Phát triển vùng sản xuất rau an toàn gắn với chế biến và tiêu thụ
Sau hơn 2 năm thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh về phát triển vùng sản xuất rau an toàn tập trung gắn với chế biến và tiêu thụ đến năm 2030, đã tạo chuyển biến tích cực, đồng bộ từ quy hoạch vùng trồng, ứng dụng khoa học công nghệ đến xây dựng chuỗi liên kết, hướng tới nền nông nghiệp bền vững, cạnh tranh cao.

Cán bộ Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp hướng dẫn nông dân xã Chiềng Mai cách ủ phân hữu cơ từ vỏ cà phê để bón cho vườn rau.
Toàn tỉnh phấn đấu đến năm 2030, trồng khoảng 25.000 ha rau, sản lượng trên 300.000 tấn. Trong đó, rau an toàn, tập trung, có truy xuất nguồn gốc đạt 7.500 ha, sản lượng hơn 80.000 tấn; trên 95% mẫu được kiểm tra bảo đảm an toàn. Tỉnh đã xây dựng vùng sản xuất rau an toàn theo quy hoạch 2021-2030, thu hút doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp, hình thành chuỗi liên kết từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ. Đồng thời, hỗ trợ phát triển hợp tác xã, cấp mã số vùng trồng, tổ chức tập huấn kỹ thuật sản xuất, sơ chế và bảo quản rau an toàn cho người dân.
Ông Trần Dũng Tiến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết: Hằng năm, Sở ban hành hướng dẫn cơ cấu, thời vụ gieo trồng; phối hợp Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) xây dựng mô hình rau an toàn, nâng cao nhận thức cho người sản xuất và tiêu dùng. Sở còn hỗ trợ cơ sở đạt chứng nhận, phát triển vùng nguyên liệu cho chế biến, tập huấn bảo quản sau thu hoạch, đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi đảm bảo nước tưới, góp phần nâng cao giá trị kinh tế trên mỗi đơn vị diện tích.

Công nhân Trung tâm chế biến rau, quả DOVECO Sơn La sơ chế ngô ngọt.
Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh gieo trồng gần 14.000 ha rau, gia vị, sản lượng hơn 195.800 tấn. Nhiều loại rau diện tích tăng lên: Rau lấy lá đạt 5.238 ha, sản lượng 83.200 tấn; rau họ đậu 1.164 ha, sản lượng 13.259 tấn; rau lấy quả 5.108 ha, sản lượng hơn 77.000 tấn. Có 11 HTX được cấp chứng nhận VietGAP; duy trì 40 chuỗi cung ứng rau an toàn, sản lượng 13.396 tấn/năm. Đặc biệt, HTX Rau an toàn Tự Nhiên, xã Đông Sang được cấp chứng nhận sản xuất rau hữu cơ, sản lượng 145 tấn/năm.
Bà Nguyễn Thị Luyến, Giám đốc HTX Rau an toàn Tự Nhiên, xã Đông Sang, chia sẻ: Chứng nhận hữu cơ tạo lợi thế cạnh tranh, giúp sản phẩm HTX dễ vào siêu thị và được khách hàng tin tưởng. Hiện HTX yêu cầu các hộ thành viên, hộ liên kết ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, kiểm soát quy trình sản xuất, dán tem truy xuất nguồn gốc, đảm bảo chất lượng đến tay người tiêu dùng.

Thành viên HTX Nông sản Sơn La, xã Chiềng Mai, thu hoạch, đóng gói rau củ trước khi tiêu thụ.
Bên cạnh đó, nhiều chuỗi liên kết bền vững giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp đã hình thành, góp phần phát triển sản xuất, tiêu thụ rau an toàn, truy xuất được nguồn gốc, đồng thời duy trì và mở rộng hiệu quả vùng nguyên liệu cho các nhà máy chế biến. Ông Phạm Ngọc Thành, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thực phẩm và Xuất khẩu Đồng Giao, cho biết: Đến nay, Công ty đã xây dựng gần 1.500 ha vùng nguyên liệu tại Sơn La, trong đó khoảng 50% diện tích trồng rau, củ phục vụ chế biến. Hằng năm, Công ty đã thu mua, chế biến hơn 24.000 tấn ngô ngọt, đậu tương rau và các loại rau khác, đảm bảo nguồn cung ổn định cho nhà máy và đầu ra bền vững cho nông dân.
Kế hoạch phát triển vùng rau an toàn đến năm 2030, sau 2 năm đã cho thấy hiệu quả rõ rệt, diện tích rau được mở rộng, sản lượng, chất lượng được nâng lên, xây dựng chuỗi liên kết và vùng sản xuất an toàn. Đây sẽ cơ sở để tỉnh ta tiếp tục đạt các mục tiêu đề ra, hướng tới nền sản xuất rau bền vững, nâng cao giá trị và vị thế nông sản, đồng thời mang lại thu nhập ổn định cho nông dân.