Quản lý nhà đất công sản ở Đà Nẵng còn nhiều bất cập

Chủ tịch HĐND TP Lương Nguyễn Minh Triết điều hành phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 12 khóa X ngày 18-7.

Nhiều lô đất bị… bỏ quên”

Qua giám sát chuyên đề của HĐND TP cho thấy hiện Đà Nẵng hiện có 1.718 cơ sở nhà công sản. Việc hoàn thiện hồ sơ giấy tờ về nhà đất trong thời gian dài chưa được chú trọng khi mà 996 nhà đất chưa đầy đủ hồ sơ pháp lý, 893 nhà đất chưa theo dõi hạch toán giá trị tài sản nguyên giá và giá trị còn lại. Đà Nẵng đang xử lý 9 nhà đất kinh doanh cho thuê và 8 nhà đất liên doanh liên kết chưa đảm bảo quy định, nhưng tiến độ xử lý vẫn còn chậm. Hiện 3 cơ sở nhà đất công bị lấn chiếm, tranh chấp và chưa được xử lý. Theo bà Phan Thị Tuyết Nhung, Trưởng Ban kinh tế- Ngân sách, 46 cơ sở nhà đất công đã được chuyển về Trung tâm quản lý và khai thác nhà để cho thuê nhưng tiến độ rất chậm, nhiều cơ sở ở vị trí đắc địa vẫn bỏ trống hoặc sử dụng chưa hiệu quả. Về quỹ đất công, bà Nhung thông tin TP hiện còn 14.314 lô đất tái định cư chưa được bố trí; 340 khu đất lớn diện tổng diện tích 211 ha. Thời gian qua, việc quản lý quỹ đất công cho thuê trên địa bàn chưa được phối hợp chặt chẽ, nhiều cơ sở đã hết thời hạn thuê đất nhưng vẫn chưa được gia hạn hoặc thu hồi theo quy định, một số trường hợp đã hết thời gian áp dụng đơn giá thuê đất cũ nhưng chưa ban hành được đơn giá thuê đất mới, nhiều lô đất đã có quyết định thu hồi nhưng chưa có biên bản bàn giao đất nên cơ quan thuế vẫn chưa có cơ sở dừng tính tiền thuê đất phải nộp…

Một cơ sở nhà công sản ở vị trí đắc địa trên đường Võ Nguyên Giáp để trống lãng phí.

Phó chủ tịch UBND TP Lê Quang Nam cho biết, liên quan đất đai bị chi phối bởi 88 luật, trong khi rà soát, sửa đổi luật đất đai thì có 22 luật còn vướng mắc, chồng chéo, vì vậy để giải quyết vấn đề này cần thời gian, Đà Nẵng đã có văn bản kiến nghị T.Ư. Ông Nam nói, thời gian tới TP sẽ rà soát các trường hợp hết thời gian thuê đất, xem xét gia hạn hoặc thu hồi các trường hợp không đảm bảo điều kiện, không để lãng phí đất đai. TP cũng sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu tất cả các lô đất trên địa bàn và công khai; rà soát các khu đất lớn, chưa đầu tư để đầu tư cho các công trình công cộng như y tế, bãi đỗ xe, thiết chế văn hóa, hạ tầng xã hội, kỹ thuật…

Chủ tịch HĐND TP Lương Nguyễn Minh Triết đề nghị cần nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong quản lý tài sản công. Trong đó, cần sớm hoàn thiện hồ sơ pháp lý, thủ tục liên quan đến quản lý, thống kê, đánh giá về hiệu quả sử dụng tài sản công; hoàn thiện các cơ chế quản lý cho phù hợp, từ quản lý nhà công sản, nhà ở xã hội, quỹ đất công… chặt chẽ, chính xác, đồng bộ, có sự phối hợp giữa các ngành chứ không phải mạnh ai nấy làm. Ông Triết cũng lưu ý việc phân cấp ủy quyền theo tinh thần giao cho cấp nào quản lý sát sao, hiệu quả hơn. Chẳng hạn như quản lý quỹ đất trống hiện nay nên phân cấp cho các quận huyện sẽ làm tốt hơn. “Tập trung các giải pháp xử lý dứt điểm các tài sản công đang ở trong tình trạng không sử dụng lâu ngày. Nhiều tài sản bỏ hoang bao lâu không thấy động tĩnh, môi trường nhếch nhác, thậm chí thành ổ ma túy, tội phạm mà không thấy xử lý” - ông Triết nói.

Chủ tịch HĐND TP cũng đề nghị sớm ban hành giá đất trong khu công nghiệp, cũng như xem xét lại hệ số sử dụng đất của các doanh nghiệp ven biển. Hiện nay bảng giá đất của các doanh nghiệp ven biển áp dụng mức giai đoạn 2017-2019 rất cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Với quỹ đất tái định cư hơn 14 ngàn lô, ông Triết yêu cầu phải có phương án sử dụng phù hợp. Đặc điểm các lô đất này phân bố không đồng đều giữa các quận huyện, nơi thì thừa đất đường 10,5m nơi lại thiếu đất đường 7,5m để bố trí. Vì vậy, trong phương án bố trí tái định cư, phục vụ giải phóng mặt bằng, cần có phương án sử dụng quỹ đất tái định cư này phù hợp. Hoặc, với quỹ đất tái định cư này, cũng cần rà soát, nghiên cứu có thể hợp thửa lại thành các lô đất lớn để dành quỹ đất thỏa đáng cho các công trình giáo dục, y tế, bãi đỗ xe.

