Phát huy lợi thế cửa ngõ Đồng bằng sông Cửu Long
Đồng Tháp có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời, giàu bản sắc, là cửa ngõ vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) trên đất liền, với diện tích gần 6.000 km2, hơn 4,2 triệu dân, không gian phát triển trải dài từ biên giới giáp với Campuchia, nơi đầu nguồn sông Tiền đến tận Biển Đông.
Có lợi thế về vị trí địa lý nên Đồng Tháp kết nối dễ dàng với các trục giao thông huyết mạch, bao gồm các tuyến cao tốc, quốc lộ và đặc biệt là hệ thống đường thủy, tạo nên một mạng lưới giao thương đa chiều, thúc đẩy sự liên kết mạnh mẽ giữa Đồng Tháp Mười, vùng biển Gò Công và các vùng lân cận, tạo động lực kết nối ĐBSCL với vùng kinh tế trọng điểm Đông Nam bộ.
ĐẦU TƯ HẠ TẦNG ĐỒNG BỘ
Để hiện thực hóa lợi thế vị trí địa lý, Đồng Tháp đã và đang nỗ lực đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng giao thông. Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020 - 2025, tỉnh đã đạt được những bước tiến đáng kể trong phát triển hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc cho sự kết nối liên vùng với TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh ĐBSCL và thúc đẩy phát triển các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn như nông nghiệp, công nghiệp và du lịch.
Cầu Cao Lãnh bắc qua sông Tiền nối phường Cao Lãnh với xã Mỹ An Hưng thuộc tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: HOÀNG TRỌNG
Hàng loạt dự án trọng điểm đã và đang được triển khai, mang tính đột phá cho sự phát triển của cả vùng. Các tuyến cao tốc như: Trung Lương - Mỹ Thuận, An Hữu - Cao Lãnh, Mỹ An - Cao Lãnh, góp phần rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa và lưu thông.
Cùng với đó, việc nâng cấp, mở rộng các tuyến đường tỉnh, đường huyện và giao thông nông thôn đã từng bước hình thành các trục dọc, trục ngang theo hướng Bắc - Nam và Đông - Tây, tạo nên một mạng lưới giao thông nội tỉnh và liên tỉnh thông suốt. Sự phát triển này không chỉ phục vụ cho nhu cầu đi lại, mà còn đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới và thúc đẩy phát triển kinh tế toàn diện của tỉnh nhà.
Theo GS.TS.BS. Tạ Văn Trầm, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang tỉnh Đồng Tháp sở hữu vị trí khá đặc biệt, là cửa ngõ giao thông kết nối ĐBSCL với TP. Hồ Chí Minh, các tỉnh Đông Nam bộ và cả nước. Thế mạnh về giao thông đường thủy của tỉnh sẽ càng có cơ hội được phát huy, khi sông Tiền đang giữ vai trò trung tâm giao thương hàng hóa, du lịch và logistics liên vùng.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khảo sát thực tế tiến độ thi công công trình cao tốc Cao Lãnh - An Hữu. Ảnh: M. THÀNH
GS.TS.BS. Tạ Văn Trầm cho biết thêm: “Mạng lưới giao thông của Đồng Tháp sau hợp nhất tỉnh đã được mở rộng và kết nối dễ dàng tới những trục giao thông huyết mạch như: Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, Mỹ Thuận - Cần Thơ, Cao Lãnh - An Hữu, Quốc lộ 1, Quốc lộ N2, Quốc lộ 50, Quốc lộ 60, hành lang ven biển và tuyến sông Tiền. Vị thế này sẽ còn được củng cố hơn nữa với lộ trình phát triển đường sắt cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ đi qua địa bàn, tạo nên một hệ thống giao thông đa tầng hoàn chỉnh: Đường thủy - đường bộ - đường sắt, thúc đẩy giao thương giữa Đồng Tháp và các vùng kinh tế khác”.
Một trong những dự án trọng điểm mang tính huyết mạch cho giao thông vùng Bắc sông Tiền là tuyến cao tốc Cao Lãnh - An Hữu. Nằm trong trục kết nối Hồng Ngự - Trà Vinh, dự án này không chỉ giải quyết vấn đề giao thông cục bộ, mà còn tạo ra mối liên kết chặt chẽ với các tuyến cao tốc hiện hữu khác như: Mỹ An - Cao Lãnh, Cao Lãnh - Lộ Tẻ, Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ - Cà Mau.
