh doanh toàn cầu.

“Về đội ngũ giảng viên, Trường Đại học Thương mại liên tục tăng cường số lượng và chất lượng cho giảng viên tham gia đào tạo ngành Kinh tế quốc tế nói riêng và các ngành đào tạo của khoa nói chung.

Cụ thể, bên cạnh các giảng viên lâu năm đã có nhiều kinh nghiệm, trong 5 năm trở lại đây, nhà trường đã tuyển dụng và tiếp nhận hơn 20 giảng viên tham gia vào giảng dạy ngành Kinh tế quốc tế. Trong đó, giảng viên đều được đào tạo tại các cơ sở đào tạo uy tín tại các nước Anh, Pháp, Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia,… Nhiều giảng viên có trình độ từ tiến sĩ và phó giáo sư trở lên.

Nếu không tính các học phần cơ sở, kiến thức chung, giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng, số lượng giảng viên tham gia giảng dạy các học phần cơ sở ngành và chuyên ngành của ngành Kinh tế quốc tế là khoảng 100 giảng viên”, thầy Đạt cho hay.

Ngoài ra, số sinh viên nam/nữ hiện theo học ngành Kinh tế quốc tế tại Trường Đại học Thương mại đạt tỷ lệ 40:60.

Kỹ năng sinh viên cần có để nắm cơ hội việc làm của ngành học mang tính “quốc tế”

Chia sẻ về cơ hội việc làm của sinh viên ngành Kinh tế quốc tế, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Đạt nhấn mạnh rằng, đối với những ngành mang tính “quốc tế”, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần thành thạo ít nhất hai ngoại ngữ. Đây là yếu tố then chốt giúp họ mở rộng cơ hội nghề nghiệp, làm việc trong môi trường đa quốc gia và thích ứng với xu hướng hội nhập toàn cầu.

Bên cạnh đó, sinh viên ngành Kinh tế quốc tế cũng cần trau dồi các kỹ năng mềm quan trọng như kỹ năng thích ứng với môi trường mới, đàm phán, quản lý thời gian, làm việc độc lập và làm việc nhóm. Đồng thời, sự hiểu biết về bối cảnh kinh tế - xã hội không chỉ trong nước mà còn trên phạm vi quốc tế cũng là yếu tố giúp sinh viên nâng cao lợi thế cạnh tranh trong thị trường lao động.

Ngoài ra, sinh viên theo học ngành Kinh tế quốc tế có cơ hội nghề nghiệp vô cùng rộng mở. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể làm việc tại các vị trí như chuyên viên phân tích kinh tế, quản lý xuất nhập khẩu, tư vấn đầu tư quốc tế, hoặc làm việc tại các tổ chức quốc tế như WTO, IMF, Ngân hàng Thế giới, các tập đoàn đa quốc gia và các cơ quản quản lý nhà nước về kinh tế quốc tế.

Đồng thời người học cũng có các kiến thức bổ trợ để phát triển sang các ngành đào tạo khác của trường và các trường thuộc khối ngành Kinh tế - Quản lý - Kinh doanh.

Cán bộ tuyển sinh Trường Đại học Thương mại tư vấn cho các học sinh tại tỉnh Bắc Ninh. (Ảnh: Website nhà trường)

Còn theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thanh Hương, ngành Kinh tế quốc tế không chỉ trang bị kiến thức về kinh tế toàn cầu mà còn đòi hỏi sinh viên rèn luyện bộ kỹ năng toàn diện để làm việc hiệu quả trong môi trường đa văn hóa.

Thứ nhất, kỹ năng phân tích và tư duy phản biện giúp sinh viên nhận diện xu hướng thương mại, đánh giá rủi ro và đưa ra quyết định chính xác trong hoạch định chính sách, đầu tư. Song song đó, kỹ năng giao tiếp và đàm phán quốc tế là yếu tố then chốt để làm việc với đối tác nước ngoài, thương lượng hợp đồng và xử lý tình huống kinh doanh.

Thứ hai, ngoại ngữ đặc biệt là tiếng Anh là yêu cầu bắt buộc trong thương mại quốc tế. Việc thông thạo tiếng Anh và một ngoại ngữ khác như tiếng Trung, Nhật, Hàn hay Tây Ban Nha mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể.

Thứ ba, trong bối cảnh kỷ nguyên số, sinh viên cần thành thạo công nghệ và phân tích dữ liệu, sử dụng các phần mềm như Excel, Power BI, Python để nâng cao hiệu suất làm việc. Kỹ năng làm việc nhóm và quản lý dự án cũng rất quan trọng trong việc phối hợp thực hiện các dự án kinh tế toàn cầu.

Cuối cùng, tư duy toàn cầu và khả năng thích nghi linh hoạt sẽ giúp sinh viên hiểu rõ văn hóa kinh doanh, chính sách thương mại và theo kịp xu hướng kinh tế thế giới.

