Phi công chở Sala không có giấy phép bay, bị mù màu

Nhà báo Jenny Johnson của BBC bình luận rằng vụ tai nạn máy bay khiến tiền đạo Sala thiệt mạng vào năm 2019 là "bước ngoặt lịch sử" với ngành công nghiệp hàng không trên thế giới. Những cơ quan có liên quan cần một công cụ quản lý chặt chẽ hơn về giấy phép bay của chuyên cơ lẫn phi công.

Ông Dave Edwards, một quan chức cấp cao làm trong lĩnh vực hàng không, nhấn mạnh rằng chiếc máy bay chở Sala lẽ ra không được phép hoạt động, bởi vi phạm nhiều điều luật hàng không. Tuy vậy, những máy bay không có giấy phép để khai thác thương mại vẫn cứ "cất cánh mỗi ngày" .

Sala tử nạn khi ngồi trên chiếc máy bay rơi ngoài khơi nước Pháp. Ảnh: Getty Images.

Hôm 13/3, Sky Sports dẫn thông tin từ bản báo cáo thuộc bộ phận Điều tra an toàn bay (AAIB) cho biết phi công David Ibbotson mất lái khi điều khiển chiếc máy bay thương mại chở tiền đạo Sala từ Pháp tới Anh vào tháng 1/2019. Những người có mặt trên chuyến bay đều tử nạn.

Lúc tai nạn xảy ra, chiếc máy bay di chuyển với tốc độ rất nhanh để tránh thời tiết xấu. AAIB cung cấp thông tin gây sốc rằng phi công Ibbotson không có giấy phép lái máy bay thương mại và chưa hoàn thành khóa huấn luyện bay đêm.

Người đàn ông 59 tuổi được cho là có bằng lái máy bay, nhưng không đủ tiêu chuẩn điều khiển máy bay được phục vụ vận chuyển hành khách, đồng thời còn mắc chứng mù màu, và một trong những giấy phép hành nghề bay đã hết hạn từ 3 tháng trước khi vụ tai nạn xảy ra.

Chiếc máy bay Piper Malibu chở Sala tới Cardiff City cũng "không hội đủ tiêu chuẩn về an toàn để áp dụng cho hoạt động thương mại".

Phi công Ibbotson có thể biết việc chở Sala là bất hợp pháp, thế nhưng vẫn vi phạm vào điều luật hàng không. BBC tin rằng "đang còn một sự mờ ám trong vụ tai nạn". Ông Ibbotson có thể được "bên thứ ba" hứa hẹn trả thêm khoản thù lao hấp dẫn trong công việc, dẫn đến quyết định mạo hiểm.

BBC cho biết thêm rằng Piper Malibu được bảo dưỡng vào cuối tháng 11/2018. Và trước khi cất cánh 11 tiếng, chiếc máy bay này phải trải qua các bước kiểm tra an toàn. Nếu máy bay được phục vụ cho mục đích thương mại, nó sẽ cần trải qua chu trình bảo trì nghiêm ngặt hơn máy bay tư nhân.

Phi công Ibbotson có thể biết việc chở Sala là bất hợp pháp, thế nhưng vẫn vi phạm vào điều luật hàng không. Ảnh: Instagram.

Dù vậy, báo cáo từ AAIB cho biết, chiếc máy bay chở Sala rơi xuống eo biển Manche bị rò rỉ dầu ở động cơ, hư hệ thống phanh, và hệ thống cảnh báo trên không cũng gặp vấn đề sau khi cất cánh được 10 phút từ Nantes (Pháp). Sala cũng được cho là "bị thúc ép" lên chiếc máy bay xấu số.

Từ vụ tai nạn lấy đi sinh mệnh của tiền đạo người Argentina, một lời cảnh báo được phát đi cho ngành hàng không. Các cơ quan quản lý cần có biện pháp giám sát chặt chẽ hơn về giấy phép hành nghề và điều kiện an toàn của những chiếc máy bay. Lý thuyết là vậy, nhưng thực tế để làm điều đó không hề dễ dàng.

Trong một số khuyến nghị, Cơ quan Hàng không Dân dụng (CAA) được yêu cầu phải "duy trì hồ sơ và cập nhất thường xuyên" các loại giấy phép, chứng chỉ và xếp hạng năng lực các phi công. Cơ sở dữ liệu của CAA từng chỉ ra giấy phép và chứng chỉ bay của phi công Ibbotson "không đầy đủ và xuất hiện nhiều lỗi".

Chính vì lơi lỏng trong khâu quản lý, điều này có thể được cho là nguyên nhân chính dẫn đến cái chết đau thương của Sala. Tuy vậy, những chiếc máy bay không đủ tiêu chuẩn lại ngày càng phổ biến trên thị trường.

Các cơ quan chức năng của ngành hàng không biết điều đó, nhưng gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm soát. "Thực thi luật lệ là bài toán đầy thách thức, bởi đòi hỏi một lượng rất lớn nguồn nhân lực", báo cáo của AAIB viết.

Nguyên Trí