Phẫu thuật vi phẫu nối chi thể đứt rời cứu bàn tay tổn thương nặng
Để tăng cơ hội phẫu thuật bảo tồn phần chi thể đứt rời thành công, người bệnh và người nhà cần lưu ý cách bảo quản chi thể.
Đây là kỹ thuật cao, chuyên sâu của tuyến trung ương trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình tạo hình, đem lại kết quả điều trị khả quan, bảo tồn chi thể, tạo điều kiện để phục hồi chức năng, khả năng lao động và thẩm mỹ cho người bệnh.
ThS.BSNT Lâm Thanh Hải và BS Cao Đức Mạnh thăm khám bàn tay cho bệnh nhân sau phẫu thuật - Ảnh BVCC
Bệnh nhân H.Q.H (24 tuổi, ở phường Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh) bị tai nạn lao động gây chấn thương dập nát phức tạp 4 ngón tay của bàn tay trái, trong đó có 2 ngón tay đứt gần rời. Sau sơ cứu ban đầu tại Bệnh viện đa khoa Hạ Long, bệnh nhân được chuyển điều trị tại Bệnh viện Bãi Cháy.
Các bác sĩ đánh giá sơ bộ tình trạng tổn thương từ ngón II đến ngón V bàn tay trái có vết thương phần mềm dạng dập nát tổ chức. Trong đó, ngón II và ngón V dập nát phần mềm mặt gan tay, lộ xương gãy, ngón III – IV tổn thương dập nát quanh chu vi ngón, còn cầu da nhỏ mặt mu, mất hoàn toàn tuần hoàn nuôi ngón, ngoại vi ngón tím lạnh, búp ngón xẹp. Xquang bàn tay trái có hình ảnh gãy đốt 1, 2 ngón II, gãy đốt 1 của ngón III, IV.
Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu nhằm mục đích xử trí tổn thương xương, phần mềm và bảo tồn phần chi thể trước nguy cơ bị cắt cụt. Phẫu thuật được thực hiện bởi 2 ê-kíp phẫu thuật.
Ê-kíp phẫu thuật thứ nhất của ThS.BSNT Lâm Thanh Hải, Phụ trách vị trí Phó Trưởng Khoa Chấn thương Chỉnh hình thực hiện cắt lọc, làm sạch tổ chức, nắn chỉnh và kết hợp xương các ngón tay. Ê-kíp phẫu thuật thứ 2 của BS Cao Đức Mạnh, Phụ trách Đơn nguyên Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ thực hiện phẫu thuật vi phẫu nối lại mạch và thần kinh của 2 ngón tay.
Sau phẫu thuật, mạch nuôi ngón III, IV lưu thông tốt, búp ngón hồng, trương lực căng, đầu chi ấm. Bệnh nhân được chuyển chăm sóc và điều trị tại Khoa Chấn thương chỉnh hình, được xuất viện sau 8 ngày. Hiện tại, vết thương các ngón bàn tay trái nề đau ít, không có tình trạng nhiễm trùng, 2 ngón tay được nối vi phẫu hồng hào.
Tổn thương bàn tay trước phẫu thuật - Ảnh BVCC
Bàn tay của bệnh nhân sau phẫu thuật điều trị - Ảnh BVCC
BS Cao Đức Mạnh cho biết, các chấn thương hoặc vết thương ở bàn tay chiếm tỷ lệ cao trong các loại tổn thương do tai nạn lao động, tai nạn sinh hoạt và có nhiều hình thức tổn thương khác nhau như: Rách da, đứt gân, đứt mạch máu, thần kinh, gãy xương kín hoặc hở, vết thương dập nát bàn tay hoặc đứt rời bàn tay, ngón tay.
Với các tổn thương đứt rời hoặc đứt gần rời chi thể, việc áp dụng kỹ thuật vi phẫu mạch máu - thần kinh - một kỹ thuật vô cùng tinh tế của ngoại khoa hiện đại đã đảm bảo nối ngón tay, bàn tay đứt lìa với tỷ lệ thành công cao mà trước đó không thể thực hiện thành công bằng kỹ thuật ngoại khoa thông thường.
Để tăng cơ hội phẫu thuật bảo tồn phần chi thể đứt rời thành công, người bệnh và người nhà cần lưu ý:
Cách bảo quản chi thể đứt rời:
- Nhanh chóng rửa chi thể đứt rời bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch.
- Bọc chi thể trong một lớp vải sạch hoặc gạc y tế.
- Bảo quản trong túi nilon sạch và đặt túi trong thùng nước đá lạnh đang tan (tỉ lệ đá/nước là ¼). Lưu ý: Tránh để chi thể tiếp xúc trực tiếp với đá.
Việc bảo quản đúng cách là vô cùng quan trọng trong điều trị nối bàn ngón tay đứt rời. Có những ngón tay đứt rời bảo quản đúng cách được nối thành công sau 60-80 giờ thiếu máu lạnh (ngón tay được bảo quản đúng cách).
Kiểm soát máu chảy
- Sử dụng băng hoặc vải sạch để băng ép nhẹ nhàng vùng chảy máu.
- Trong trường hợp máu chảy nhiều, có thể dùng garo, nhưng phải đảm bảo nới lỏng garo và đến bệnh viện trong vòng 2 giờ.
Nhanh chóng đến cơ sở Y tế gần nhất: Sự nhanh chóng, đúng cách trong sơ cứu và vận chuyển sẽ quyết định trực tiếp đến khả năng giữ lại và phục hồi chức năng vận động của chi thể bị đứt rời.
