Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh (1): Cuộc đấu tranh không khoan nhượng chống 'giặc nội xâm'
LỜI TÒA SOẠN: Một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ Đại hội XIII đã được Đảng ta xác định: 'Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm, những biểu hiện 'tự diễn biến', 'tự chuyển hóa' trong nội bộ...'. Công tác này đã được triển khai mạnh mẽ trong nhiệm kỳ XII của Đảng và tiếp tục được đẩy mạnh trong nhiệm kỳ XIII, khẳng định quyết tâm của Đảng trong việc chấn chỉnh đội ngũ, làm cho tổ chức đảng thêm trong sạch, vững mạnh. Công tác phòng, chống tham nhũng được chỉ đạo, triển khai quyết liệt, bài bản, đi vào chiều sâu, có chuyển biến mạnh mẽ, đạt nhiều kết quả cụ thể rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt. Với tinh thần làm nghiêm từ trên xuống, 'không có vùng cấm', 'không có ngoại lệ', 'không có hạ cánh an toàn' nhưng cũng rất nhân văn, việc xử lý nghiêm minh các vi phạm nhằm mục đích chính là làm cho tổ chức đảng, đảng viên thấy được vi phạm, khuyết điểm của mình để sửa chữa, khắc phục. Công việc này đã và đang được tiếp tục làm rốt ráo, quyết liệt ngay đầu nhiệm kỳ XIII của Đảng.
1. Vì sao ngày 10-9-2021, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phải chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị để cho ý kiến về Đề án “Sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng” để chỉ đạo phòng, chống cả tham nhũng và tiêu cực; thống nhất tên gọi là Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (bổ sung từ “tiêu cực”)? Theo người đứng đầu Đảng ta - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, tham nhũng và suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đều là những biểu hiện tiêu cực. Tham nhũng nói riêng và tiêu cực nói chung đều làm mất đi sự trong sạch của bộ máy Đảng, Nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín, phẩm chất đạo đức, vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Do đó, công tác phòng, chống tham nhũng phải gắn liền, đồng bộ với công tác phòng, chống tiêu cực, nhất là chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
“Không chỉ đấu tranh phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực kinh tế, mà quan trọng hơn phải chống tiêu cực trong cả lĩnh vực tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Hai cái này nó có liên quan đến nhau, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống thì mới dẫn đến tham nhũng, đây mới là cái gốc, cái cơ bản cần phải chống. Cái lợi ích kinh tế nó thường gắn liền với quyền lợi chính trị, chức quyền, với sự hư hỏng về đạo đức, lối sống…” - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phân tích - “Công tác đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” mặc dù đã được lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, có chuyển biến rõ nét; tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ vẫn còn diễn biến phức tạp. Những hạn chế nêu trên có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó nguyên nhân cơ bản là do công tác phòng, chống tiêu cực tuy đã được quan tâm chỉ đạo, nhưng còn phân tán, thiếu tính tập trung; chưa gắn kết chặt chẽ giữa phòng, chống tham nhũng với phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo để chỉ đạo phòng, chống cả tham nhũng và tiêu cực là hết sức cần thiết, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”.
Hiểu rộng ra để soi chiếu, nhìn vào cuộc đấu tranh đang diễn ra để ngẫm lại, trên thực tiễn, chúng ta đã có những bài học xương máu, rằng không chỉ đấu tranh phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực kinh tế, mà quan trọng hơn phải chống tiêu cực trong cả lĩnh vực tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Liên tục trong các cuộc họp, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhắc đến việc phải gắn đấu tranh phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực. Bởi vì, xét cho cùng, mọi vấn đề tiêu cực cuối cùng cũng sẽ dẫn đến đến suy thoái, cụ thể là suy thoái về tư tưởng chính trị, về phẩm chất, đạo đức, lối sống, rồi cũng từ đó mà dẫn đến tham nhũng. Nói cách khác, tiêu cực chính là cái gốc, cái mầm mống, căn nguyên của mọi sự suy thoái.
Đánh giá về vấn đề này, cố Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Vũ Quốc Hùng (mất ngày 2-10-2022), từng trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô đã khẳng định, qua thực tiễn không thể tách được “tiêu cực” với “tham nhũng”. Tham nhũng cũng là một dạng tiêu cực, có nhiều nguồn gốc do tiêu cực. Có thể cán bộ tiêu cực thì chưa tham nhũng, nhưng tiêu cực là mầm mống dẫn tới tham nhũng. Có những cán bộ bị mua chuộc cũng là một dạng tiêu cực. Thực tế, nhiều lãnh đạo quản lý bị mua chuộc, là chỗ dựa cho tham nhũng, dù không ra mặt nhưng đứng sau tiêu cực. Các tổ chức Đảng thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng dù chưa tham nhũng, nhưng chính việc thiếu trách nhiệm đó đã để cho cán bộ tham nhũng, ăn tàn phá hại đất nước, để nội bộ mất đoàn kết, đó cũng là một dạng tiêu cực. Do vậy, việc bổ sung tên, trọng tâm điều hành của Ban chỉ đạo giúp cho Ban chỉ đạo hoàn thiện, có ý nghĩa bao quát, hoàn thiện hơn, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xử lý triệt để trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Đó là cơ sở cho những kỳ vọng về công tác phòng, chống suy thoái đạt nhiều kết quả, có sự chuyển biến về chất trong thời gian tới.
2. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ rõ hàng chục biểu hiện tiêu cực của các hình thức tiêu cực. Theo Quy định số 32-QĐ/TW ngày 16-9-2021 của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có trách nhiệm chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng; phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của các tổ chức trong hệ thống chính trị trong phạm vi cả nước.
Trực tiếp chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng hoặc có dấu hiệu tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm; các vụ án, vụ việc tiêu cực khác ngoài tham nhũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, uy tín, phẩm chất đạo đức, vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Về nguyên tắc, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Ban chỉ đạo làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ; tập thể thảo luận, Trưởng ban kết luận và chỉ đạo thực hiện. Ban Nội chính Trung ương là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo, có trách nhiệm tham mưu, giúp việc, phục vụ hoạt động của Ban chỉ đạo và thường trực Ban chỉ đạo.
Cuộc cách mạng vĩ đại của nhân dân ta do Đảng lãnh đạo, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã giáo dục, rèn luyện, hun đúc, xây dựng được những thế hệ cách mạng có đức, có tài, một lòng, một dạ phục vụ Tổ quốc và nhân dân. Thời nào cũng có những đảng viên, cán bộ trung kiên, sẵn sàng nhận bất cứ việc gì do tổ chức phân công theo yêu cầu của cách mạng. Họ đã thực sự chí công, vô tư, đâu Đảng cần là có mặt, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân mà không tính toán thiệt hơn, được mất một cách vị kỷ. Chính vì vậy, họ đã nêu tấm gương sáng, sinh động và cụ thể cho lớp trẻ, cho các thế hệ thanh niên phấn đấu noi theo. Trong kháng chiến gian lao cũng như trong xây dựng thời bình, bất cứ ở lĩnh vực nào, ở bất cứ nơi đâu, cũng dễ dàng tìm thấy những lớp cán bộ, thế hệ sau tiếp bước thế hệ trước, sẵn sàng cống hiến hy sinh, lao động quên mình vì độc lập, tự do, hạnh phúc của Tổ quốc, của nhân dân.
