Quốc hội thông qua Luật Ngân sách Nhà nước sửa đổi: TP.HCM được hưởng 80% nguồn thu từ đất

Theo quy định mới được thông qua, nguyên tắc phân cấp và phân chia nguồn thu được điều chỉnh theo hướng tăng quyền chủ động và trách nhiệm cho các địa phương. Mục tiêu nhằm bảo đảm nguồn lực tài chính để các địa phương thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết dự thảo luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định cụ thể hơn về tỷ lệ phân chia các khoản thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Theo đó: TP. Hà Nội được hưởng 100% các khoản thu này theo quy định riêng của Luật Thủ đô. Đối với các địa phương không nhận hỗ trợ cân đối từ ngân sách trung ương (như TP.HCM), ngân sách địa phương được hưởng 80%, còn ngân sách trung ương hưởng 20%. Các địa phương có nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương được hưởng 85%, còn trung ương hưởng 15%.

Luật mới cũng quy định rõ thẩm quyền của Chính phủ trong việc điều hành ngân sách, cho phép chủ động sử dụng các nguồn tăng thu và phần chi còn lại trong năm. Chính phủ có trách nhiệm báo cáo kết quả thực hiện với Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Cùng với đó, Ủy ban nhân dân các cấp cũng được giao quyền sử dụng linh hoạt các khoản tăng thu ngoài dự toán và phần chi chưa sử dụng hết, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý ngân sách ở địa phương.

Dự thảo Luật cũng đã tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để tăng cường phân quyền cho người đứng đầu đơn vị sử dụng ngân sách, đồng thời đơn giản hóa thủ tục kiểm soát chi của Kho bạc Nhà nước, nâng cao hiệu quả điều hành chi tiêu công.

Một điểm mới quan trọng là quy định về việc sử dụng Quỹ dự trữ tài chính để tạm ứng cho các chương trình, dự án kết cấu hạ tầng trọng điểm tại địa phương, với điều kiện hoàn trả trong vòng 36 tháng. Tổng mức tạm ứng không vượt quá 50% số dư đầu năm của quỹ, nhằm đảm bảo tính hiệu quả và an toàn tài chính.

Luật sửa đổi cũng đã thống nhất bổ sung thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ trong việc quyết định phân bổ ngân sách, đồng thời quy định rõ ràng nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng trong một điều luật riêng biệt để thuận tiện cho việc tổ chức triển khai.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định, việc sửa đổi Luật lần này mang ý nghĩa thiết thực, nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn quản lý ngân sách nhà nước, góp phần nâng cao tính chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong điều hành ngân sách, đồng thời giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết.

Cuối cùng, Luật nhấn mạnh vai trò kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, HĐND, UBND các cấp. Cùng với đó, thiết lập cơ chế xử lý nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm, nhằm phòng chống tham nhũng, tiêu cực, thất thoát và lãng phí trong quản lý ngân sách nhà nước.

Hùng Nguyễn