Quốc hội thảo luận về quyết toán ngân sách và chống lãng phí

Thành viên Chính phủ phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Chiều 23/5, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình bày Báo cáo Quyết toán ngân sách nhà nước năm 2020. Theo đó, dự toán thu ngân sách nhà nước (NSNN) là 1.539.052,8 tỷ đồng; quyết toán là 1.510.579,2 tỷ đồng, giảm 1,9% (28.473,6 tỷ đồng) so với dự toán; trong đó, thu ngân sách Trung ương (NSTW) giảm 92.076,6 tỷ đồng, thu ngân sách địa phương (NSĐP) tăng 63.603 tỷ đồng.

Về chi NSNN, dự toán là 1.773.766,2 tỷ đồng; quyết toán là 1.709.523,7 tỷ đồng, bằng 96,4% (giảm 64.242,5 tỷ đồng) so với dự toán; trong đó, quyết toán chi NSTW là 647.851,1 tỷ đồng, bằng 90% so với dự toán; quyết toán chi NSĐP là 1.061.672,6 tỷ đồng, bằng 100,7% so với dự toán.

Dự toán Quốc hội quyết định đầu năm bội chi NSNN là 234.800 tỷ đồng, bằng 3,44% GDP. Tại Nghị quyết số 128/2020/QH14 ngày 12/11/2020, Quốc hội cho phép tăng bội chi NSTW thêm tối đa 133.500 tỷ đồng. Khi đó, số bội chi NSNN Quốc hội cho phép là 368.300 tỷ đồng, tương đương 5,41% GDP kế hoạch.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu giải trình tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, tỷ lệ nợ công đã giảm mạnh từ mức 63,7% GDP cuối năm 2016 xuống 55,2% GDP cuối năm 2020; kỳ hạn nợ được kéo dài, chi phí huy động giảm, củng cố an toàn, an ninh tài chính quốc gia, giúp tạo dư địa để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, ứng phó kịp thời với dịch bệnh.

Báo cáo thẩm tra quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2020, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cơ bản nhất trí với các đánh giá về những khó khăn và kết quả đạt được nêu trong báo cáo quyết toán NSNN năm 2020 của Chính phủ, nhưng cơ quan thẩm tra cũng đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế chưa được khắc phục.

Cụ thể, việc lập dự toán thu NSNN và kế hoạch vốn đầu tư phát triển chưa sát thực tế, nhất là dự toán thu tiền sử dụng đất do các địa phương lập 5 năm không sát với khả năng thực hiện, vượt nhiều so với dự toán, dự toán thu năm sau thấp hơn so với thực hiện thu năm trước; một số địa phương lập dự toán chưa đầy đủ, bao quát hết nguồn thu. Kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn NSNN không sát khả năng thực hiện, đăng ký nhu cầu vốn không chính xác, dẫn đến phải điều chỉnh kế hoạch 3 lần; hủy kế hoạch vốn ngoài nước 14.598 tỷ đồng…

Bên cạnh đó, việc chấp hành dự toán NSNN vẫn còn một số tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm như: giao kế hoạch vốn đầu tư công chậm; phải điều chỉnh, bổ sung kế hoạch vốn nhiều lần trong năm, bổ sung điều chỉnh vốn không đúng thời gian quy định; phân bổ kế hoạch vốn không đúng quy định, phân bổ vốn cho các dự án chưa đủ thủ tục đầu tư, không xác định danh mục dự án cụ thể; không có trong danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, không đúng thứ tự ưu tiên theo quy định; chưa tuân thủ thứ tự ưu tiên trong bố trí vốn dự phòng chung nguồn ngân sách Trung ương; phân bổ vốn chi tiết vượt mức kế hoạch đầu tư công trung hạn...

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được đẩy mạnh và phát huy trên nhiều lĩnh vực, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác và sử dụng các nguồn lực cho đầu tư, phát triển.

Mặc dù có rất nhiều khó khăn, thách thức, kinh tế nước ta vẫn tăng trưởng dương 2,58%; kinh tế vĩ mô ổn định, 7/12 chỉ tiêu KTXH chủ yếu đạt và vượt kế hoạch; các cân đối lớn của nền kinh tế, nhất là cân đối thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) được bảo đảm, thu NSNN đạt trên 1,568 triệu tỷ đồng, vượt 16,8% dự toán.

Nhờ chủ động trong điều hành, các nhiệm vụ chi NSNN năm 2021 đã cơ bản hoàn thành mục tiêu đề ra, tổng số chi NSNN năm 2021 ước đạt hơn 1,8 triệu tỷ đồng, bằng 110% dự toán, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ chi.

Tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn nhà nước năm 2021 theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương là hơn 72.000 tỷ đồng, một số địa phương có kết quả cao trong tiết kiệm kinh phí ngân sách.

Báo cáo của Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế, trong đó nêu rõ còn xảy ra vi phạm trong đấu thầu, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công ở một số cơ quan, đơn vị; một số địa phương còn tình trạng dự án “treo”, dự án nhà ở xã hội có quy hoạch chưa thực hiện.

Cơ quan thẩm tra là Ủy ban Tài chính- Ngân sách của Quốc hội chỉ rõ tình trạng ách tắc trong việc mua sắm trang thiết bị y tế chưa được tháo gỡ kịp thời, làm ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch. Có vi phạm pháp luật trong việc quản lý, nghiên cứu, ứng dụng khoa học; đấu thầu, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công như vụ án tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á và một số cơ quan, địa phương trong thời gian vừa qua gây thất thoát, lãng phí kinh phí, tài sản công, gây bức xúc trong nhân dân.

Đề cập việc lập, triển khai kế hoạch đầu tư công, Ủy ban Tài chính- Ngân sách cho biết, tiến độ thực hiện, khả năng hoàn thành một số dự án trọng điểm, công trình quan trọng quốc gia còn chậm, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.../.

Ngọc Thành/VOV.VN