Trong thời kỳ đổi mới, đến nay đã 37 năm trôi qua, đã có rất nhiều đảng viên, đoàn viên, cán bộ nối gót cha anh tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, ngày đêm phấn đấu học tập, lao động, chiến đấu và đã đóng góp xứng đáng vào thành tựu chung của đất nước, vào sự phồn vinh, yên bình, thịnh vượng, bền vững của đất nước. Họ là những người anh hùng, những lao động xuất sắc của thời kỳ đổi mới. Chính họ đã góp phần bồi đắp làm rạng rỡ truyền thống tốt đẹp của đội ngũ cán bộ cách mạng, là nguồn lực quan trọng nhất để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong hàng ngũ của chúng ta, luôn luôn có nhiều đảng viên, cán bộ, công chức được nhân dân tín nhiệm, yêu mến và quý trọng, xứng đáng được giao nhiệm vụ lãnh đạo và quản lý.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây và hiện nay xuất hiện tệ nạn tham nhũng, tiêu cực gây ra những tác hại không nhỏ, làm “ô danh Đảng”, làm hại đến “oai tín của Chính phủ” (chữ dùng của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Cần phải dùng sức mạnh của cả hệ thống chính trị, quyền làm chủ của nhân dân để phân tích, phê phán, lên án, đấu tranh, trừng phạt, ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực. Nói như người đứng đầu Đảng ta - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là phải “trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực”; “tiến hành sâu rộng, từ sớm, từ xa, cả “ngọn” lẫn “gốc”; “từ trên xuống dưới, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt, không có vùng cấm, vùng trống, không có ngoại lệ, không có đặc quyền, bất kể người đó là ai, không chịu sức ép của bất kỳ cá nhân nào”; “cuộc đấu tranh không khoan nhượng, không “nhụt chí”, “chùn chân”, “mỏi gối”; “xử lý cả hành vi tham nhũng, tiêu cực và hành vi dung túng, bao che cho tham nhũng, tiêu cực, can thiệp, cản trở việc chống tham nhũng, tiêu cực”…
Xác định công tác Nội chính trong giai đoạn mới là vô cùng quan trọng, đòi hỏi sự quyết liệt, đồng bộ từ cao xuống thấp, nhất là ở các địa phương, trong bài phát biểu chỉ đạo Hội nghị toàn quốc các cơ quan Nội chính triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng (ngày 15-9-2021), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng một lần nữa khẳng định, các cơ quan Nội chính phải thật sự là những “thanh bảo kiếm sắc bén” và “lá chắn vững chắc” để bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn trật tự kỷ cương của xã hội; muốn thế thì phải không được lý thuyết, giáo điều.
Phải xác định rất cụ thể đối tượng chỉ đạo phòng, chống tiêu cực là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, mà trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của các tổ chức trong hệ thống chính trị, để bảo đảm tính toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm trong chỉ đạo phòng, chống tiêu cực. Mục tiêu đã rõ ràng, để làm tốt sứ mệnh cao cả ấy, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những cán bộ trong ngành Nội chính phải thật sự liêm khiết, chính trực, chí công vô tư, kiên quyết nói không với tham nhũng, tiêu cực, tránh xa “cái bả vinh hoa” như người xưa vẫn thường nhắc nhở.
3. Việc Bộ Chính trị quyết định sửa đổi, bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng để chỉ đạo phòng, chống cả tham nhũng lẫn tiêu cực là sự tiếp tục khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Quyết tâm này sẽ được thực hiện không ngừng nghỉ với mục đích cao nhất là làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi và sự tin tưởng của nhân dân đối với vai trò lãnh đạo của Đảng.
Tất nhiên, nhiệm vụ ấy không phải là chỉ của riêng cán bộ các cơ quan Nội chính, các đảng viên, mà là nhiệm vụ của toàn dân, toàn quân. Nó giống như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dẫn từ 71 năm trước (năm 1952, nhân dịp phát động phong trào sản xuất và tiết kiệm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có bài viết “Thực hành tiết kiệm và chống tham ô, lãng phí, chống bệnh quan liêu”). Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhìn ra tham nhũng cũng là một loại giặc và cho rằng: ““Tham ô, lãng phí, quan liêu là một thứ giặc ở trong lòng. Nếu chiến sĩ và nhân dân ra sức chống giặc ngoại xâm mà quên chống “giặc nội xâm”, như thế là chưa làm tròn nhiệm vụ của mình”. “Giặc nội xâm” chính là “giặc ở trong lòng”, là tham ô, lãng phí, quan liêu. “Giặc nội xâm” ở bên trong mỗi con người, mỗi cơ quan, đoàn thể. Giặc bên ngoài dễ nhìn ra, dễ phát hiện, còn giặc ở bên trong khó phát hiện, không dễ nhìn thấy. Vì “giặc nội xâm” và ngoại xâm cấu kết với nhau, chúng ta không chỉ chống giặc bên ngoài, giặc ngoại xâm, mà còn phải chống giặc bên trong - “giặc nội xâm”.
