Phát triển du lịch có trách nhiệm gắn liền với bền vững: Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ Australia

Vào năm 2023, "bền vững" không chỉ đơn thuần là một từ vựng thông dụng. Sau đại dịch Covid-19, nhiều du khách trên thế giới đang có lựa chọn khác cho hành trình khám phá mới trong tương lai. Họ cân nhắc kỹ hơn về việc chuyến đi sẽ ảnh hưởng như thế nào đến môi trường, các nền văn hóa khác và kết quả kinh tế - xã hội của điểm đến.

Nghiên cứu cho thấy du khách mong muốn môi trường tự nhiên luôn được bảo vệ. Ảnh: Australia Tourism

Và du lịch bền vững và có trách nhiệm hiện đang là xu hướng chủ đạo ngày nay.

Lựa chọn của du khách

Trên bình diện quốc tế, Hội đồng Du lịch Bền vững Toàn cầu (GSTC), một tổ chức phi lợi nhuận đã đặt ra tiêu chuẩn toàn cầu về tính bền vững trong du lịch.

Khi nhắc đến du lịch bền vững thì mọi người sẽ nghĩ ngay đến các khía cạnh môi trường, nhưng theo GSTC, thuật ngữ này bao gồm bốn trụ cột là quản lý bền vững, tác động kinh tế xã hội, tác động văn hóa và môi trường.

Một số khái niệm du lịch phổ biến ngày nay đang được chú ý. Chẳng hạn như, du lịch có trách nhiệm có nghĩa là tích cực suy nghĩ về địa điểm, thời gian và cách chúng ta đi du lịch cũng như tận hưởng du lịch đại chúng. Du lịch văn hóa đề cập đến khái niệm tìm hiểu và mang lại lợi ích cho những người có nền tảng khác.

Hay du lịch chậm là tìm kiếm những trải nghiệm phong phú để cho mọi người đi chậm lại và trân trọng từng khoảnh khắc, thay vì vội vã chạy hết tất cả các điểm tham quan trong lịch trình. Và du lịch tái tạo có nghĩa là rời khỏi một nơi tốt hơn mà bạn đã tìm thấy.

Tất cả các phương pháp tiếp cận du lịch này đều có mục tiêu là du lịch "vì lợi ích" và ngày càng có nhiều dữ liệu cho thấy đây chính là xu hướng mà mọi người muốn đi du lịch trong tương lai.

Vào năm 2022, ngành du lịch Australia đã thực hiện một dự án nghiên cứu về khách du lịch tiềm năng tại 20 thị trường quốc tế trọng điểm. Kết quả cho thấy hơn 75% số người được hỏi đã cam kết phát triển bền vững theo một cách nào đó.

Một loạt các hoạt động bền vững rất quan trọng đối với những người tham gia khảo sát. Cụ thể, trong quá trình đi du lịch, việc cư xử có đạo đức với động vật hoang dã, tôn trọng và bảo tồn di sản văn hóa tại điểm đến, hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương, bù đắp lượng khí thải carbon và bảo vệ môi trường tự nhiên là điều quan trọng để đảm bảo du lịch có trách nhiệm.

Điều đáng chú ý là khi được đưa ra nhiều trải nghiệm khác nhau, khoảng 80% số người được hỏi đã chọn phương án bền vững.

Bà Phillipa Harrison, Giám đốc điều hành của Tổng Cục Du lịch Australia giải thích rằng mặc dù Australia luôn thu hút du khách nhờ hệ động vật và môi trường tự nhiên nhưng tính bền vững hiện là yếu tố quyết định.

"Tình bền vững trong hoạt động du lịch giờ đây được hiểu là nhìn nhận về tác động đến văn hóa và cộng đồng", bà Phillipa Harrison nói.

Chẳng hạn như, Luxury Lodges of Australia - một danh mục gồm các nhà nghỉ và trại cao cấp hoạt động ở các khu vực trên khắp nước Australia đã đo lường phạm vi tiếp cận của họ.

Ông Penny Rafferty, Chủ tịch điều hành của Luxury Lodges of Australia giải thích rằng các nhà nghỉ mang đến hơn 250 trải nghiệm.

