Quảng Nam: Đưa Sâm Ngọc Linh thành sản phẩm mang thương hiệu quốc gia

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam vừa ban hành hành Nghị quyết số 40-NQ/TU ngày 18/11/2024 về tăng cường công tác quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, định hướng đến năm 2035.

Theo đó, thời gian qua việc phát triển cây Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh Quảng Nam còn manh mún, chưa phát triển thành hàng hóa tương xứng với tiềm năng; chưa hình thành được các vùng sản xuất dược liệu tập trung theo GACP-WHO, đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng dược liệu để tham gia thị trường xuất khẩu.

Để sớm đưa cây Sâm Ngọc Linh thành cây trồng mũi nhọn, dẫn dắt nhiều ngành kinh tế khác, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi của tỉnh và vươn tầm thế giới; Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết về tăng cường công tác quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, định hướng đến năm 2035 với những mục tiêu, giải pháp cụ thể.

Theo đó, mục tiêu là bảo tồn, xây dựng và phát triển Sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng hóa có giá trị kinh tế cao, là sản phẩm chủ lực của tỉnh, mang thương hiệu sản phẩm quốc gia, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập, phát triển đời sống kinh tế - xã hội cho người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi; gắn việc bảo tồn, phát triển Sâm Ngọc Linh với quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững, phát huy bản sắc văn hóa địa phương, đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh. Bước đầu hình thành công nghiệp dược liệu với Sâm Ngọc Linh là sản phẩm chủ lực trên địa bàn tỉnh nói riêng và khu vực miền Trung nói chung.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030, phát triển vùng sản xuất và cung ứng nguyên liệu Sâm Ngọc Linh ở huyện Nam Trà My và các vùng di thực khác trên địa bàn tỉnh với tổng diện tích 8.400ha để cung cấp nguồn nguyên liệu cho Trung tâm công nghiệp dược liệu và phục vụ cho chế biến, tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. Tổng sản lượng Sâm Ngọc Linh đạt khoảng 100 tấn Sâm củ từ 05 năm tuổi trở lên/năm (diện tích khai thác khoảng 300 - 350 ha/năm). Xây dựng các khu bảo tồn nguyên vị (in-situ) và vườn sưu tập (ex-situ) nguồn gen cây Sâm Ngọc Linh tại các vùng sinh thái điển hình này.

Nâng cấp 02 khu vực bảo tồn nguồn giống gốc Sâm Ngọc Linh tại Trạm Dược liệu Trà Linh và Trại Sâm Tắk-Ngo có quy mô sản xuất đạt từ 300.000 - 500.000 cây giống/năm để sản xuất, cung ứng nguồn cây giống đảm bảo về số lượng và đạt tiêu chuẩn theo quy định.

Hình thành từ 30 - 50 vườn Sâm Ngọc Linh có quy mô lớn cho hộ gia đình và doanh nghiệp; sản xuất từ 05 - 10 triệu cây giống Sâm Ngọc Linh 01 năm tuổi/năm, kể cả nguồn cây giống do 02 đơn vị bảo tồn sản xuất.

Tổ chức sản xuất hướng theo tiêu chuẩn của GACP-WHO (khoảng 15 - 30% diện tích sản xuất được chứng nhận GACP-WHO). Xây dựng, phát triển sản xuất Sâm Ngọc Linh đảm bảo các điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu về truy xuất nguồn gốc của các nước xuất khẩu; đăng ký xác lập quyền sở hữu nhãn hiệu tập thể từ Sâm Ngọc Linh tại các nước dự kiến xuất khẩu và từng bước đưa sản phẩm Sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng mang thương hiệu quốc tế.

Quảng Nam phấn đấu đến năm 2030, tổng sản lượng Sâm Ngọc Linh đạt khoảng 100 tấn Sâm củ từ 05 năm tuổi trở lên/năm.

Đến năm 2035, duy trì, phát triển diện tích trồng Sâm Ngọc Linh đạt 10.000ha, tạo vùng nguyên liệu ổn định phục vụ công tác chế biến và cung cấp nguồn nguyên liệu cho Trung tâm công nghiệp dược liệu.

Quảng Nam trở thành Trung tâm sản xuất, cung ứng cây giống Sâm Ngọc Linh; ổn định vùng nguyên liệu Sâm Ngọc Linh, tổ chức sản xuất hướng theo tiêu chuẩn GACP-WHO (khoảng 35 - 40% diện tích sản xuất được chứng nhận GACP-WHO). Phát triển Sâm Ngọc Linh thành ngành hàng mang thương hiệu quốc tế, có giá trị xuất khẩu cao, tạo nguồn thu quan trọng cho địa phương, góp phần nâng cao đời sống người dân.

Quang cảnh nhà máy nhân giống, chế biến sâm Ngọc linh của Sam Sam Group tại TP. Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.

Để thực hiện đạt mục tiêu nêu trên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam đưa ra các giải pháp cụ thể như tập trung rà soát, triển khai thực hiện tốt quy hoạch, đề án, dự án và hoàn thiện cơ chế, chính sách về quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý nhà nước và vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội về công tác quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh; xây dựng phát triển thương hiệu, thị trường, xúc tiến thương mại và đầu tư hạ tầng vùng Sâm; chủ động hợp tác và hội nhập quốc tế về phát triển và quảng bá thương hiệu Sâm Ngọc Linh; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ về quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh; hình thành công nghiệp dược liệu, công nghiệp Sâm; đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền.

Đảng đoàn HĐND tỉnh, Ban cán sự đảng UBND tỉnh lãnh đạo HĐND tỉnh, UBND tỉnh cụ thể hóa nội dung Nghị quyết thành các cơ chế, chính sách, chương trình, đề án, dự án để triển khai thực hiện; đồng thời, tăng cường chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát hằng năm về công tác quản lý, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh.

Hạ Vĩ