Quốc hội khai mạc kỳ họp thứ 9: Xem xét sửa Hiến pháp, sáp nhập tỉnh, quyết định nhiều vấn đề lớn
Sáng 5/5, kỳ họp thứ 9 của Quốc hội khóa XV chính thức khai mạc. Đây là kỳ họp kéo dài nhất từ đầu nhiệm kỳ, với thời lượng làm việc hơn 37 ngày, chia thành hai đợt: từ 5/5 đến 29/5 và từ 11/6 đến 30/6. Kỳ họp lần này là 'kỳ họp lịch sử của lịch sử' khi sẽ quyết định nhiều nội dung có tính bước ngoặt đối với thể chế, tổ chức bộ máy và định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Quang cảnh một kỳ họp Quốc hội.
Trong ngày làm việc đầu tiên, Quốc hội sẽ xem xét và biểu quyết việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Đây là lần sửa đổi đầu tiên kể từ khi Hiến pháp 2013 được ban hành và là bước đi mang tính nền tảng cho cải cách thể chế, tổ chức bộ máy nhà nước, cũng như xây dựng hành lang pháp lý cho nhiều chính sách lớn đang được triển khai.
Cùng với đó, Quốc hội cũng sẽ biểu quyết thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp để chuẩn bị các bước tiếp theo cho quá trình sửa đổi. Việc sửa Hiến pháp được xem là điều kiện tiên quyết để hiện thực hóa các nghị quyết quan trọng của Đảng, nhất là Nghị quyết Hội nghị Trung ương 11 về đổi mới mô hình tổ chức bộ máy, tinh gọn hệ thống chính trị và cải cách hành chính.
Một nội dung đáng chú ý khác là Quốc hội sẽ xem xét, quyết định việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, Quốc hội đưa ra quyết định liên quan đến việc tổ chức lại đơn vị hành chính ở cấp tỉnh – một việc chưa từng được thực hiện kể từ sau ngày đất nước thống nhất.
Mục tiêu của đề xuất này là tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đồng thời tiết kiệm chi phí, tối ưu nguồn lực và đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh đô thị hóa, chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng.
Ngoài các nội dung trên, kỳ họp thứ 9 còn xem xét, thông qua tới 34 dự án luật, trong đó có nhiều đạo luật quan trọng như Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Luật Nhà giáo, Luật Thanh tra, Luật Cán bộ - công chức, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt… Đồng thời, Quốc hội cũng sẽ cho ý kiến lần đầu đối với 6 dự án luật khác, và xem xét, thông qua 11 nghị quyết liên quan đến cơ chế đặc thù, phát triển kinh tế tư nhân, chính sách nhà ở xã hội, miễn – giảm học phí, cải cách tiền lương…
Đặc biệt, Quốc hội sẽ bàn và quyết định các nội dung liên quan đến tổ chức bầu cử nhiệm kỳ mới: rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp (2021–2026), quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031. Việc này gắn liền với cải tổ bộ máy và đổi mới cách tổ chức chính quyền địa phương, tạo tiền đề cho giai đoạn phát triển 10 năm tiếp theo của đất nước.
Trước kỳ họp, nhiều ý kiến từ cử tri và nhân dân đã được gửi đến qua hệ thống Mặt trận Tổ quốc và Ủy ban Dân nguyện. Cử tri bày tỏ kỳ vọng Quốc hội sẽ có những quyết sách mạnh mẽ, đột phá để tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách công.
Ngoài ra, vấn đề chi tiêu công, quản lý tài sản nhà nước, cơ chế phân bổ nguồn lực, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế số và cải cách giáo dục – y tế cũng sẽ là các chủ đề nóng tại kỳ họp này.
Kỳ họp thứ 9 không chỉ là sự kiện lập pháp thường kỳ, mà còn là bước ngoặt quan trọng trong tiến trình đổi mới toàn diện thể chế chính trị, kinh tế và hành chính của Việt Nam, góp phần xây dựng nền móng vững chắc cho mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030 và tầm nhìn 2045. Với khối lượng nội dung lớn và tính chất quan trọng, kỳ họp được kỳ vọng sẽ tạo cú hích chiến lược để Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển nhanh, bền vững và toàn diện hơn.
Lịch trình làm việc ngày khai mạc kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV
Trước khai mạc: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đại biểu Quốc hội đặt vòng hoa, viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và họp phiên trù bị.
9h sáng: Khai mạc kỳ họp, phát thanh – truyền hình trực tiếp. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc.
Tiếp theo:
Thủ tướng Chính phủ trình bày báo cáo kinh tế - xã hội, ngân sách năm 2024 và đầu năm 2025.
Ủy ban Kinh tế – Tài chính trình báo cáo thẩm tra.
Mặt trận Tổ quốc báo cáo ý kiến, kiến nghị của cử tri.
Ủy ban Dân nguyện báo cáo kết quả giải quyết kiến nghị kỳ trước.
Nội dung trọng tâm:
Trình tờ trình về sửa đổi Hiến pháp 2013 và đề nghị thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi.
Thảo luận tổ và hội trường về nội dung sửa Hiến pháp.
Cuối buổi chiều: Quốc hội biểu quyết nghị quyết sửa đổi Hiến pháp và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp.