Phát hiện 20 trường hợp nhiễm nấm đen gây tổn thương nhiều bộ phận trên cơ thể

Theo các bác sĩ của Bệnh viện Bạch Mai, từ đầu năm 2020, đặc biệt sau khi xuất hiện làn sóng Covid-19, số lượng bệnh nhân bị nấm đen tăng nhanh.

Tại Bệnh viện Bạch Mai đến nay đã có khoảng hơn 20 trường hợp nấm đen nhập viện điều trị.

Tại Bệnh viện cho đến nay đã có khoảng hơn 20 trường hợp nấm đen nhập viện điều trị. Các bệnh nhân nhiễm nấm đen đến chủ yếu từ các Khoa Tai mũi họng, Hồi sức tích cực, Thần kinh, Mắt, Nội tiết - Đái tháo đường,…

Đa số các bệnh nhân này đều có bệnh nền khi nhập viện và trong tình trạng nhiễm trùng nặng, có các tổn thương nhiễm nấm ăn từ xoang lan lên xương hàm, ổ mắt, hệ thần kinh.

Đây là dạng nấm xâm nhập đã được y văn thế giới nhắc đến, đặc biệt là tại Ấn Độ trong giai đoạn vừa qua với số lượng bệnh nhân tăng đột biết, là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao sau khi nhiễm Covid -19.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, nấm đen là một bệnh nhiễm trùng mới nổi nghiêm trọng do bào tử nấm có tên gọi là Mucormycetes gây ra, thường ảnh hưởng đến xoang, mắt, phổi, da và não, nhất là trên những người có hệ miễn dịch suy yếu.

Nấm xâm nhập vào cơ thể qua 2 con đường: Hít phải bào tử nấm từ không khí, gây nhiễm trùng phổi, não hoặc xoang; xâm nhập qua da bởi vết cắt, vết xước, vết cào, vết bỏng và một số tổn thương da khác.

Những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh là người từng mắc Covid-19; người mắc bệnh đái tháo đường type 2, đặc biệt là có tình trạng nhiễm toan ceton;

Người mắc bệnh ung thư, cấy ghép tạng, cấy ghép tế bào, sử dụng Corticosteroid kéo dài, người có tình trạng suy giảm miễn dịch, nhiễm HIV, người bị chấn thương da do phẫu thuật, bỏng, trẻ sinh non, nhẹ cân và suy dinh dưỡng.

Bệnh nhiễm nấm đen có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và bộ phận cơ thể. Các triệu chứng phụ thuộc vào tình trạng nhiễm trùng nơi nấm phát triển.

Nó có thể dẫn đến mũi bị hoại tử thâm đen hoặc đổi màu, đau mặt, đau vùng xoang lan lên mắt, đau đầu, đau ngực, khó thở và ho ra máu.

Nấm đen gây ra 5 dạng bệnh cảnh như sau: Nhiễm trùng xoang và não, nhóm nguy cơ cao dễ nhiễm nấm nhất là bệnh nhân đái tháo đường không kiểm soát, người ghép thận.

Các dấu hiệu của dạng bệnh này như sốt, đau đầu, đau xoang hoặc nghẹt mũi; sưng mặt một bên; tổn thương màu đen ở phía trên bên trong miệng hoặc trên sống mũi.

Viêm phổi với các dấu hiệu: Khó thở hoặc thở gấp, tức ngực, sốt cao trên 38oC, ho ra máu.

Nhiễm trùng da và niêm mạc: Thường gặp ở người không bị suy giảm miễn dịch với các dấu hiệu như đau vùng mặt sau đó xuất hiện một nốt phỏng trên da, dần dẫn tới loét da hoặc nhiễm trùng da, rồi xâm lấn vào mũi xoang, quanh gò má, giữa mắt và môi, lâu dần tổn thương da bị nhiễm bệnh chuyển sang màu đen, sưng tấy, hoại tử.

Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Thường ở trẻ em, đặc biệt trẻ sinh non và nhẹ cân dưới 1 tháng tuổi với các dấu hiệu buồn nôn và nôn, đau bụng hoặc đau dạ dày, xuất huyết dạ dày.

Nhiễm nấm đen mucormycosis lan tỏa: Bệnh thường xảy ra ở những bệnh nhân đã mắc bệnh mạn tính do vậy các dấu hiệu bệnh khó phân biệt với các bệnh đang có sẵn.

Nhiễm trùng lan tỏa thường ảnh hưởng nhất đến não, hệ thần kinh trung ương gây tình trạng như hôn mê hoặc rối loạn ý thức.

Các dấu hiệu có thể gặp: Sưng mí mắt dưới hoặc trên (hoặc cả hai), chảy mủ ra khỏi mắt; tê liệt các cơ mí mắt, bệnh diễn tiến nặng hoặc kéo dài, toàn thân suy sụp.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, hiện Bộ Y tế mới chỉ có hướng dẫn chung cho các bệnh nhân nhiễm nấm, chưa có hướng dẫn dành riêng cho bệnh nhân nhiễm nấm đen.

Việc điều trị nấm đen đang sử dụng các thuốc chống nấm truyền tĩnh mạch giai đoạn tấn công là 2-4 tuần. Tuy nhiên, thuốc này có nhiều độc tính và rất đắt tiền, BHYT chỉ chi trả 50%.

Về căn bệnh nhiễm nấm khiến vùng hàm mặt bị tổn thương, trước đây Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, ở đây đã tiếp nhận đến 11 bệnh nhân bị viêm hoại tử xương vùng sọ mặt rất nặng ở ãngười từng mắc Covid-19 do nấm Candida, Aspergilus và vi trùng. Đáng chú ý, tất cả trường hợp này đều có những triệu chứng như đau đầu, nghẹt mũi, sưng mặt, mắt… sau khi nhiễm Covid-19.

Ngoài Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương tại TP.HCM cũng tiếp nhận 16 bệnh nhân từ tháng 2/2022 đến nay, trong đó có 3 bệnh nhân hoại tử hàm trên lan lên đến sàn sọ và được chuyển qua Bệnh viện Chợ Rẫy hội chẩn, điều trị.

Bộ Y tế đã đề nghị hai bệnh viện thành lập Hội đồng chuyên môn để xem xét, xác định nguyên nhân gây bệnh và các yếu tố liên quan đến bệnh lý trên. Bệnh viện tiếp tục quan tâm tổ chức đón tiếp, điều trị chu đáo, tận tình với người bệnh.

Đồng thời có các thông tin chính xác dựa trên cơ sở khoa học và đề xuất có các biện pháp để người dân chủ động đề phòng, tránh làm hoang mang, bất ổn trong xã hội.

Theo các chuyên gia, trước đây khi chưa có Covid-19, tình trạng nhiễm nấm sau khi bị đái tháo đường không nhiều. Tuy nhiên, khi đại dịch xảy ra, người nhiễm Covid-19 thường bị rối loạn miễn dịch kéo dài, khiến khả năng nhiễm nấm tăng lên.

D.Ngân