Phản tác dụng khi tự ý bổ sung vi chất dinh dưỡng

Trẻ nhập viện do ngộ độc vitamin D điều trị tại Bệnh viện Nhi trung ương. Ảnh: BVCC.

Thông tin từ Trung tâm Y tế huyện Thanh Thủy (tỉnh Phú Thọ) cho biết, đã tiếp nhận đồng thời 2 bệnh nhân N.T.P.V. (43 tuổi) và T.Q.M. (17 tuổi) trong tình trạng nôn, đau đầu, khó thở, co quắp tay chân.

Gia đình bệnh nhân cho biết, sáng cùng ngày vào viện, ở nhà chị V. và cháu M. mỗi người đã uống 4 viên viatmin A. Sau khi uống khoảng 30 phút 2 người này xuất hiện đau đầu, buồn nôn và nôn. Gia đình đã cho uống thuốc chống nôn nhưng không đỡ. Khoảng 1 giờ trước khi vào viện chị V. xuất hiện khó thở, chân tay co cắp, cháu M. vẫn tiếp tục nôn và đau đầu nhiều.

Sau khi được nhân viên tại Trạm xử trí thuốc cấp cứu hai bệnh nhân trên được chuyển đến Trung tâm Y tế huyện Thanh Thủy điều trị với chẩn đoán: theo dõi ngộ độc vitamin A. Được biết vitamin A mà chị V. và cháu M. uống là do gia đình tự mua về uống.

Theo BS Phùng Thị Thúy Nga - Khoa Cấp cứu hồi sức tích cực và chống độc, Trung tâm Y tế huyện Thanh Thủy, 2 bệnh nhân trên bị ngộ độc vitamin A, rất may đã được phát hiện và xử trí kịp thời. Nếu xử trí muộn có thể dẫn đến tình trạng suy gan, suy thận.

Trước đó, Bệnh viện Nhi trung ương cũng thông tin về trường hợp bệnh nhi N.V. (6 tháng tuổi) nhập viện trong tình trạng quấy khóc, nôn, đi tiểu nhiều, có dấu hiệu mất nước nặng và giảm 0,7kg trong vòng 1 tháng do ngộ độc vitamin D.

Gia đình bệnh nhi cho biết, trước khi nhập viện 3 tháng, gia đình được một người quen cho 2 lọ vitamin D3+K2 có hình thức bên ngoài giống nhau (1 lọ dành cho người lớn và 1 lọ dành cho trẻ em).

Tuy nhiên, do nghĩ cả 2 lọ vitamin D này đều dùng được cho trẻ em đã cho bé N.V. uống nhầm lọ vitamin D3+K2 MK7 5000IE/ 200μg dành cho người lớn với liều lượng 3 giọt/ngày (5.000UI/giọt), có nghĩa là trẻ đã uống gần 15.000 UI/ngày (cao gấp nhiều lần liều lượng tối đa vitamin D dùng cho trẻ 6 tháng tuổi), chỉ khi bác sĩ thông báo trẻ bị ngộ độc vitamin D và đối chiếu với lọ thuốc trẻ uống thì gia đình mới phát hiện ra sự nhầm lẫn.

BS Nam cho hay, ngộ độc vitamin D là tình trạng hiếm gặp và khó chẩn đoán vì triệu chứng không đặc hiệu, tuy nhiên tại Khoa Thận và lọc máu (Bệnh viện Nhi trung ương), hàng năm vẫn tiếp nhận một số trường hợp trẻ ngộ độc vitamin D. Nguyên nhân thường do cha mẹ bổ sung vitamin D liều quá cao cho trẻ trong thời gian dài, không phải do chế độ ăn hay do tiếp xúc với ánh nắng.

Việc cha mẹ tự ý cho trẻ sử dụng vitamin D quá liều có thể gây ngộ độc nhưng triệu chứng ngộ độc sẽ không xảy ra ngay mà khoảng một vài tháng hay thậm chí là một vài năm sau. Khi bị ngộ độc vitamin D, trong máu của trẻ sẽ bị lắng đọng nhiều canxi, dẫn đến tình trạng chán ăn, giảm cân, táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, vôi hóa ống thận, suy thận… Nếu không sớm phát hiện ra tình trạng này thì trẻ sẽ phải đối mặt với những biến chứng nặng nề, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng.

Các chuyên gia khuyến cáo, hiện nay, việc mua và sử dụng các loại thuốc bổ, vi chất dinh dưỡng đối với mọi đối tượng rất dễ dàng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc thận trọng, đúng cách luôn là yếu tố quan trọng và cần thiết để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ em. Vì vậy, khi sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất, người sử dụng nên tham vấn ý kiến của thầy thuốc để sử dụng đúng đối tượng và mang lại hiệu quả cao.

Khi bổ sung các loại vitamin D, canxi, kẽm, lysine... cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết để định lượng hàm lượng cần bổ sung chính xác, tránh tình trạng sử dụng quá liều, phòng nguy cơ ngộ độc cho cơ thể.

Đặc biệt, người dân tuyệt đối không mua các sản phẩm bán trôi nổi trên mạng xã hội, các sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, nên mua thuốc ở nhà thuốc, cơ sở y tế uy tín để tránh mua phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng.

Đức Trân