Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở Tông Cọ
Tông Cọ là một trong những xã có phong trào văn hóa, văn nghệ sôi nổi của huyện Thuận Châu, các đội văn nghệ quần chúng hoạt động nền nếp, góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân.

Đội văn nghệ người cao tuổi bản Lào, xã Tông Cọ, huyện Thuận Châu luyện tập.
Xã Tông Cọ có 9 bản, với 95% dân số là đồng bào dân tộc Thái, còn gìn giữ và phát huy nhiều nét văn hóa truyền thống đặc sắc, như: Trang phục, các điệu múa xòe, múa sạp, điệu khắp... cùng những phong tục, tập quán truyền thống, tạo nên nét văn hóa đặc trưng, trở thành nguồn cảm hứng để các đội văn nghệ quần chúng khai thác, sáng tạo và lan tỏa trong cộng đồng.
Hiện nay, toàn xã có 12 đội văn nghệ quần chúng, trong đó, có 9 đội văn nghệ bản, 3 đội văn nghệ người cao tuổi. Mỗi đội có từ 6-10 thành viên, chủ yếu là những người nông dân, hội viên phụ nữ, đoàn viên thanh niên, người cao tuổi... Ban ngày, họ tham gia lao động sản xuất; tối đến lại miệt mài tập luyện các tiết mục văn nghệ, để biểu diễn trong các dịp lễ, tết, chương trình giao lưu giữa các bản, xã.
Bà Quàng Thị Yêu, 67 tuổi, thành viên đội văn nghệ người cao tuổi bản Lào, chia sẻ: Tôi tham gia đội văn nghệ gần 10 năm nay. Dù tuổi đã cao, nhưng mỗi lần được múa, hát cùng mọi người, tôi lại cảm thấy tinh thần vui vẻ, khỏe khoắn hơn. Với tôi, đây không chỉ là hoạt động văn nghệ đơn thuần, mà còn là cách để gìn giữ và truyền lại những làn điệu dân ca, điệu múa truyền thống cho thế hệ trẻ trong bản.
Còn tại bản Hình, các tiết mục của đội văn nghệ bản đều được dàn dựng công phu, mang lại ấn tượng tốt đẹp, nhận được sự cổ vũ của nhân dân mỗi khi biểu diễn vào các dịp lễ hội, ngày hội văn hóa ở địa phương. Chị Lò Thị Hương, Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ bản, cho biết: Đội có 8 thành viên; đội tự sưu tầm, tự biên đạo, tập luyện những điệu múa xòe, múa khăn piêu, hát ví, điệu khắp Thái... mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Ngoài tham gia biểu diễn phục vụ tại bản, đội còn giao lưu với các đội văn nghệ trong và ngoài xã.
Bên cạnh đó, xã Tông Cọ còn được quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa. Hiện nay, 100% các bản đều có nhà văn hóa được trang bị cơ sở vật chất, âm thanh cơ bản, tạo điều kiện thuận lợi cho các đội luyện tập và biểu diễn; hỗ trợ khôi phục một số lễ hội dân tộc, như: Xên Lẩu Nó, cầu mùa, góp phần lưu giữ các giá trị nghệ thuật trình diễn dân gian của đồng bào dân tộc Thái. Ngoài ra, nhân dân các bản cũng còn tự nguyện đóng góp mua sắm thêm trang phục, đạo cụ cho đội văn nghệ, góp phần làm phong phú, sinh động hơn cho mỗi tiết mục.
Bà Lò Thị Hưởng, Phó Chủ tịch UBND xã Tông Cọ, cho biết: Xã chỉ đạo các ban quản lý bản sử dụng hiệu quả các nguồn lực, kết hợp xã hội hóa để phát triển phong trào văn hóa, văn nghệ ở cơ sở. Khuyến khích các bản tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, gắn với các lễ hội truyền thống, liên hoan văn hóa, văn nghệ. Qua đó, tạo sự đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng, động viên nhân dân lao động sản xuất, thúc đẩy phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” ngày càng phát triển sâu rộng.