Từ tư tưởng của Người cho thấy, nếu chúng ta không coi trọng việc chống tham nhũng, chống tiêu cực thì rõ ràng chúng ta đã để bỏ ngỏ một trận địa rất quan trọng. Nếu chúng ta không đấu tranh với “giặc nội xâm” thì nó sẽ đục khoét bên trong, làm cơ thể chúng ta yếu đi, gây tác hại rất lớn cho cách mạng và cho công cuộc chống giặc ngoại xâm. Chính vì vậy, ngay từ thời đại Chủ tịch Hồ Chí Minh, cách đây gần 3/4 thế kỷ, Người đã cảnh báo câu chuyện là phải quan tâm đến “giặc nội xâm”, tức là những thói hư, tật xấu của cán bộ, đảng viên, nhất là những cán bộ, đảng viên có chức, có quyền trong công cuộc chống tham nhũng, tiêu cực.
Tham nhũng, lãng phí, quan liêu, ngoài gây ra những tổn thất và thiệt hại to lớn về kinh tế còn gây nên những thiệt hại về chính trị, xã hội khó lường. Điều tệ hại hơn, các tệ nạn này đang làm tha hóa cán bộ, đảng viên, nhất là những người có chức, có quyền; làm mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ; mất đi mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với quần chúng nhân dân; làm cho các chủ trương chính sách bị sai lệch dẫn đến chệch hướng và làm tiền đề cho mọi sự mất ổn định xã hội, là điều kiện thuận lợi cho các thế lực thù địch gây mất ổn định chính trị, thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, “bạo loạn lật đổ”.
Hiện nay, Đảng ta đã nhận thức rất rõ đây là một nguy cơ đe dọa tồn vong của một chế độ, nó làm mục ruỗng bộ máy chính quyền của chúng ta. Từ thực tiễn nhìn lại những giá trị lịch sử, quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi dặn dò cán bộ, đảng viên là phải kiên quyết chống “giặc nội xâm” - đó là nạn tham nhũng, tiêu cực - là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, phải biết giám sát, dám dũng cảm đứng lên bênh vực lẽ phải, bảo vệ pháp luật, kiên quyết đấu tranh trong cuộc chiến không khoan nhượng với các biểu hiện tham nhũng, tiêu cực.
Kiên quyết, kiên trì, nghiêm khắc, xuyên suốt
Với quyết tâm chính trị cao, sự chỉ đạo quyết liệt, tập trung, thống nhất của Đảng, Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, các ngành, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh và đã đạt nhiều kết quả rất quan trọng, dấu ấn nổi bật. Song, nhìn thẳng vào sự thật có thể thấy, tham nhũng vẫn còn diễn biến phức tạp, vẫn là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ, do đó cần tiếp tục thúc đẩy mạnh với sự kiên trì, không khoan nhượng.
Kiên quyết và kiên trì
Tại Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (diễn ra từ ngày 4 đến 7-10-2021), một trong những nội dung quan trọng đã được thảo luận, xem xét, tạo sự thống nhất cao về các chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương lần thứ tư, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, xây dựng, chỉnh đốn Đảng luôn luôn là nhiệm vụ then chốt, đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng ta, chế độ ta.
Cách đây 12 năm, tại Hội nghị lần thứ tư, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (từ ngày 26 đến ngày 31-12-2011) đã thảo luận và thông qua Nghị quyết số 12-NQ/TW về Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Tiếp đó, Hội nghị lần thứ tư, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII (từ ngày 9 đến ngày 15-10-2016) đã thông qua Nghị quyết chuyên đề về công tác xây dựng Đảng “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.
