Quốc hội thông qua cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận
Tiếp tục Kỳ họp bất thường lần thứ 9, sáng 19/2, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.

Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Nguồn: Cổng TTĐT Quốc hội.
Theo kết quả biểu quyết tại phiên họp, có 459/460 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 96,03% tổng số đại biểu Quốc hội.
Như vậy, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.
Nghị quyết gồm 5 điều, quy định một số cơ chế, chính sách đặc biệt để đầu tư xây dựng Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, gồm nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, 2 cùng các dự án thành phần và một số cơ chế, chính sách đặc biệt áp dụng cho tỉnh Ninh Thuận để thực hiện dự án.
Áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình rút gọn
Cụ thể, Quốc hội cho phép triển khai đồng thời việc đàm phán với đối tác đã ký kết điều ước quốc tế hoặc với các đối tác khác để ký kết điều ước quốc tế về hợp tác xây dựng, cấp tín dụng cho thực hiện dự án, song song với quá trình phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án đầu tư.
Về lựa chọn nhà đầu tư và nhà thầu, Thủ tướng Chính phủ sẽ giao chủ đầu tư thực hiện các dự án, được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo quy trình rút gọn đối với gói thầu chìa khóa trao tay xây dựng nhà máy chính với nhà thầu trong điều ước quốc tế; các gói thầu tư vấn quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư và thực hiện dự án; thẩm định công nghệ, an toàn, an ninh, kiểm tra.
Dự án phải được áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy phạm và hướng dẫn kỹ thuật do đối tác thực hiện, bảo đảm nội dung áp dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam. Tiêu chuẩn này không thấp hơn quy chuẩn, tiêu chuẩn của Việt Nam và phù hợp với tiêu chuẩn về an toàn và hướng dẫn về an ninh của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA).
Được phép áp dụng theo quy định của nhà tài trợ nước ngoài để thu xếp vốn cho dự án
Về phương án tài chính và thu xếp vốn, Quốc hội cho phép đàm phán với chính phủ các đối tác thực hiện để thu xếp vốn cho dự án theo nhu cầu vốn của dự án và theo cam kết của nhà tài trợ nước ngoài; được phép áp dụng theo quy định của nhà tài trợ nước ngoài trong trường hợp pháp luật Việt Nam chưa có quy định hoặc đã có quy định nhưng khác với quy định của nhà tài trợ nước ngoài.
Chủ đầu tư được vay và đủ điều kiện vay lại theo phương thức cơ quan cho vay lại không chịu rủi ro tín dụng, không phải thực hiện thủ tục lập đề xuất chương trình, dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài.
Trong quá trình thực hiện dự án, Thủ tướng Chính phủ được quyết định sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương và các nguồn vốn hợp pháp khác cho dự án trong trường hợp đàm phán hiệp định vay không thành công hoặc quy mô khoản vay không đủ.
Chủ đầu tư được phép thu xếp vốn đối ứng từ nguồn vốn vay, vốn trái phiếu doanh nghiệp, vốn vay lại trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công trình do Chính phủ phát hành, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh với các điều kiện vay lại theo điều kiện vay của khoản phát hành trái phiếu, khả năng trả nợ của dự án và Luật Quản lý nợ công.
Các ngân hàng thương mại trong nước được miễn áp dụng quy định về tổng mức dư nợ cấp tín dụng đối với chủ đầu tư, chủ đầu tư và người có liên quan, để cho vay vượt giới hạn thực hiện phần vốn đối ứng.
Mặt khác, Nghị quyết cũng quy định, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương tăng vốn điều lệ của chủ đầu tư từ nguồn đánh giá lại tài sản đã hết khấu hao của các nhà máy điện BOT đã nhận bàn giao và các nhà máy thủy điện đa mục tiêu để thực hiện dự án, với mức vốn bổ sung tương đương với mức vốn của dự án quan trọng quốc gia.
Nhiều chính sách hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận
Với Ninh Thuận, nơi xây dựng dự án, Quốc hội đồng ý hàng năm ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho tỉnh 70% nguồn tăng thu từ triển khai dự án, nhưng không vượt quá tổng số tăng thu ngân sách Trung ương trên địa bàn so với thực hiện thu năm trước và ngân sách Trung ương không hụt thu.
Tỉnh cũng được vay lại vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài với tổng dư nợ tối đa 90% số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp; được phân bổ thêm 40% số chi tính theo định mức dân số khi xây dựng định mức chi thường xuyên ngân sách Nhà nước.
Người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền tỉnh Ninh Thuận được áp dụng chỉ định thầu tư vấn, thi công các gói thầu dự án đền bù, tái định cư nhà máy điện hạt nhân.
Tỉnh Ninh Thuận được áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi thu hồi đất để xây dựng dự án gấp 1,5 lần mức cao nhất theo quy định.

Quốc hội đồng ý cho phép Ninh Thuận đền bù gấp 1,5 lần mức cao nhất để thu hồi đất cho dự án điện hạt nhân. Nguồn: Cổng TTĐT Quốc hội.
Theo Nghị quyết, Quốc hội yêu cầu tổng thầu, nhà thầu ưu tiên sử dụng các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ trong nước có thể sản xuất, cung cấp đáp ứng yêu cầu của gói thầu. Với gói thầu được tổ chức đấu thầu quốc tế, hồ sơ mời thầu phải có yêu cầu tổng thầu, nhà thầu nước ngoài về việc chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực cho đối tác Việt Nam để làm chủ công tác quản lý, vận hành; từng bước làm chủ công nghệ.
Nghị quyết cũng nêu, trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, trừ trường hợp điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư của dự án; bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc biệt cho các dự án.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành kể từ ngày Quốc hội thông qua (19/2/2025).