Quy định phù hợp, bảo đảm ĐBQH thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Làm rõ quyền và nghĩa vụ của ĐBQH

Tại dự thảo Nghị quyết quy định Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) có trách nhiệm “tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo để thực hiện hiệu quả hoạt động của đại biểu, các hoạt động trong kỳ họp Quốc hội, thường xuyên tương tác với cử tri và kịp thời thông tin đến cử tri và Nhân dân về hoạt động của đại biểu và Quốc hội tại kỳ họp”.

Theo ĐBQH Lý Tiết Hạnh (Bình Định), cần cân nhắc đây là quyền hay là trách nhiệm đối với nội dung này. Trách nhiệm của ĐBQH trong việc giữ mối liên hệ với cử tri, thông báo với cử tri về hoạt động của đại biểu và Quốc hội là một trong những quyền và nghĩa vụ quan trọng đã được pháp luật quy định nhằm bảo đảm sự minh bạch, dân chủ, tăng cường mối liên hệ giữa ĐBQH với cử tri. Nội dung này cũng đã được quy định rất rõ tại Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân và các văn bản pháp luật liên quan.

ĐBQH Lý Tiết Hạnh (Bình Định) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Đại biểu cũng cho biết, thời gian qua, các ĐBQH đã thực hiện nhiệm vụ này rất tốt, chưa có vấn đề gì phát sinh. Vì vậy, điểm mới trong quy định lần này chính là “ĐBQH tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo để thực hiện hiệu quả các hoạt động trong đó có hoạt động thường xuyên tương tác cử tri và kịp thời thông tin đến cử tri và Nhân dân”.

Nhấn mạnh việc sử dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo cũng là một nội dung rất mới, đại biểu Lý Tiết Hạnh đề nghị, cần nêu rõ trong Kỳ họp thì ĐBQH có quyền gì, quyền đến đâu, quy định nào bảo đảm đại biểu được sử dụng thông tin theo đúng quy định của pháp luật và không làm lộ thông tin thuộc bí mật Nhà nước, bí mật riêng tư. Đồng thời, đối với nội dung này cần nhấn mạnh đến quyền và nghĩa vụ, kèm theo đó là các quy định phù hợp để bảo đảm ĐBQH thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ.

ĐBQH Trần Thị Kim Nhung (Quảng Ninh) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

ĐBQH Trần Thị Kim Nhung (Quảng Ninh) đề nghị, nếu giữ quy định này thì cần nêu rõ hơn mức độ như thế nào là thường xuyên và thông tin đến cử tri và Nhân dân về hoạt động của ĐBQH tại Kỳ họp là thông tin đầy đủ hay ở mức độ nào? Thông tin qua tin nhắn, email hay thông tin hàng ngày, hàng giờ đến cử tri qua mạng xã hội như thế nào? Do đó, cần quy định cụ thể hơn để ĐBQH thực hiện đúng trách nhiệm của mình.

Báo cáo giải trình, tiếp thu phải được công khai ít nhất 48 giờ trước phiên họp biểu quyết

Một trong những yêu cầu cốt lõi bảo đảm tính dân chủ, minh bạch trong hoạt động Quốc hội là công khai quá trình giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu. Nhấn mạnh điều này, ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) đề nghị, cần bổ sung vào Nội quy Kỳ họp Quốc hội quy định mang tính bắt buộc: Tất cả các báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến ĐBQH phải được công khai trên Cổng thông tin điện tử Quốc hội ít nhất 48 giờ trước phiên họp biểu quyết.

ĐBQH Thạch Phước Bình (Trà Vinh) phát biểu. Ảnh: Phạm Thắng

Trong đó, theo đại biểu, Báo cáo giải trình, tiếp thu phải thể hiện đầy đủ các nội dung được tiếp thu, chưa tiếp thu, nêu rõ căn cứ giải trình, lý do không tiếp thu đối với từng ý kiến đại biểu. Đồng thời, quy định rõ trong trường hợp tiếp thu chọn lọc, các cơ quan chủ trì soạn thảo phải nêu ý kiến ĐBQH kèm theo nội dung chỉnh lý cụ thể để làm căn cứ thuyết phục cho việc sửa đổi dự thảo.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định ghi nhận các ý kiến phát biểu rất tâm huyết, cụ thể, thiết thực, nội dung xác đáng, tập trung vào các vấn đề trọng tâm và sát với thực tiễn hoạt động của Quốc hội thời gian qua cũng như yêu cầu tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội trong thời gian tới.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Các nội dung góp ý tập trung vào nhiều vấn đề ĐBQH quan tâm như: thời gian gửi tài liệu họp; tổng hợp ý kiến của ĐBQH tham gia dưới nhiều hình thức; tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của ĐBQH; người chủ trì phiên họp; bổ sung nội dung về văn hóa ứng xử trong Hội trường, những nội dung mà luật không quy định cụ thể thì cần quy định tại Nội quy kỳ họp Quốc hội để thực hiện; thời gian trình bày tờ trình, báo cáo; các vấn đề liên quan đến chất vấn tại kỳ họp Quốc hội...

Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội chủ trì, phối hợp với Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, các cơ quan có liên quan tiếp thu, giải trình đầy đủ, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết với chất lượng cao nhất, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, xem xét cho ý kiến và trình Quốc hội xem xét thông qua tại cuối Kỳ họp.

Minh Trang