Phát triển vùng trồng cây ăn quả

Nông dân huyện Điện Biên sử dụng chế phẩm sinh học phòng trừ sâu bệnh cho cây ăn quả.

Đầu năm 2017 cây cam bắt đầu bén rễ đồi đất xã Nậm Tin, huyện Nậm Pồ khi một số hộ dân ở bản Tàng Do mạnh dạn mang giống cam Vinh về trồng thử nghiệm trên đất nương bạc màu. Hợp thổ nhưỡng, khí hậu, không phụ công người chăm sóc, những cây cam sinh trưởng, phát triển tốt, quả cam vỏ mỏng, mọng nước. Không chỉ ngọt mà còn là sản phẩm sạch, dễ bảo quản, cam Nậm Tin dần dần được nhiều người dân, thương lái quan tâm, đặt mua. Diện tích cam cũng ngày càng mở rộng cả về diện tích và số hộ trồng.

Ông Hờ A Lù, Chủ tịch UBND xã Nậm Tin cho biết: Cây cam sau khi trồng từ năm thứ 4 trở đi sẽ bắt đầu cho thu hoạch. Năng suất bình quân mỗi cây đạt trên dưới 60kg quả một vụ. Với giá bán trung bình 25.000 đồng/kg đã mang lại cho người trồng cam nguồn thu ổn định. Trong đó, hộ gia đình ông Sùng Quán Tùng trồng hơn 4.600 gốc cam Vinh và cam sành, mỗi năm thu nhập khoảng 300 triệu đồng.

Nhằm tạo vùng thương hiệu ổn định, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng, nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập cho người dân, năm 2023, với kinh phí gần 3 tỷ đồng từ nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia, mô hình trồng cam tại xã Nậm Tin được triển khai trên diện tích 22ha với 14 hộ tham gia. Nâng tổng số diện tích trồng cam trên địa bàn xã Nậm Tin lên 33ha, trong đó 11ha đang cho thu hoạch.

Ông Hờ A Lù thông tin thêm, đối với những diện tích cam trồng theo mô hình, sau 2 năm triển khai cây cam được đánh giá phát triển tốt, dự kiến khoảng 2 năm nữa những cây cam sẽ bắt đầu cho thu hoạch.

Người dân xã Nậm Tin chăm sóc cam trồng tại vườn đồi.

Tại huyện Tuần Giáo, tổng diện tích cây ăn quả (không bao gồm cây mắc ca) hiện đạt trên 600ha, tập trung chủ yếu tại các xã: Quài Nưa, Quài Cang, Pú Nhung, Rạng Ðông, Mùn Chung, Nà Tòng. Nhiều diện tích đã cho thu hoạch, tạo thu nhập ổn định cho người dân. Ðặc biệt, có hơn 3ha cây ăn quả được cấp mã số vùng trồng.

Trong quá trình phát triển cây ăn quả ở huyện Tuần Giáo, bên cạnh kết quả đạt được có không ít hạn chế, như một số diện tích cây trồng chậm phát triển, sâu bệnh, đặc biệt một số vườn cây người dân bỏ không mặn mà chăm sóc...

Đơn cử tại xã Quài Nưa có 12ha xoài trồng từ năm 2018 - 2019 theo dự án liên kết sản xuất, tiêu thụ cây ăn quả, chủ yếu tại khu vực 2 bản Pha Làng và Chan với 38 hộ tham gia. Năm 2021, cây xoài cho thu hoạch với sản lượng 2,9 tấn, chất lượng được đánh giá tốt. Tuy nhiên, chỉ sau vài vụ đầu, nhiều diện tích trồng xoài không được chăm sóc tốt bởi những lao động chính trong gia đình đi làm thuê ở xa, chỉ còn bố mẹ già hoặc vợ con nhỏ ở nhà.

Chị Lường Thị Nga, bản Pha Làng, xã Quài Nưa chia sẻ: Gia đình tôi có hơn 1ha trồng cây ăn quả nhưng hiện tại chỉ có một mình tôi làm. Vì không đủ nhân lực không chăm sóc dọn vườn được nên nhiều cây bị sâu bệnh.

Dù đã được hỗ trợ về giống cây, tuy nhiên, phần lớn hộ dân trồng cây ăn quả chưa chủ động tiếp cận kỹ thuật mới trong sản xuất; không có nhiều kinh nghiệm về kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh... dẫn đến việc cây mắc sâu bệnh, chậm phát triển...

Sau khi nắm bắt được những khó khăn, hạn chế trong phát triển cây ăn quả, huyện Tuần Giáo đã huy động cả hệ thống chính trị các cấp từ huyện đến thôn, bản cùng vào cuộc, vực lại nhiều diện tích cây ăn quả bằng giải pháp cụ thể. Quan trọng nhất chính là công tác tuyên truyền, vận động để người dân thấy được lợi ích của phát triển cây ăn quả, từ đó quan tâm chăm sóc vườn cây của gia đình.

Đoàn viên thanh niên huyện Tuần Giáo ra quân hỗ trợ người dân trồng cây ăn quả.

Một trong những cách làm được huyện Tuần Giáo thực hiện hiệu quả đó là ra quân chăm sóc để tạo sự lan tỏa đến người dân. Theo đó, các đoàn thể, lực lượng thanh niên, phụ nữ, nông dân, dân quân tự vệ phối hợp cùng Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện và UBND các xã làm điểm hướng dẫn, chăm sóc vườn cây.

Điển hình, tại xã Pú Nhung, hoạt động này đã được thực hiện tại 100% bản có diện tích cây ăn quả trên địa bàn. Cán bộ Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện và Công ty có diện tích cây ăn quả liên kết trực tiếp hướng dẫn người dân cách chăm sóc, tỉa cành... bằng hình thức "cầm tay chỉ việc", hỗ trợ nhân lực. Sau đợt ra quân, hầu hết hộ dân trồng cây ăn quả trong xã đã tiến hành phát cỏ, vun xới, chăm bón với mục tiêu cho thu hoạch quả tốt vào vụ tới. Nhờ đó, đến nay xã Pú Nhung đã trở thành một trong những xã có diện tích cây ăn quả lớn nhất huyện với hơn 100ha, tập trung chủ yếu tại các bản: Phiêng Pi, Đề Chia A, B, Chua Lú.

Cùng với quy hoạch vùng cây ăn quả tập trung, sản xuất an toàn những năm qua các địa phương đã chủ động rà soát, đánh giá diện tích đất đai thích hợp, hướng dẫn người dân lựa chọn trồng các loại cây ăn quả phù hợp với từng vùng, tập quán sản xuất cũng như nhu cầu thị trường. Giai đoạn 2021 - 2024, bằng nguồn ngân sách thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia, khoa học công nghệ, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, khuyến nông… toàn tỉnh đã triển khai 22 mô hình trồng cây ăn quả trên tổng diện tích 554ha với 1.130 hộ tham gia, tổng kinh phí hỗ trợ trên 39,7 tỷ đồng. Để phát triển vùng trồng cây ăn quả cùng các giải pháp hỗ trợ vốn, giống, hướng dẫn chăm sóc cũng cần liên kết tìm đầu ra cho sản phẩm hướng đến nâng cao giá trị sản phẩm nông sản địa phương.

Thu Hằng