Nhìn chung, để thành công trong ngành Kinh tế quốc tế, sinh viên cần không ngừng trau dồi kiến thức, tư duy chiến lược, kỹ năng giao tiếp và ứng dụng công nghệ. Với sự chuẩn bị tốt, sinh viên sẽ sẵn sàng chinh phục thị trường lao động quốc tế và xây dựng sự nghiệp vững chắc trong nền kinh tế toàn cầu hóa.

Sinh viên Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: Website nhà trường)

Bên cạnh đó, theo cô Hương, ngành Kinh tế quốc tế không hề kén chọn giới tính, bởi đây là một lĩnh vực mang tính toàn cầu, nơi mà năng lực chuyên môn, tư duy chiến lược và kỹ năng làm việc quan trọng hơn giới tính của người theo học.

“Trong thực tế, cả nam và nữ đều có thể đảm nhiệm những vai trò quan trọng trong ngành Kinh tế quốc tế, từ chuyên viên phân tích chính sách thương mại, chuyên gia tài chính, quản lý xuất nhập khẩu, chuyên viên logistics đến lãnh đạo các doanh nghiệp đa quốc gia, nhà tư vấn chiến lược đầu tư quốc tế hoặc giảng viên, nghiên cứu viên.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh hội nhập kinh tế và toàn cầu hóa, các doanh nghiệp và tổ chức kinh tế không có sự phân biệt giới tính trong tuyển dụng mà tập trung vào kỹ năng, kiến thức và khả năng làm việc thực tế.

Thực tế cho thấy tỷ lệ nam và nữ theo học ngành Kinh tế quốc tế tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội là khá cân bằng, phản ánh sự hấp dẫn và tiềm năng phát triển bình đẳng của ngành này đối với mọi giới tính.

Những sinh viên nữ thường thể hiện thế mạnh trong giao tiếp, đàm phán thương mại, quản trị kinh doanh quốc tế, trong khi sinh viên nam có xu hướng phát triển tốt trong đầu tư và logistics”, cô Hương bày tỏ.

Chị Phạm Khánh Linh - cựu sinh viên tốt nghiệp xuất sắc ngành Kinh tế quốc tế, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, hiện đang là Điều phối viên chuỗi cung ứng tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Công nghệ Foobla cho biết, cơ hội việc làm trong ngành Kinh tế quốc tế khá rộng mở nhưng đi kèm với đó là áp lực cạnh tranh lớn.

Trong kỷ nguyên số, nhu cầu nhân lực không chỉ dừng lại ở chuyên môn kinh tế quốc tế mà còn đòi hỏi khả năng ứng dụng công nghệ, nhằm đáp ứng xu hướng chuyển đổi số và tối ưu hóa chuỗi cung ứng toàn cầu.

Để có việc làm ngay sau khi ra trường, sinh viên cần trang bị kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, đồng thời nâng cao trình độ ngoại ngữ và khả năng phân tích dữ liệu. Một tư duy nhạy bén với công nghệ sẽ giúp sinh viên thích ứng với những thay đổi trong kỷ nguyên số. Bên cạnh đó, chủ động thực tập, tham gia nghiên cứu và mở rộng mạng lưới quan hệ cũng là yếu tố quan trọng giúp tăng cơ hội nghề nghiệp.

Chị Phạm Khánh Linh - cựu sinh viên tốt nghiệp xuất sắc Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: NVCC)

Đánh giá về chương trình đào tạo, chị Phạm Khánh Linh cho biết sinh viên được trang bị kiến thức toàn diện, kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết và thực hành. Nhờ nền tảng vững chắc từ trường, chị có thể nhanh chóng thích nghi với công việc, doanh nghiệp chỉ cần đào tạo thêm về quy trình nội bộ và thực tế vận hành mà không phải đào tạo lại về chuyên môn.

“Mặc dù ngành Kinh tế quốc tế có tính cạnh tranh cao nhưng nhờ tích lũy kinh nghiệm sớm, tôi đã tìm được việc làm trước khi tốt nghiệp. Trong suốt quá trình học, tôi đã chủ động rèn luyện kỹ năng ngoại ngữ, tham gia nghiên cứu khoa học và thực tập tại doanh nghiệp. Điều này không chỉ giúp tôi nâng cao chuyên môn mà còn tạo lợi thế khi ứng tuyển vào các vị trí phù hợp.

Tuy nhiên, khi bắt đầu công việc, tôi cũng gặp không ít khó khăn, đặc biệt là việc thích nghi với môi trường làm việc thực tế và áp lực từ khối lượng công việc lớn. Những yêu cầu về khả năng xử lý tình huống linh hoạt, kỹ năng làm việc nhóm và tư duy phản biện cũng đòi hỏi phải không ngừng học hỏi và phát triển bản thân.

Dù vậy, nhờ nền tảng kiến thức vững chắc từ trường cùng sự hướng dẫn tận tình từ đồng nghiệp, tôi đã dần bắt nhịp với công việc, nâng cao năng lực và ngày càng tự tin hơn trong môi trường làm việc chuyên nghiệp”, chị Phạm Khánh Linh chia sẻ.

Thúy Hiền