"Để làm được điều đó, Luxury Lodges of Australia đã hợp tác với hơn 4000 doanh nghiệp địa phương khác, từ hướng dẫn viên chuyên môn và động vật hoang dã, chủ sở hữu truyền thống, nhà điều hành vận tải và trải nghiệm, nghệ sĩ, nhà chưng cất, nhà sản xuất rượu vang, nhà sản xuất thực phẩm và thợ thủ công. Đó là một hiệu ứng hợp tác rất lớn", ông Penny Rafferty nhấn mạnh.

Sự trỗi dậy của du lịch văn hóa

Theo bà Phillipa Harrison, một kết quả đáng khích lệ khác trong cuộc khảo sát gần đây của ngành du lịch Australia là du lịch bản địa ngày càng được chú ý nhiều hơn.

Du khách thích thú với trải nghiệm cuộc sống người dân bản địa. Ảnh: Tourism Australia

"Du lịch Australia có mối liên hệ rất chặt chẽ giữa tính bền vững và du lịch văn hóa với những người bản địa đầu tiên được cho là những người tiên phong cho quá trình duy trì tính bền vững trong lịch sử hơn 60.000 năm qua", bà Phillipa Harrison nhấn mạnh.

Bà Phillipa giải thích rằng trải nghiệm bản địa có thể được tìm thấy trên khắp Australia, bao gồm cả trải nghiệm truyền thống và đương đại. Để khuyến khích hơn nữa sự phát triển của du lịch văn hóa, nhiều cơ quan du lịch bản địa khác nhau đã thúc đẩy hoạt động kinh doanh trên khắp đất nước.

Ông Rob Taylor là Giám đốc điều hành của Hội đồng Điều hành Du lịch Bản địa Tây Australia (WAITOC) cho biết vào năm 2016, có 65 doanh nghiệp du lịch thổ dân ở Tây Australia, chủ yếu ở Kimberley. Vào năm 2023, bang có hơn 180 doanh nghiệp du lịch thổ dân.

"Bạn nghĩ về những cộng đồng xa xôi, nơi không có nhiều cơ hội kiếm tiền. Tuy nhiên, du lịch cho phép họ duy trì nền văn hóa bằng cách chia sẻ ngôn ngữ, chia sẻ kiến thức khi ở lại đất nước và kiếm tiền để trang trải cuộc sống, vì vậy tôi nghĩ đây là một ngành quan trọng", ông Rob nói.

Theo ông Rob, hầu hết người Australia chưa bao giờ tham gia chuyến du lịch thổ dân tuy nhiên khi đại dịch Covid-19 bùng phát, một số khu vực như ở Kimberley thậm chí còn bận rộn hơn so với khi biên giới mở vì người Tây Australia không thể đi đâu khác. Vì vậy, họ đã đến những khu vực đó và về cơ bản thực hiện các chuyến tham quan du lịch thổ dân vì đó là một trong những điều họ có thể chưa từng làm trước đây.

"Du lịch thổ dân đã giúp chúng ta có thêm những khám phá mới về văn hóa, đặc biệt là xu hướng mới sau đại dịch Covid-19", ông Rob nhấn mạnh.

Ở bối cảnh hiện tại, nhiều du khách đã lựa chọn tất yếu là xu hướng du lịch bền vững hơn. Du lịch gắn liền với giảm thiểu lượng khí thải carbon bằng cách hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong tiện giao thông.

Du khách có thể tham gia chuyến tham quan bằng xe đạp tự hướng dẫn đến các nhà máy rượu vang ở Thung lũng Clare ở Nam Australia, khám phá Rạn san hô Ningaloo của Tây Australia bằng thuyền kayak hoặc khám phá những chuyến đi bộ đường dài nhiều ngày thú vị nhất của Tasmania. Có rất nhiều lợi ích cho những hình thức du lịch này, bao gồm cả sự kết nối thiền định với thiên nhiên đến từ một hành trình chậm rãi, yên tĩnh so với việc vội vã đi qua nhiều điểm đến.

Ý thức bảo vệ môi trường cao hơn thông qua giáo dục đã giúp con người ngày càng nhận thức tốt hơn. Với sự phát triển không ngừng từ những khái niệm mới của du lịch, có thể một ngày nào đó thuật ngữ "du lịch bền vững" sẽ gắn liền với du lịch có trách nhiệm để đánh giá ý thức của du khách với chính hành tinh của chúng ta./.

Hồng Nhung