Pháp – Việt Nam đẩy mạnh hợp tác và đào tạo nhân lực đổi mới sáng tạo

Sau nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao, lãnh đạo cao nhất của Việt Nam và Pháp đã quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện ngày 7-10, đưa Pháp trở thành quốc gia thứ tám có tầm mức quan hệ này với Việt Nam. Nhân dịp này, KTSG Online đã có cuộc trò chuyện với ông Olivier Brochet, Đại sứ Pháp tại Việt Nam về những cơ hội mới trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai quốc gia.

- KTSG Online: Pháp là quốc gia đầu tiên thuộc Liên minh châu Âu (EU) thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam. Với dấu mốc này, ông kỳ vọng thế nào về việc tăng cường quan hệ hợp tác thương mại giữa hai quốc gia?

- Đại sứ Olivier Brochet: Trên cơ sở Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), các hoạt động hợp tác thương mại giữa ASEAN và EU nói chung, Việt Nam và Pháp nói riêng đã có nhiều bước tiến mạnh mẽ thời gian qua. Tuy nhiên, thặng dư thương mại vẫn còn nghiêng về phía Việt Nam so với các quốc gia thành viên của EU.

Ông Olivier Brochet, Đại sứ Pháp tại Việt Nam. Ảnh: H.T

Do đó, tôi kỳ vọng khi các quy định của EVFTA được áp dụng đầy đủ hơn trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang ngày càng phát triển, hình thành tầng lớp trung lưu với những nhu cầu mới, tạo điều kiện cho các hàng hóa châu Âu có chỗ đứng tốt hơn trong thị trường Việt Nam.

Về lĩnh vực hợp tác, có bốn lĩnh vực tiềm năng, gồm hàng không, y tế dược phẩm, lương thực thực phẩm và mỹ phẩm cao cấp. Đây là những nhóm ngành dịch vụ có thể “đón sóng” từ châu Âu tới Việt Nam thời gian tới.

Mặt khác, trong bối cảnh hai quốc gia đã nâng cấp quan hệ, lãnh đạo hai bên cũng bày tỏ kỳ vọng Pháp hỗ trợ Việt Nam nâng cao phần giá trị gia tăng trong sản phẩm dịch vụ, qua việc doanh nghiệp Pháp tăng cường đầu tư cho quá trình sản xuất ở Việt Nam. Hiện cũng đã có những doanh nghiệp hợp tác đưa máy móc trang thiết bị để thiết lập dây chuyền sản xuất chuyên nghiệp và chất lượng cao như vậy tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, hai quốc gia cũng xác định một số lĩnh vực chiến lược, mang tính nền tảng, trong đó sự tham gia của các doanh nghiệp Pháp được thể hiện rõ nét tại dự án metro số 3 (Nhổn - ga Hà Nội).

Một lĩnh vực khác cũng nhận được nhiều sự quan tâm là năng lượng. Việt Nam đang có nhu cầu năng lượng cao nhằm phục vụ mục tiêu phát triển đồng thời đang trong chuyển đổi năng lượng để hiện thực hóa mục tiêu trung hòa carbon, các doanh nghiệp Pháp sẵn sàng đồng hành trong lĩnh vực này.

Trong khuôn khổ Tuyên bố chung sau chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm cũng nêu rõ một số lĩnh vực hai bên dự kiến phát triển, bao gồm cả khai phá lĩnh vực mới, đặc biệt về đổi mới, sáng tạo, điện nguyên tử, phát triển bền vững…

Tổng Bí thư Tô Lâm chứng kiến Airbus bàn giao máy bay A321 mang hình ảnh biểu tượng kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Pháp cho Vietjet. Ảnh minh họa: TL

Theo ông, hai quốc gia có thể khuyến khích đầu tư hai chiều nhiều hơn như thế nào?

Doanh nghiệp Pháp đang có sự hiện diện mạnh mẽ tại Việt Nam với tổng mức đầu tư gần 4 tỉ euro từ khoảng 220 doanh nghiệp.

Vừa qua, tôi có tham gia một hội thảo tại Paris, giữa phòng công nghiệp thương mại hai quốc gia. Về phía Pháp, các doanh nghiệp mong muốn sự cải thiện về bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, đơn giản hóa thủ tục hành chính và kỳ vọng EVFTA được áp dụng đầy đủ và chặt chẽ. Ngoài ra, cần tăng cường việc xúc tiến và thông tin tiềm năng đầu tư của Việt Nam tới cộng đồng doanh nghiệp Pháp.