Vẫn bức thiết về nhà ở xã hội

Đại biểu Nguyễn Lê Mậu Cường cho biết, từ nay tới năm 2030 Thủ tướng giao Đà Nẵng xây dựng 12.933 căn hộ chung cư. Hiện TP đã hoàn thành 15.213 căn hộ chung cư và 1.146 phòng ký túc xá sinh viên. Trong đó, ngân sách TP đã đầu tư hoàn thành 39 dự án chung cư với 10.579 căn hộ và 2 dự án ký túc xá sinh viên tập trung với 1.146 phòng; đang thực hiện thủ tục chuyển đổi công năng 2 dự án ký túc xá sinh viên sang nhà ở xã hội cho công nhân với 728 căn hộ, đang triển khai 1 dự án với 209 căn hộ, đang thực hiện công tác chuẩn bị dự án Chung cư nhà ở xã hội cho người có công với cách mạng tại đường Vũ Mộng Nguyên với 209 căn hộ.

Dự án nhà ở xã hội cho công nhân tại Khu công nghiệp Hòa Khánh.

Đối với vốn ngoài ngân sách Nhà nước thì đã triển khai 9 dự án với 7.511 căn hộ (đã hoàn thành 4.634 căn hộ, đang xây dựng 2.877 căn hộ), đang tiếp tục triển khai kêu gọi đầu tư 4 dự án với khoảng 3.500 căn hộ. Riêng đối với kết quả phát triển nhà ở công nhân các khu công nghiệp thì tính đến nay dự án Khu chung cư nhà ở xã hội KCN Hòa Khánh đã hoàn thành 950 trên tổng số 1.496 căn hộ; dự án Nhà ở công nhân tại Khu đô thị công nghiệp Hòa Khánh (chuyển đổi công năng từ 2 Khu KTX sinh viên tập trung phía Tây và phía Tây mở rộng) gồm 728 căn hộ, hiện đã cơ bản hoàn thành. Như vậy, với quỹ NOXH hiện đã hoàn thành và dự kiến đầu tư xây dựng trong thời gian đến sẽ cơ bản đáp ứng theo yêu cầu của Thủ tướng giao.

Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Quang Nam cho biết TP sẽ rà soát các trường hợp hết thời gian thuê đất, xem xét gia hạn hoặc thu hồi.

Phó chủ tịch UBND TP Lê Quang Nam nói, cả nước có hơn 15 ngàn căn NOXH đầu tư từ ngân sách thì Đà Nẵng có khoảng 12 ngàn căn, chiếm 82%. Như vậy Đà Nẵng thực hiện rất tốt chính sách phát triển NOXH, lý do nhiều năm qua TP thực hiện chủ trương “5 không, 3 có”, trong đó “có nhà ở”. Mặc dù Đà Nẵng phát triển NOXH tốt, những năm qua TP dành nhiều nguồn lực đầu tư (hơn 3500 tỷ đồng), nhiều địa phương đến học kinh nghiệm, tuy vậy, theo Chủ tịch HĐND TP, so với nhu cầu thực tế vẫn còn thiếu. Nhu cầu của người dân khó khăn cần căn hộ NOXH rất nhiều. Đây cũng là vấn đề bức thiết đặt ra với TP hiện nay.

Ông Lê Quang Nam cho biết, trong thời gian tới, TP sẽ tập trung quy hoạch phát triển số lượng lớn nhà ở xã hội, nhất là tại các KCN để đáp ứng cho công nhân. Ngoài ra, TP sẽ bán thí điểm khoảng 1.800 căn NOXH đầu tư từ ngân sách để bổ sung nguồn tái đầu tư, sửa chữa NOXH. Tuy nhiên, những nỗ lực của TP chỉ đáp ứng được phần nào nhu cầu NOXH, thực tế để phát triển NOXH rất cần nguồn lực đầu tư từ xã hội. Ông Nam nói, hiện TP có 9 dự án đầu tư NOXH ngoài ngân sách với 7.511 căn đã xây dựng, thời gian tới sẽ có thêm 4 dự án với 3.500 căn hộ mới.

ĐB Nguyễn Lê Mậu Cường nêu giải pháp huy động nguồn lực phát triển nhà ở xã hội.

Đại biểu Nguyễn Lê Mậu Cường cho biết, để kêu gọi được nguồn lực xã hội đầu tư, phát triển mạnh NOXH trên địa bàn thì cần tháo gỡ nhiều vướng mắc hiện nay. Chẳng hạn về thủ tục đầu tư xây dựng NOXH hiện doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục tương tự như dự án nhà ở thương mại; thời gian thực hiện thủ tục kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư của chủ đầu tư. Bên cạnh đó, các chính sách ưu đãi đối với chủ đầu tư dự án ngoài ngân sách nhà nước chưa đủ hấp dẫn, chưa khuyến khích nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm tham gia đầu tư NOXH. Quy định bắt buộc chủ đầu tư phải dành tối thiểu 20% diện tích nhà ở xã hội để cho thuê (và được bán sau 5 năm) còn mang tính cứng nhắc; thực tế có nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích này dẫn đến tình trạng các căn hộ để trống, trong khi đó chủ đầu tư không được bán, không thu hồi được vốn gây lãng phí xã hội và giảm thu hút đầu tư vào NOXH.

HẢI QUỲNH