Quan tâm, tạo điều kiện học tập cho học sinh, sinh viên
Trước thực tế đời sống của học sinh vùng cao còn nhiều khó khăn, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước dành cho giáo dục văn hóa và giáo dục nghề nghiệp đã trở thành nguồn động lực quan trọng giúp các em tiếp tục đến trường. Việc bảo đảm điều kiện học tập tối thiểu đến hỗ trợ chi phí sinh hoạt đã góp phần giảm gánh nặng cho gia đình; đồng thời giúp mở rộng cơ hội học tập cho con em đồng bào dân tộc thiểu số, tạo nguồn nhân lực chất lượng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Tại Trường Cao đẳng Điện Biên, các chính sách ưu tiên dành cho học sinh, sinh viên học nghề đã mang lại tác động rõ rệt. Học kỳ I năm học 2025 - 2026, toàn trường có 1.610 học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số được nhận trợ cấp xã hội theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh mức học bổng chính sách và trợ cấp xã hội cho đối tượng dân tộc thiểu số. 772 em thuộc hộ nghèo và 349 em hộ cận nghèo được hưởng chính sách nội trú, giúp giảm bớt gánh nặng chi phí sinh hoạt trong quá trình học tập. Chính sách miễn học phí hỗ trợ 1.267 học sinh và miễn giảm học phí 70% cho 262 em; 1.168 trường hợp được hưởng chính sách nội trú. Học sinh, sinh viên được nhận hỗ trợ học tập, chế độ học bổng và trợ cấp xã hội, góp phần đảm bảo điều kiện tối thiểu để các em yên tâm theo đuổi con đường học nghề.
Sinh viên Trường Cao đẳng Điện Biên thực hành sửa chữa ô tô.
Em Lò Minh Nghĩa, sinh viên Khoa Điện - Điện tử (Trường Cao đẳng Điện Biên) chia sẻ: “Gia đình em ở vùng cao, trước đây chưa bao giờ nghĩ có thể đi học nghề xa nhà. Nhưng nhờ được hỗ trợ nội trú và miễn học phí, em có điều kiện học ngành mình yêu thích mà gia đình cũng không phải lo lắng nhiều đến chi phí học tập nữa…”.
Các chính sách ưu tiên đã góp phần không nhỏ trong việc hỗ trợ tài chính, tạo niềm tin để học sinh và phụ huynh yên tâm lựa chọn con đường học nghề, mở ra hướng đi thiết thực và phù hợp với điều kiện kinh tế của nhiều gia đình vùng sâu, vùng xa.
Thầy Trần Bá Uẩn, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Điện Biên nhận định: “Những chính sách của Nhà nước, từ hỗ trợ học phí, nội trú đến học bổng xã hội đã tạo động lực rất lớn đối với học sinh vùng đặc biệt khó khăn. Nhờ đó, nhiều học sinh được tiếp thêm động lực đăng ký và theo đuổi con đường học nghề”.
Đặc biệt từ ngày 1/5/2025, Nghị định 66/2025/NĐ-CP quy định chính sách cho trẻ em nhà trẻ, học sinh, học viên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo và cơ sở giáo dục có trẻ em nhà trẻ, học sinh hưởng chính sách chính thức có hiệu lực. Nhờ vậy, nhiều chính sách quan trọng, hỗ trợ thiết thực cho học sinh, học viên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi được áp dụng trong năm học 2025 - 2026. Trong đó, nhóm học sinh theo học chương trình giáo dục thường xuyên (GDTX) cấp THPT được hưởng nhiều quyền lợi mới, nhằm bảo đảm cơ hội học tập công bằng với học sinh trường phổ thông.
Theo Nghị định, học sinh GDTX cấp THPT được hỗ trợ gạo 15kg/tháng, cấp trong 9 tháng/năm học; hỗ trợ tiền ăn theo mức chuẩn do Nhà nước quy định và hỗ trợ tiền ở hơn 360 nghìn đồng/tháng đối với học sinh không có điều kiện ở nội trú. Ngoài ra, các em thuộc hộ nghèo, cận nghèo hoặc sinh sống tại xã đặc biệt khó khăn tiếp tục được hỗ trợ chi phí học tập nhằm giảm gánh nặng kinh tế cho gia đình.
Dù chính sách hỗ trợ đối với học sinh học nghề chưa có nhiều thay đổi, song theo các mức hỗ trợ trước đây, các em học nghề vẫn được hỗ trợ 30 nghìn đồng tiền ăn mỗi ngày; hỗ trợ chi phí học tập. Nhất là các em học sinh nghèo, cận nghèo và học sinh ở xã đặc biệt khó khăn được hỗ trợ 150 nghìn đồng tiền học tập hằng tháng.
Từ khi Nghị định 66/2025/NĐ-CP có hiệu lực đã đem đến nhiều lợi ích cho nhóm học sinh theo học chương trình GDTX cấp THPT. Tuy mức hỗ trợ của Nghị định 66 chỉ áp dụng cho học sinh học văn hóa, không bao gồm các em học nghề, nhưng đây cũng là sự quan tâm của Nhà nước tạo bước tiến quan trọng trong việc thu hẹp khoảng cách giáo dục, giúp học sinh GDTX cấp THPT tại vùng khó khăn có điều kiện duy trì học tập, hạn chế tình trạng bỏ học sớm và thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực địa phương.
Ông Trần Thanh Hà, Phó Giám đốc Trung tâm GDNN - GDTX số 4 nhấn mạnh: “Trên địa bàn đơn vị đóng chân hầu hết là đồng bào dân tộc thiểu số, vì vậy, học sinh của trung tâm phần lớn là con em người dân tộc (Mông, Thái, Hà Nhì...). Giờ đây, các em đi học được hưởng nhiều chế độ, chính sách ưu tiên và quan tâm của Đảng và Nhà nước. Nhờ các chính sách hỗ trợ, nhiều em không còn phải nghỉ học giữa chừng để đi làm nương, mà có thể tiếp tục học nghề hoặc hoàn thiện văn hóa. Mỗi chế độ hỗ trợ, từ gạo, tiền ăn đến học tập, đều giúp các em vượt qua khó khăn, tiếp tục con đường học tập văn hóa hay học nghề, phục vụ cuộc sống trong tương lai…”.
Những năm gần đây, chính sách của Nhà nước dành cho học sinh vùng cao ngày càng được hoàn thiện, tạo điều kiện thuận lợi cho cả việc học văn hóa lẫn học nghề. Nhờ vậy nhiều học sinh trên địa bàn toàn tỉnh theo học các chương trình GDTX được hỗ trợ gạo, tiền ăn, tiền ở cùng nhiều chế độ ưu tiên dành cho hộ nghèo, cận nghèo và học sinh vùng đặc biệt khó khăn. Sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đang mở rộng cánh cửa tri thức cho con em đồng bào dân tộc thiểu số, giúp các em tiếp tục theo đuổi ước mơ học tập và xây dựng tương lai tốt đẹp hơn.