Không phải ngẫu nhiên mà Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Chỉ tính riêng từ Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tới nay, Trung ương đã bàn và ban hành nhiều Nghị quyết, Quyết định quan trọng và tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện một cách ráo riết, quyết liệt, có hiệu quả và đã đạt được những kết quả tích cực rõ rệt, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chế độ. Trong đó, rõ rệt nhất là những kết quả quan trọng đạt được trong nhiệm kỳ Đại hội XII, XIII. Thực tế và thực trạng đang diễn ra cho thấy, chưa bao giờ có một số lượng lớn cán bộ đảng viên sa sút về phẩm chất, vi phạm về đạo đức, lối sống bị xử lý kỷ luật nhiều như vậy. Và cũng chưa bao giờ có một số lượng cán bộ cấp cao, bất kể là đương chức hay đã về hưu, được đưa ra xử lý nghiêm khắc trước kỷ luật Đảng và pháp luật của Nhà nước nhiều như trong 5 năm qua. Kết quả cho thấy, hoàn toàn “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”, “không có hạ cánh an toàn” - đó cũng chính là minh chứng rõ nét nhất cho những nỗ lực, quyết tâm của Đảng ta trong đấu tranh chống suy thoái, tham nhũng, tiêu cực.
Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ
Có thể khẳng định, trong mỗi giai đoạn cách mạng kể từ khi giành được chính quyền, Đảng đều đưa ra những Chỉ thị, Nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và được quán triệt, thực hiện nghiêm túc, thống nhất trong toàn Đảng, đảm bảo cho Đảng luôn trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ. Một trong những vụ án minh chứng cho sự không khoan nhượng, nghiêm khắc của Đảng ta trong xử lý cán bộ, cho dù người đó là ai và giữ cương vị gì, là việc Chủ tịch Hồ Chí Minh kiên quyết xử lý nghiêm minh Đại tá Trần Dụ Châu (Cục Quân nhu) do có hành vi tham nhũng vào năm 1950 thế kỷ trước.
Trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cùng với việc xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng tâm, Đảng ta luôn coi xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt. Đây là quan điểm nhất quán, xuyên suốt, vừa có ý nghĩa cấp bách, vừa cơ bản lâu dài, đồng thời là nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách mạng Việt Nam, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, đặc biệt sau khi Đảng ta ban hành các Nghị quyết xây dựng, chỉnh đốn Đảng từ Hội nghị lần thứ tư khóa XI và khóa XII.
Thực hiện các Nghị quyết Trung ương từ khóa XI, khóa XII và các quyết định, quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong thời gian qua, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, chúng ta đã đạt được những kết quả bước đầu rất quan trọng, tạo ra sự chuyển biến rõ rệt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Tuy nhiên, với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, có thể thấy tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” vẫn chưa được ngăn chặn, đẩy lùi một cách căn bản, thậm chí có mặt còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn, có thể gây ra những hậu quả khôn lường. Vì vậy, Đại hội XIII của Đảng đã đề ra những nhiệm vụ cơ bản để xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh toàn diện.
Trong đó khẳng định tiếp tục kiên trì, kiên quyết thực hiện các Nghị quyết Trung ương lần thứ tư khóa XI và khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khi phát biểu tại Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã nêu rõ, để triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII, Hội nghị Trung ương lần này sẽ tiếp tục thảo luận, tạo sự thống nhất cao về các chủ trương, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nhằm “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”. Người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta đề nghị, Trung ương Đảng đánh giá đúng tình hình và nguyên nhân; xác định rõ mục tiêu, quan điểm, tư tưởng chỉ đạo và những chủ trương, biện pháp phù hợp đối với từng nội dung, vấn đề, nhất là những giải pháp có tính đột phá trong nhiệm kỳ này. Tổng Bí thư đồng thời đề nghị, ban hành Quy định mới về những điều đảng viên không được làm, đáp ứng yêu cầu chính xác, đầy đủ, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện và dễ kiểm tra, giám sát, góp phần điều chỉnh nhận thức và hành vi của cán bộ, đảng viên theo hướng tích cực, đúng đắn, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, rõ rệt hơn nữa trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong thời gian tới.