Quân sự thế giới hôm nay (3-5): Pháp thay thế Caesar bằng pháo tự hành tích hợp AI

* Không quân Anh triển khai UAV StormShroud

Ngày 2-5, Anh đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển sức mạnh không quân với việc chính thức đưa máy bay không người lái (UAV) StormShroud vào hoạt động. Nền tảng tự động mới này được thiết kế để phối hợp tác chiến cùng các máy bay chiến đấu có người lái của Không quân Anh (RAF), như F-35B Lightning và Typhoon FGR4.

StormShroud được phát triển dựa trên nền tảng AR3, do công ty Tekever của Anh-Bồ Đào Nha chế tạo. Ảnh: RAF

Là thiết bị đầu tiên trong thế hệ mới của các nền tảng hợp tác tự động (ACP), StormShroud thể hiện một sự chuyển đổi chiến lược trong học thuyết tác chiến của RAF, ưu tiên sự kết hợp giữa máy bay có người lái và không người lái nhằm tăng khả năng sống sót và hiệu quả chiến đấu trong những môi trường ngày càng khốc liệt.

StormShroud được phát triển dựa trên nền tảng AR3, do công ty liên doanh Anh-Bồ Đào Nha Tekever chế tạo. Các hệ thống của Tekever đã chứng minh được hiệu quả trong thực chiến, đặc biệt là tại Ukraine. Dựa trên kinh nghiệm thực tế này, RAF đã điều chỉnh AR3 thành một phương tiện tác chiến điện tử chuyên dụng bằng cách tích hợp thiết bị gây nhiễu BriteStorm do Leonardo UK phát triển.

StormShroud được thiết kế để bay phía trước các máy bay có người lái có giá trị cao, thực hiện nhiệm vụ gây nhiễu và đánh lừa hệ thống radar của đối phương nhằm tạo ra các lỗ hổng trong hệ thống phòng không. Vai trò này giúp tăng đáng kể khả năng sống sót cho các máy bay chiến đấu, đồng thời giảm thiểu rủi ro cho phi công và các nhân sự quan trọng khi không phải hoạt động trong khu vực nguy hiểm. Đáng chú ý, StormShroud sở hữu năng lực tác chiến điện tử tiên tiến mà không cần người điều khiển trực tiếp trên máy bay.

* Pháp lên kế hoạch thay thế Caesar bằng hệ thống pháo mới tích hợp AI

Theo báo cáo của Quốc hội Pháp, một nghiên cứu kỹ thuật - tác chiến chi tiết nhằm chuẩn bị cho hệ thống pháo kế nhiệm Caesar của Pháp dự kiến sẽ được khởi động trong năm 2025. Sáng kiến này phản ánh mối lo ngại ngày càng gia tăng về năng lực pháo binh hiện tại và tương lai gần sẽ không đáp ứng đủ các yêu cầu chiến lược và tác chiến dự kiến trong thập niên 2040, ngay cả khi Pháp đã đưa vào sử dụng phiên bản Caesar Mk2.

Nghiên cứu thay thế pháo tự hành Caesar dự kiến sẽ tập trung vào 4 hướng phát triển chính: Tăng tầm bắn, nâng cao mức độ tự động hóa, cải thiện độ chính xác và tích hợp công nghệ robot tiên tiến. Ảnh: Quân đội Pháp

Nghiên cứu này dự kiến sẽ tập trung vào 4 hướng phát triển chính: Tăng tầm bắn, nâng cao mức độ tự động hóa, cải thiện độ chính xác và tích hợp công nghệ robot tiên tiến.

Với khả năng hoạt động độc lập, kích thước nhỏ gọn giúp giảm nguy cơ bị phát hiện và việc không sử dụng hệ thống bánh xích, Caesar được đánh giá là vượt trội so với nhiều hệ thống pháo tự hành nước ngoài tương đương. Hiện tại, Lục quân Pháp vận hành 63 hệ thống Caesar và 32 khẩu AUF1. Tuy nhiên, đội hình AUF1 dự kiến sẽ bị loại biên sau quyết định được đưa ra vào tháng 3 vừa qua, tùy thuộc vào tiến độ bàn giao các hệ thống Caesar mới. Dự kiến có 12 khẩu Caesar sẽ được bàn giao trước mùa hè năm nay nhằm bổ sung số lượng sau các đợt viện trợ cho Ukraine.

Bước đi lớn tiếp theo trong chương trình hiện đại hóa pháo binh Pháp là việc bàn giao 32 hệ thống Caesar Mk2, dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2026. Tuy nhiên, chương trình này không phải là điểm kết thúc trong quá trình chuyển đổi pháo binh của Pháp. Trước những tiến bộ công nghệ và bài học từ các cuộc xung đột gần đây, các nhà lập pháp Pháp đã bắt đầu thúc đẩy việc phát triển một hệ thống pháo hoàn toàn mới, có khả năng chiếm ưu thế trên chiến trường tương lai.

Pháp cũng sẽ xem xét các nền tảng có khả năng sống sót trong môi trường bị bao phủ bởi radar phản pháo, tác chiến điện tử và máy bay không người lái trinh sát. Các nhà quan sát dự đoán rằng hệ thống kế nhiệm có thể sẽ tích hợp các tính năng như khả năng “bắn và chạy” (shoot-and-scoot), đạn dẫn đường bằng cáp quang chống nhiễu, và các bệ phóng mô-đun tương thích với cả đạn pháo lẫn đạn điều khiển tầm xa.

* Iran bắt đầu thử nghiệm tàu phóng UAV trên biển

Theo Army Recognition, Iran đang chuẩn bị tiến hành thử nghiệm tàu căn cứ tiền phương kiêm bệ phóng máy bay không người lái trên biển mới nhất IRIS Kurdestan (442), đánh dấu một cột mốc chiến lược mới trong quá trình phát triển lực lượng hải quân của Iran.

Giống như tàu tiền nhiệm IRIS Makran (441), Kurdestan là một tàu chở dầu đã được hoán cải – vốn có tên ban đầu là Tabukan, và đã trải qua quá trình chuyển đổi toàn diện để phục vụ cho các chiến dịch hải quân viễn chinh. Động thái này phản ánh một sự chuyển dịch có chủ đích trong học thuyết hàng hải của Iran, tập trung vào năng lực phi đối xứng và khả năng phô diễn sức mạnh chiến lược.

IRIS Kurdestan (442) được chuyển đổi từ tàu chở dầu thành tàu căn cứ tiền phương, có khả năng phóng máy bay không người lái chiến đấu và hỗ trợ các nhiệm vụ hải quân tầm xa. Ảnh: Army Recognition

Tàu được đóng vào năm 1992, có chiều dài khoảng 183m và rộng 32,23m. Các thông số kỹ thuật cho thấy tàu có khả năng được chuyển đổi thành một căn cứ nổi cỡ lớn: Kích thước và trọng tải lớn cho phép mang theo nhiều thiết bị, nhân lực và các mô-đun vận hành. Mạn tàu rộng giúp bảo đảm độ ổn định – yếu tố quan trọng cho hoạt động của UAV và hạ cánh trực thăng trên biển.

Việc hoán cải tàu Tabukan thành IRIS Kurdestan đòi hỏi phải sửa đổi cấu trúc lớn để phù hợp với vai trò mới như một căn cứ. Dễ nhận thấy nhất là boong tàu đã được thiết kế lại để tích hợp một sân đỗ trực thăng lớn, phục vụ hoạt động của UAV và trực thăng. Thiết kế này phù hợp với chiến lược mở rộng phạm vi hoạt động hải quân thông qua việc chuyển đổi hạ tầng hàng hải dân sự thành nền tảng quân sự của Iran. Boong tàu cũng đã được gia cố để chứa các hệ thống hỗ trợ hậu cần và trung tâm chỉ huy di động.

Dù không được thiết kế cho tác chiến trực tiếp, Kurdestan sẽ đóng vai trò như một trung tâm hậu cần và hỗ trợ di động, mở rộng phạm vi hoạt động của Hải quân Iran đến các vùng biển xa mà không cần tiếp tế từ đất liền.

QUỲNH OANH (tổng hợp)

* Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.