Với các doanh nghiệp Việt Nam, chúng tôi luôn chào đón các bạn đầu tư để tận dụng hệ sinh thái đầu tư thuận lợi tại Pháp, với chuỗi trung tâm nghiên cứu chất lượng cao, hệ thống thuế thuận lợi khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Với kinh nghiệm trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, Pháp có thể hỗ trợ Việt Nam như thế nào, thưa ông?

Hiện Pháp vẫn tích cực hỗ trợ Việt Nam trong tiến trình đào tạo nguồn nhân lực đổi mới sáng tạo. Như trong Tuyên bố chung đã khẳng định, hai bên nhất trí thúc đẩy các hoạt động giao lưu nhân dân để tăng cường sinh viên Việt Nam tu nghiệp tại Pháp hoặc theo học tại các cơ sở tại Việt Nam liên kết với Pháp.

Mặt khác, Pháp cũng có thể đồng hành với Việt Nam trong tiến trình xây dựng các chính sách công “mở lối” cho lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Hiện chúng tôi đã phối hợp với Trung tâm Đổi mới Sáng tạo (NIC) thông qua Banque Populaire - Ngân hàng đầu tư công của Pháp, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), để giúp Việt Nam tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp.

FrancoTech - Diễn đàn kinh tế & triển lãm đổi mới bằng tiếng Pháp trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Pháp ngữ được tổ chức vào ngày 3 và 4-10 tại Station F của Pháp, nơi được coi là vườn ươm doanh nghiệp khởi nghiệp lớn nhất châu Âu - đã vinh dự được đón Tổng Bí thư Tô Lâm tới tham dự trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức. Trên cơ sở đó, Pháp tin tưởng có thể chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam trong lĩnh vực này.

Với các doanh nghiệp đang có hoạt động sản xuất tại Việt Nam, quá trình nghiên cứu và phát triển để tạo ra các sản phẩm mới tại Việt Nam, xuất khẩu đi khắp nơi trên thế giới cũng được tích cực triển khai như Decathlon trong lĩnh vực thể thao, hay Sanofi trong lĩnh vực dược phẩm…

Về hợp tác địa phương, Việt Nam và Pháp cũng có những dấu ấn nổi bật, trong đó quan hệ giữa Thủ đô Hà Nội và vùng Ile-de-france được coi là “hình mẫu” cho khu vực. Khía cạnh này sẽ được thúc đẩy như thế nào thời gian tới thưa ông?

Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện bao gồm nhiều nội dung, trong đó có hợp tác địa phương. Khi đề cập tới thành phố Hà Nội và vùng Ile-de-france, đây quả thực là một hình mẫu, một ví dụ rất xác đáng. Hai bên đã triển khai hợp tác trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giao thông bền vững.

Theo tôi được biết, vừa qua có đoàn công tác của Ile-de-france tới Việt Nam để bàn thảo hợp tác trong thiết kế giao thông đa phương tiện đồng thời nghiên cứu về nhu cầu đi lại của người dân Hà Nội, từ đó trở thành chỉ dẫn hữu ích cho các nhà đầu tư Pháp có mong muốn hoạt động tại Việt Nam.

Trong chuyến thăm, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cũng rất vui mừng khi đề cập đến hợp tác địa phương. Khi đến thăm thành phố Le Havre gặp gỡ nguyên Thủ tướng Pháp Edouard Philippe, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cũng đề cập tiềm năng kết nghĩa thành phố này với một thành phố của Việt Nam.

Nhìn chung, tiềm năng về hợp tác địa phương thời gian tới theo tôi là rất lớn, thông qua nhiều nhiều dự án cụ thể với nội dung có thể trải rộng trên nhiều lĩnh vực từ thương mại, đến du lịch, văn hóa, giao lưu nhân dân…

Tôi tin tưởng, với mốc son mới trong quan hệ hai nước, hợp tác địa phương cũng sẽ tìm thấy những xung lực mới, đặc biệt Hội nghị hợp tác địa phương năm 2026 dự kiến diễn ra tại Pháp sắp tới sẽ là một dịp đáng để mong đợi.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Vân Phong