Quảng Trị: Bất cập hệ thống xử lý nước thải tại khu công nghiệp

Ngày 30/5, ông Nguyễn Hữu Nam-Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Quảng Trị cho hay, hiện trên địa bàn tỉnh đã hình thành 5 khu CN và 16 CCN, trong đó có 2 khu CN và 16 CCN đã đi vào hoạt động và đang thu hút đầu tư. Tỷ lệ lấp đầy Khu CN Nam Đông Hà là 90,64%, Khu CN Quán Ngang 83,13%. 16 CCN có tỷ lệ lấp đầy từ 15 đến 100%. Đã có 234 dự án đầu tư và cơ sở đang hoạt động sản xuất tại 2 khu CN và 16 CCN. Tại 2 Khu CN Quán Ngang và Nam Đông Hà có 39 dự án đi vào hoạt động và có 16 dự án đang xây dựng, chuẩn bị đầu tư.

Các CCN đã thu hút được 105 dự án đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh, 41 dự án đang triển khai xây dựng, chuẩn bị đầu tư, 23 dự án mới đăng ký đầu tư. “Ước tính khối lượng nước thải phát sinh tại 2 Khu CN Quán Ngang và Nam Đông Hà là 1.700m3/ngày đêm. Tại các CCN có tổng lượng nước thải phát sinh ước tính là 850 m3/ngày đêm, dao động từ 30-180 m3/ngày đêm mỗi CCN”, ông Nam nói.

Toàn cảnh Khu CN Nam Đông Hà ở TP Đông Hà, tỉnh Quảng TrịẢNH: LÊ TRƯỜNG

Tuy nhiên, theo ông Nam, hiện trạng về hạ tầng hệ thống thu gom, xử lý và thoát nước thải tại các khu CN và CCN đầu tư còn nhiều phiến diện, tỷ lệ xử lý nước thải đạt rất thấp. Hiện chỉ có Khu CN Quán Ngang đã đầu tư hệ thống thu gom và xử lý nước thải, tuyến thoát nước thải đang hoàn thiện hồ sơ xin cấp phép môi trường. Hai CCN Ái Tử và Đông Lễ đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải từ năm 2016, song chưa đồng bộ, không thực hiện tu sửa và vận hành thường xuyên nên hệ thống đã xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng, không sử dụng được.

Khu CN Nam Đông Hà và 14 CCN còn lại chưa có hệ thống thu gom, xử lý và thoát nước thải. Đa phần các khu CN, CCN chưa có hệ thống thoát nước mưa, thậm chí chưa giải phóng mặt bằng để thực hiện xây dựng công trình hạ tầng về môi trường… Hiện trạng này dẫn đến chất lượng nước thải tại một số khu, CCN có hàm lượng chất rắn lơ lửng cao, độ kiềm cao, độ màu cao và hàm lượng hữu cơ cao. Kết quả quan trắc chất lượng nước thải năm 2023 tại một số khu CN, CCN trên địa bàn tỉnh của cơ quan chuyên môn cho thấy, nhiều mẫu có chỉ tiêu coliform (loại vi khuẩn có thể gây ra bệnh về đường tiêu hóa) vượt quy chuẩn Việt Nam.

Sở TN&MT đề xuất gì?

Mới đây, Sở TN&MT Quảng Trị đã có đợt điều tra, khảo sát lập phương án đầu tư xây dựng kế hoạch đầu tư hệ thống xử lý nước thải cho các khu CN, CCN trên địa bàn, cho thấy một số vấn đề khó khăn, bất cập trong việc đầu tư xây dựng, quản lý hạ tầng môi trường. Đó là một số CCN đã đi vào hoạt động nhưng không có quy hoạch chi tiết khu, cụm phân khu chức năng sản xuất, không quy hoạch hệ thống thu gom, khu vực xử lý nước thải, không có hồ sơ môi trường nên rất khó đề xuất xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải.

Tại một số CCN, các cơ sở vào đầu tư tự giải phóng mặt bằng. Địa phương không quy định và kiểm soát cốt mặt bằng theo quy hoạch thoát nước dẫn đến rất khó xây dựng hệ thống thu gom và xử lý, tăng chi phí đầu tư và vận hành sau này khi phải bơm chuyển nhiều điểm để dẫn nước thải về hệ thống xử lý.

Công tác đầu tư xây dựng hạ tầng môi trường chưa được quan tâm đúng mức, cụ thể giai đoạn trước năm 2023, các địa phương chủ yếu tập trung vào đường giao thông nội bộ, đầu tư cho hạ tầng môi trường CCN rất ít, chiếm khoảng 3,1% trên tổng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng CCN.

Đa phần các CCN đã xây dựng các tuyến đường song không đi kèm hệ thống thoát nước nên rất khó khăn để đầu tư hệ thống thu gom, thoát nước. Đối với việc lựa chọn công nghệ xử lý nước thải của CCN, phần lớn các CCN thu hút đa ngành nghề, nước thải CCN hỗn hợp.

Tỷ lệ lấp đầy CCN chậm, dự báo khả năng đầu tư, định hướng loại hình đầu tư vào cụm trong thời gian tới không rõ ràng, nên khó dự báo lượng nước thải phát sinh, do đó rất khó khăn để lựa chọn công nghệ, quy mô đầu tư cho hiệu quả…

Từ thực trạng bất cập trên, Sở TN&MT Quảng Trị đã đề xuất phương án đầu tư hệ thống xử lý nước thải tại các khu CN, CCN trên địa bàn. Việc đầu tư được định hình cụ thể, đó là chỉ đề xuất phương án đầu tư hệ thống thu gom, xử lý cho Khu CN Nam Đông Hà và 7 CCN, đầu tư cải tạo nâng cấp CCN Đông Lễ và Ái Tử; đầu tư mới CCN 9D, Cam Hiếu, Hải Lệ, Hải Chánh, Krong KLang.

“Các khu CN, CCN còn lại không đầu tư với lý do là Khu CN Quán Ngang đã đầu tư hệ thống xử lý, đang xin giải phóng mặt bằng. Ba Khu CN gồm Trung Khởi, Tây Bắc Hồ Xá và Khu công nghiệp Quảng Trị do tư nhân làm chủ đầu tư. Năm CCN gồm Phường 4, Cam Thành, Hướng Tân, Cầu Lòn-Bàu De và Cam Tuyền là những CCN chưa hoàn thiện hồ sơ thủ tục về môi trường hoặc chưa được quy hoạch. Bốn CCN gồm Đông Ái Tử, Hải Thượng, Cửa Tùng và Diên Sanh đã được bố trí vốn giai đoạn 2023-2025”, ông Nguyễn Hữu Nam cho biết.

H.THÀNH