Quân sự thế giới hôm nay (6-4): Gia nhập NATO, Phần Lan thay thế F/A-18 Hornets bằng F-35

* Hungary phản ứng trước quyết định mời Ukraine tham dự cuộc họp của NATO

Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó đã gọi quyết định mời đại diện Ukraine tham dự cuộc họp các bộ trưởng ngoại giao NATO là trực tiếp vi phạm những nguyên tắc của liên minh quân sự.

Ông Péter Szijjártó cho biết đoàn Hungary đã tham dự cuộc họp ở Brussels với hy vọng rằng không ai đặt câu hỏi nghi vấn liệu rằng NATO có phải là một phần của cuộc xung đột đang diễn ra trong khu vực và mọi điều đều phải được cân nhắc và thực hiện kỹ càng để ngăn chặn một cuộc xung đột trực tiếp giữa NATO và Nga.

Ông nhấn mạnh: “Việc NATO mời Ukraine tới cuộc họp là vi phạm nguyên tắc đoàn kết của các đồng minh trong khối, nhưng trên tinh thần xây dựng, chúng tôi vẫn sẽ tham gia cuộc họp. Tôi cũng sẽ nói rõ rằng Hungary sẽ chỉ hỗ trợ các nỗ lực hội nhập của Ukraine nếu phía Ukraine trả lại quyền cho người thiểu số Hungary vùng Transcarpathian như trước 2015”.

Tại cuộc họp, NATO đã nhất trí sẽ tăng cường can dự vào khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg phát biểu tại cuộc họp: “Chúng tôi hiện đang đẩy mạnh hợp tác với các đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand và Australia”. Đại diện của 4 quốc gia nói trên đã được mời tham dự cuộc họp. Cũng tại cuộc họp, các bộ trưởng ngoại giao NATO đã nhất trí tiếp tục hỗ trợ Ukraine.

Hungary cho rằng việc NATO mời đại diện Ukraine đến cuộc họp các bộ trưởng NATO là vi phạm nguyên tắc đoàn kết của khối. Ảnh: Shutterstock

* Theo Shephard RAND, Phần Lan sẽ tiếp nhận chiến đấu cơ F-35 thay thế dần số máy bay F/A-18 Hornets đang già cỗi của mình. Đây là bước đi trong kế hoạch hợp tác với NATO sau khi nước này chính thức trở thành thành viên của khối vào tối 4-4 (giờ Việt Nam). Tuy nhiên, sẽ phải mất vài năm để loạt máy bay F-35 đầu tiên được bàn giao cho Phần Lan. Vì vậy, số phận của những chiếc F/A-18 Hornets vẫn còn chưa được xác định.

Theo kế hoạch, Phần Lan sẽ nhận những chiếc F-35 đầu tiên vào năm 2026 và toàn bộ 64 máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm này sẽ được bàn giao hoàn tất vào năm 2030. Phát biểu trước báo giới trong nước gần đây, Phát ngôn viên Quân đội Phần Lan Tommi Sorvari cho biết việc đưa vũ khí, khí tài mới vào biên chế sẽ phải được thực hiện trong nhiều năm và sẽ “dần dần loại biên vũ khí, khí tài cũ” do “các chương trình mua sắm phức tạp này đòi hỏi thời gian để đảm bảo tất cả các khâu như huấn luyện, cơ sở hạ tầng, đảm bảo hậu cần... Vì vậy, Phần Lan đang nỗ lực thực hiện những điều chỉnh đó và chuẩn bị cho việc đưa F-35 vào hoạt động một cách nhanh chóng và trơn tru nhất có thể được”.

Tuy vậy, câu hỏi là hiện nay là Không quân Phần Lan còn sử dụng F/A-18 Hornets được bao lâu nữa. Ông Sorvari cho biết điều kiện của mỗi chiếc F/A-18 là rất khác nhau, trong đó có một số chiếc hiện chỉ đáng đưa vào viện bảo tàng. Trong khi đó, các chuyện gia cho rằng việc Phần Lan đã trở thành thành viên NATO sẽ giúp quốc gia Bắc Âu này tận dụng và khai thác năng lực không quân của khối để bảo vệ vùng trời của mình trong khi chờ đợi hiện đại hóa không quân. Tuyên bố gần đây của Phần Lan về việc tăng cường hợp tác quân sự với 3 nước thành viên NATO và Thụy Điển là minh chứng cho bước đi chiến lược này.

Phần Lan sẽ thay thế máy bay chiến đấu F/A-18 Hornets bằng máy bay F-35. Ảnh: Không quân Phần Lan

* Nhật Bản sẽ cung cấp khí tài cho quân đội các nước “có cùng chí hướng”

Ngày 5-4, Nhật Bản đã công bố hướng dẫn về “Hỗ trợ An ninh Chính thức” (OSA) nhằm cung cấp khí tài, thiết bị và hỗ trợ tài chính cho các quốc gia “có cùng chí hướng”, giúp củng cố năng lực quốc phòng của các quốc gia này.

Trong một tuyên bố đưa ra sau khi công bố hướng dẫn, Bộ Ngoại giao Nhật Bản nhấn mạnh: “Cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt với những thay đổi có thể định hình thời đại, và Nhật Bản đang ở trong một môi trường an ninh phức tạp và nghiêm trọng nhất kể từ khi kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai. Bằng cách tăng cường an ninh và năng lực răn đe, OSA hướng tới mục tiêu thúc đẩy hợp tác an ninh giữa Nhật Bản với các nước, tạo lập một môi trường an ninh tốt cho Nhật Bản, đồng thời góp phần duy trì và củng cố hòa bình và an ninh quốc tế”.

Tuyên bố cho biết Nhật Bản sẽ cung cấp OSA trong một số lĩnh vực hạn chế và “không liên quan trực tiếp đến bất kỳ xung đột quốc tế nào”, ưu tiên những lĩnh vực quan trọng đối với an ninh quốc gia của Nhật Bản và hòa bình thế giới. Bộ Ngoại giao Nhật Bản cũng khẳng định về nguyên tắc, chỉ các nước đang phát triển mới là đối tượng nhận viện trợ dưới dạng không hoàn lại như OSA. Malaysia, Philippines, Bangladesh, Fiji nằm trong số các quốc gia đủ điều kiện để nhận viện trợ này.

Nhật Bản sẽ cung cấp OSA cho các nước phát triển “có cùng chí hướng”. Ảnh: Reuters

OSA sẽ tập trung vào các lĩnh vực như tuần tra bảo vệ lãnh hải và không phận, ứng phó thảm họa và hỗ trợ nhân đạo, hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. “Nhật Bản sẽ yêu cầu các nước nhận viện trợ không sử dụng trang thiết bị, khí tài ngoài mục đích đã định và cũng không được chuyển giao viện trợ cho bên thứ ba”.

Quyết định mở rộng phạm vi viện trợ quốc tế cho các dự án liên quan đến quân sự được đưa ra sau khi Nhật Bản thông báo sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng trong 5 năm tới nhằm đối phó với gia tăng căng thẳng quân sự trong khu vực. Cũng trong năm 2022, chính phủ Nhật Bản đã phê duyệt 3 tài liệu quốc phòng quan trọng, trong đó có Chiến lược An ninh quốc gia.

Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.

QUÝ CHUNG (thực hiện)