Sự hoàn thiện của tuyến đường này sẽ tạo nên hệ thống giao thông trục dọc - trục ngang hoàn chỉnh, rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển từ Đồng Tháp đến TP. Hồ Chí Minh, các cảng biển quốc tế và các trung tâm kinh tế lớn phía Nam.
Tuyến cao tốc Cao Lãnh - An Hữu không chỉ “nối dài những cung đường”, mà còn mở rộng không gian phát triển cho vùng Đồng Tháp Mười, nơi từng được xem là “vùng trũng” của hạ tầng giao thông. Các địa phương nằm dọc tuyến đường này sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ dòng chảy giao thương mới, giúp hàng hóa, đặc biệt là nông sản, được vận chuyển nhanh hơn, chi phí thấp hơn, giảm tình trạng ùn tắc và hư hỏng.
VƯƠN MÌNH RA BIỂN LỚN
Không chỉ dừng lại ở các tuyến cao tốc, Đồng Tháp còn chứng kiến sự vươn mình của những cây cầu dây văng, biểu tượng cho sự kết nối và phát triển. Cụ thể, cầu Rạch Miễu 2 là công trình trọng điểm vừa được khánh thành, có tổng mức đầu tư trên 6.810 tỷ đồng. Được thiết kế là cầu dây văng hiện đại, dài hơn 1,971 km với 4 làn xe, công trình này không chỉ đáp ứng nhu cầu đi lại của hàng triệu người dân, mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế, thương mại và du lịch cho tỉnh Đồng Tháp, tỉnh Vĩnh Long và cả vùng.
Nút giao Dự án thành phần 1 và Dự án thành phần 2 cao tốc Cao Lãnh - An Hữu đang được đẩy nhanh tiến độ thi công. Ảnh: Minh Thành
Đồng chí Trần Trí Quang, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp khẳng định: “Cầu Rạch Miễu 2 là công trình giao thông trọng điểm, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Tháp nói riêng và vùng ĐBSCL nói chung”.
Với kết cấu hiện đại, kỹ thuật tiên tiến, cầu Rạch Miễu 2 cùng với các cây cầu khác đã và đang tạo nên một hệ thống cầu dây văng và các công trình hạ tầng đồng bộ, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển bền vững, xây dựng quê hương Đồng Tháp giàu đẹp, văn minh.
Như vậy, hiện tại tỉnh Đồng Tháp có 6 cây cầu dây văng gồm: Cầu Cao Lãnh bắc qua sông Tiền nối phường Cao Lãnh với xã Mỹ An Hưng thuộc tỉnh Đồng Tháp; cầu Vàm Cống nối tỉnh Đồng Tháp với TP. Cần Thơ; cầu Mỹ Thuận 1, cầu Mỹ Thuận 2 nối tỉnh Đồng Tháp với tỉnh Vĩnh Long; cầu Rạch Miễu 1, cầu Rạch Miễu 2 nối tỉnh Đồng Tháp với tỉnh Vĩnh Long. Hệ thống cầu này không chỉ là những công trình giao thông quan trọng, mà còn là biểu tượng của sự hợp tác, liên kết và khát vọng phát triển mạnh mẽ của toàn vùng.
Phó GS.TS. Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh đề xuất: “Đồng Tháp ưu tiên đầu tư giao thông (cao tốc, cảng thủy) và logistics để kết nối với TP. Hồ Chí Minh và Campuchia, hướng tới lấp đầy 100% các cụm công nghiệp.
Tỉnh sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo nguồn lực để tối ưu hóa đầu tư và logistics; tạo “Liên minh phát triển ĐBSCL” với các tỉnh lân cận, xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Cần Thơ - Đồng Tháp - TP. Hồ Chí Minh…”.
Với vị thế chiến lược, hệ thống hạ tầng ngày càng đồng bộ và tầm nhìn phát triển rõ ràng, Đồng Tháp đang khẳng định vai trò là cửa ngõ không chỉ của ĐBSCL, mà còn từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành trung tâm kinh tế, dịch vụ, logistics năng động, sẵn sàng vươn mình ra biển lớn.
