Phòng chống dịch bệnh sau bão lũ: Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Trong mùa mưa lũ, nguồn nước bị ô nhiễm, thực phẩm dễ bị hư hỏng, mất vệ sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Ảnh minh họa: INT.

Theo các chuyên gia, mưa lũ gây ra nhiều hệ lụy cho an toàn thực phẩm. Nguồn nước bị ô nhiễm, thực phẩm dễ bị hư hỏng, mất vệ sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Mưa lũ cũng gây khó khăn trong việc vận chuyển và bảo quản thực phẩm.

Phòng ngừa ngộ độc

Theo ThS.BS Trần Thu Nguyệt – Viện Y học ứng dụng Việt Nam, trong mùa mưa lũ, việc lựa chọn thực phẩm an toàn là vô cùng quan trọng. Người dân cần ưu tiên các loại thực phẩm tươi, nguồn gốc rõ ràng và được bảo quản đúng cách.

Tránh mua thực phẩm không rõ nguồn gốc, đã bị ôi thiu, mốc hỏng hoặc dấu hiệu hư hỏng. Đối với rau củ quả, nên chọn những loại còn tươi, không bị dập nát, không có màu sắc và mùi vị lạ. Rửa kỹ rau củ quả dưới vòi nước chảy hoặc ngâm trong nước muối loãng trước khi chế biến.

Đối với thịt, cá, hải sản, nên chọn những loại còn tươi, có màu sắc tự nhiên, không có mùi hôi. Nấu chín kỹ thịt, cá trước khi ăn để tiêu diệt vi khuẩn và ký sinh trùng có hại. Theo chuyên gia này, bảo quản thực phẩm đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn thực phẩm.

Đối với thực phẩm dễ hỏng như thịt, cá, hải sản, nên bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh. Không nên để thực phẩm chín và thực phẩm sống chung với nhau để tránh lây nhiễm chéo. Sử dụng các hộp đựng thực phẩm có nắp đậy kín để ngăn ngừa sự xâm nhập của côn trùng và vi khuẩn.

“Vệ sinh an toàn thực phẩm là yếu tố quan trọng nhất để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền nhiễm. Hãy rửa tay sạch bằng xà phòng và nước sạch trước khi chế biến và ăn uống.

Vệ sinh sạch sẽ các dụng cụ nấu nướng và bề mặt tiếp xúc với thực phẩm. Nấu chín kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt, cá, hải sản và trứng. Không ăn các món tái, sống hoặc chưa được nấu chín kỹ. Đun sôi nước trước khi uống hoặc sử dụng để chế biến thức ăn”, ThS.BS Nguyệt cho biết.

Bên cạnh đó, trong mùa mưa lũ, việc đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ là rất quan trọng để tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa bệnh. Mọi người nên ăn uống đa dạng các loại thực phẩm, bao gồm cả nhóm chất dinh dưỡng như tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.

Ưu tiên các loại thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, ổi, kiwi, rau xanh đậm… để tăng cường hệ miễn dịch. Bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu… để giúp cơ thể phục hồi và tái tạo tế bào.

Bảo quản đúng cách

Người dân dự trữ nhiều thực phẩm tươi trước cơn bão số 3. Ảnh minh họa: INT.

Để bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh trong mùa bão lũ, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân, cần lựa chọn, chế biến, bảo quản và sử dụng thực phẩm an toàn, chủ động dự trữ các loại lương thực, thực phẩm chế biến sẵn, nước uống đóng chai, các loại vitamin, các hóa chất sát khuẩn của ngành y tế.

Khi bão, lũ xảy ra, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, người tiêu dùng thực phẩm tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm, thủy sản chết bệnh, chết không rõ nguyên nhân làm thức ăn hoặc chế biến thực phẩm; thực hiện ăn chín, uống chín.

Để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh sau mưa bão, theo các chuyên gia dinh dưỡng ngay sau khi nước rút, người dân cần nhanh chóng khôi phục lại sản xuất để có nguồn thực phẩm tại chỗ an toàn, giàu dinh dưỡng.

Về thói quen dự trữ thực phẩm, không ít gia đình tích trữ đồ ăn dài ngày trong mùa mưa bão. Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế hướng dẫn cách bảo quản thực phẩm dự trữ đúng, bảo vệ sức khỏe cả gia đình. Đầu tiên, cần kiểm tra nhiệt độ tủ lạnh.

Tủ lạnh giúp kéo dài tuổi thọ của thực phẩm trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nhiệt độ trong tủ lạnh phải được điều chỉnh ở mức thích hợp. Các nghiên cứu cho biết, nếu tủ lạnh quá ấm sẽ tạo ra một môi trường tuyệt vời cho những loại vi khuẩn độc hại phát triển.

Trong thời gian mất điện, cửa tủ lạnh và tủ đá phải được đóng kín hoàn toàn để duy trì nhiệt độ lạnh. Một tủ đá với đầy kín thức ăn, nếu cửa đóng chặt thì sẽ giữ được nhiệt độ lạnh khoảng 48 giờ.

Trong khi đó, nếu tủ chỉ chứa một nửa thực phẩm thì giữ được độ lạnh 24 giờ. Tủ lạnh chỉ giữ được độ lạnh khoảng 4 giờ sau khi bị mất điện. 4 giờ sau khi mất điện, các thực phẩm hư phải được bỏ đi. Mặc dù, những thức ăn này không phát ra mùi hôi nhưng vẫn có thể chứa vi khuẩn mang bệnh.

Các loại thực phẩm sau đây cần phải bỏ đi: Thịt đã nấu chín hoặc còn sống, cá, trứng, sữa và các sản phẩm làm từ sữa. Đồng thời, những thức ăn dư thừa từ những ngày trước đó cũng nên đổ đi.

Tiếp theo, khi có điện trở lại, cần phải xem thực phẩm trong tủ lạnh còn tươi và an toàn để tiếp tục dùng hay không. Nếu đã để một nhiệt kế trong tủ đá và nhiệt độ trên nhiệt kế vẫn còn dưới 4 - 5 độ C thì thực phẩm vẫn còn dùng được.

Khi nhà bị ngập nước sẽ có thể gây ô nhiễm nguồn nước. Tốt hơn hết là nấu nước sôi để nguội uống hoặc uống nước đóng chai trong thời gian này. Bên cạnh đó, không nên ăn những thức ăn có dính nước lụt hoặc được lấy ra từ những thùng bị thấm nước lụt.

Các chai nước soda, nước giải khát được đậy bằng các nắp vặn, nắp xoắn, thức ăn đóng hộp… đã tiếp xúc với nước lụt thì không thể khử trùng, khi uống sẽ có thể gây vấn đề xấu cho sức khỏe.

Ngộ độc thực phẩm là một trong những nguy cơ lớn nhất trong mùa mưa lũ. Người dân lưu ý không chế biến thực phẩm trực tiếp trong môi trường nước bị ngập lụt; bảo vệ khu vực bếp và thực phẩm tránh khỏi các loại côn trùng, sâu bọ và các động vật khác. Không sử dụng các loại thực phẩm đóng hộp bị ngâm trong nước, hoen rỉ, ngấm nước, bùn… Bên cạnh vấn đề bảo đảm an toàn thực phẩm, người dân cũng nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng sau khi ổn định lại cuộc sống.

Vân Huyền