Phát huy vai trò các khu kinh tế - quốc phòng trong tình hình mới

Tạo thế và lực trong xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân

Trên cơ sở chủ trương, định hướng của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hiện nay, Bộ Quốc phòng đã triển khai lực lượng xây dựng, phát triển các khu KT-QP trên những địa bàn chiến lược, đặc biệt khó khăn.

Việc xây dựng, phát triển các khu KT-QP ở những địa bàn chiến lược về quân sự, quốc phòng góp phần quan trọng trong xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, thực hiện bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Cán bộ, chiến sĩ Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 327 (Quân khu 3) hỗ trợ nhân dân làm đường giao thông. Ảnh: VIỆT HÀ

Theo thống kê, 15 năm qua, các khu KT-QP đã xây dựng mới được hơn 1.300 điểm dân cư tập trung, hỗ trợ ổn định đời sống gần 100.000 hộ dân. Các cụm, điểm dân cư được xây dựng đã khắc phục cơ bản tình trạng một số xã trống dân. Đặc biệt, các đoàn KT-QP luôn tích cực, chủ động tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính quyền cơ sở tại địa phương; giúp địa phương phát triển đảng viên mới, xóa được khoảng 350 thôn, bản “trắng” đảng viên; bồi dưỡng gần 3.000 quần chúng tạo nguồn phát triển đảng; đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho hàng nghìn lượt cán bộ trưởng, phó thôn, bản, buôn, ấp, nhất là ở những nơi yếu kém; kiện toàn, củng cố giúp hàng nghìn chi bộ, tổ chức chính trị - xã hội đi vào hoạt động có nền nếp. Cơ cấu dân cư dọc biên giới được điều chỉnh, chính quyền cơ sở được củng cố, người dân yên tâm sinh sống và phát triển kinh tế, trở thành nguồn lực quan trọng trong tham gia bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia.

Đặc biệt, tại các khu KT-QP tổ chức sản xuất tập trung đã tổ chức cho nhân dân trồng cao su, cà phê, điều cao sản, cây nguyên liệu giấy… tạo việc làm và thu nhập ổn định cho khoảng 25.000 hộ gia đình đồng bào sinh sống trên địa bàn Tây Nguyên. Tại các khu KT-QP không tổ chức sản xuất tập trung, thực hiện giúp dân thông qua việc tổ chức nhiều mô hình sản xuất, làm dịch vụ, như: Hỗ trợ giống, vốn, nguyên liệu, chuyển giao kỹ thuật canh tác, chăn nuôi và bao tiêu sản phẩm cho các hộ dân. Qua đó, nâng cao đời sống cho hàng chục vạn người dân, tỷ lệ hộ đói, nghèo giảm xuống hằng năm; đời sống vật chất, tinh thần của người dân được cải thiện; văn hóa, y tế, giáo dục từng bước được nâng cao; tập quán sản xuất du canh du cư, phá rừng làm nương rẫy dần được chuyển sang thâm canh bền vững.

Đối với các khu KT-QP ven biển và trên biển, đảo đã trực tiếp hỗ trợ ngư dân khai thác hải sản ở các vùng biển xa, giúp ngư dân vươn khơi bám biển dài ngày. Đồng thời, hỗ trợ đắc lực trong công tác cứu hộ, cứu nạn, xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân trên biển, góp phần giữ vững hòa bình, ổn định và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Các trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá trên các đảo cung cấp nước ngọt và dịch vụ sửa chữa nhỏ miễn phí; hướng dẫn ngư dân khám chữa bệnh tại quân y trên đảo; vận chuyển, cung ứng nhiên liệu, sửa chữa tàu thuyền cho các tàu Việt Nam hoạt động ở các vùng biển xa...

Ở đâu có dân, ở đó có bộ đội, các tổ chức của đoàn KT-QP gắn chặt với các tổ chức dân cư của địa phương. Thực hiện “4 cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng đồng bào), cán bộ, chiến sĩ các đoàn KT-QP đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân định canh, định cư, giữ đất, giữ làng, bảo vệ đường biên, mốc giới, kịp thời phát hiện, phối hợp với bộ đội và chính quyền phát hiện, ngăn chặn kịp thời âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch; khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các phong trào, cuộc vận động do các cấp phát động; đấu tranh với các loại tội phạm, loại bỏ các tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan, tệ nạn xã hội, dụ dỗ, lôi kéo của các thế lực phản động…

Những việc làm thiết thực, hiệu quả trên của các đoàn KT-QP đã giúp nhân dân khu vực biên giới thêm tin tưởng vào Đảng, Quân đội; góp phần tô thắm hình ảnh, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới.

Ưu tiên phát triển các khu kinh tế - quốc phòng vùng đặc biệt khó khăn

Thực hiện chức năng đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất, việc xây dựng, phát triển các khu KT-QP, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới là vấn đề cấp thiết. Theo đó, tiếp tục quán triệt, triển khai chủ trương, định hướng của Đảng, thực hiện quy hoạch xây dựng, phát triển các khu KT-QP bảo đảm mục tiêu, nhiệm vụ; ưu tiên triển khai xây dựng ở các vùng biên giới, biển, đảo, vùng đặc biệt khó khăn để tăng cường tiềm lực quân sự, quốc phòng, sức mạnh tổng hợp bảo vệ Tổ quốc.

Cán bộ Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 737 (Quân khu 5) thực hiện nhiệm vụ tại Khu Kinh tế- Quốc phòng Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: VIỆT HÙNG

Tiếp tục tổ chức lại mô hình sản xuất tại các khu KT-QP theo hướng: Tập trung ưu tiên phát triển kinh tế hộ gia đình; đẩy mạnh hình thức dịch vụ 2 đầu (hỗ trợ giống, vốn, nguyên liệu, chuyển giao kỹ thuật canh tác, chăn nuôi và bao tiêu sản phẩm cho các hộ dân), kết hợp chặt chẽ giữa người dân địa phương với các đơn vị KT-QP trong mọi hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Đẩy mạnh công tác hỗ trợ dân cư, xây dựng cơ sở hạ tầng gắn với đời sống người dân, ưu tiên đầu tư một số công trình gắn chặt với đời sống sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Thực hiện hiệu quả các dự án lồng ghép, các chương trình mục tiêu quốc gia để nhanh chóng tạo nên bộ mặt mới trong phát triển kinh tế - xã hội trên tuyến biên giới. Các bản, cụm bản được xây dựng bảo đảm đầy đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu; đủ đất ở và đất sản xuất cho người dân. Đề xuất cấp có thẩm quyền tăng cường nguồn lực tài chính và phối hợp chặt chẽ với địa phương lồng ghép có hiệu quả các nguồn lực xã hội trong xây dựng khu KT-QP.

Cùng với đó, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, tổ chức, biên chế của đoàn KT-QP theo hướng tăng cường quân số cho các đơn vị, đội sản xuất; đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng cán bộ kỹ thuật, cán bộ là người dân tộc ở địa phương, trí thức trẻ tình nguyện. Tập trung huấn luyện, đào tạo, đào tạo lại đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy đoàn KT-QP đủ năng lực, trình độ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới...

NGUYỄN HỒNG QUÂN - HỒ VĂN NGUYÊN