Phụ nữ sau sinh có nên ăn ốc?

Chế độ dinh dưỡng của phụ nữ sau sinh luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phục hồi sức khỏe của mẹ và chất lượng sữa cho em bé.

1. Thành phần dinh dưỡng của ốc và lợi ích đối với sức khỏe

Ốc là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều protein, canxi, sắt, vitamin A, vitamin B6, magie và omega-3.

Đây đều là những dưỡng chất cần thiết cho sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ sau sinh cần phục hồi thể lực và bồi bổ cơ thể, cụ thể:

- Canxi: Giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ ngăn ngừa loãng xương và cung cấp canxi cần thiết cho em bé thông qua sữa mẹ.

- Protein: Cần thiết cho quá trình phục hồi mô, tái tạo năng lượng cho mẹ sau sinh.

- Sắt: Giúp bổ sung lượng máu đã mất trong quá trình sinh nở và phòng ngừa thiếu máu.

- Omega-3: Tốt cho hệ thần kinh, trí não, hỗ trợ giảm căng thẳng, stress cho phụ nữ sau sinh.

Phụ nữ sau sinh nên hạn chế ăn ốc trong thời gian đầu.

2. Phụ nữ mới sinh có nên ăn ốc?

Theo Y học cổ truyền, phụ nữ sau sinh khí huyết thường hư hao, cơ thể yếu và hàn khí nhiều. Trong khi đó, ốc là loại thực phẩm tính hàn, lạnh. Dù rất giàu dinh dưỡng nhưng với người sau sinh, nhất là những người bị hàn khí nhiều hoặc tiêu hóa kém, việc ăn ốc có thể gây đau bụng, đi ngoài lỏng cho cả mẹ và bé.

Ngoài ra, đối với những loại ốc chưa được nấu chín hoặc chế biến không đúng cách, nguy cơ ngộ độc và nhiễm ký sinh trùng có thể rất cao. Vì vậy, phụ nữ sau sinh tốt nhất nên hạn chế ăn ốc trong thời gian đầu để đảm bảo sức khỏe và phòng ngừa biến chứng.

Khi sức khỏe đã ổn định (sau khoảng 1-2 tháng), có thể ăn ốc để bổ sung thêm nguồn dinh dưỡng cho mẹ, giúp mẹ phục hồi nhanh hơn và đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ nhỏ.

3. Một số lưu ý quan trọng khi ăn ốc cho phụ nữ mới sinh

- Ăn với lượng vừa phải: Không nên ăn quá nhiều ốc trong một bữa vì có thể gây khó tiêu.

- Chế biến kỹ lưỡng: Ốc cần được làm sạch hoàn toàn, ngâm nước muối hoặc nước vo gạo để loại bỏ bùn đất, vi khuẩn và ký sinh trùng. Khi nấu cần nấu chín hoàn toàn.

- Kết hợp với gia vị làm ấm: Khi chế biến ốc, có thể thêm các gia vị như gừng, sả, ớt để cân bằng tính hàn và hỗ trợ tiêu hóa.

- Tránh ăn ốc sống hoặc chưa chín kỹ: Ốc sống chứa nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng có thể gây ngộ độc thực phẩm.

Ốc giàu dinh dưỡng nhưng là thực phẩm có tính hàn.

4. Nguyên tắc dinh dưỡng cho phụ nữ sau sinh theo Y học cổ truyền

- Đảm bảo chế độ ăn cân bằng hàn - nhiệt hài hòa: Trong Y học cổ truyền, các món ăn có tính âm như canh, cháo được ưu tiên vì vừa bổ sung dinh dưỡng, vừa dễ hấp thu. Các món như cháo hầm xương, gà tần, chim bồ câu hầm đều rất tốt cho việc phục hồi khí huyết của bà mẹ sau sinh.

- Lựa chọn các thực phẩm bổ sung khí huyết và giữ gìn dương khí cho mẹ: Các thực phẩm giàu sắt và protein như thịt bò, gà ác, chim bồ câu, trứng gà, tổ yến và các vị thuốc như hạt sen, kỷ tử, long nhãn, đương quy, hoài sơn được xem là những vị thuốc bổ huyết, ích khí. Khi các thực phẩm này kết hợp cùng nhau, tạo ra các món hầm vừa ngon miệng vừa có tác dụng ích khí huyết rất tốt.

- Lựa chọn các thực phẩm và cách chế biến dễ tiêu hóa, không gây đầy bụng, lạnh bụng: Nên ăn các thực phẩm dễ tiêu, ấm nóng và ít dầu mỡ. Cháo, súp và các món canh là những món ăn phù hợp nhất trong giai đoạn này.

- Bổ sung chất xơ và uống nhiều nước: Ăn nhiều rau xanh như mùng tơi, bí ngô… để tránh táo bón.

5. Những điều cần kiêng kỵ trong ăn uống cho phụ nữ sau sinh

- Tránh các thực phẩm lạnh, tính hàn: Theo Y học cổ truyền, sau khi sinh cơ thể phụ nữ đang trong tình trạng "hư hàn", khí huyết suy yếu. Việc ăn các loại thực phẩm lạnh như đá, kem, hải sản tính hàn dễ gây tiêu chảy, đau bụng và giảm hấp thu dinh dưỡng.

- Kiêng các thực phẩm có tính cay nóng: Không ăn quá nhiều các loại gia vị như tiêu, ớt, hành tây, tỏi... vì có tính cay nóng, có thể gây ảnh hưởng đến việc tạo sữa. Các gia vị này có thể làm huyết nhiệt, tạo sữa nhiệt gây rối loạn tiêu hóa cho trẻ như táo bón.

- Tránh đồ ăn dầu mỡ, chiên rán: Đồ chiên rán dầu mỡ rất khó tiêu hóa, nhất là đối với phụ nữ sau sinh có hệ tiêu hóa yếu. Dầu mỡ quá nhiều có thể để lại hậu quả không tốt cho sức khỏe, như đầy hơi, táo bón.

- Kiêng các chất kích thích như cà phê, rượu bia: Các chất kích thích như cà phê, rượu bia không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sữa mà còn gây ảnh hưởng xấu đến tâm trạng và sức khỏe của mẹ.

BSNT. Phan Bích Hằng