Quy trình để khai thác máy bay do Trung Quốc sản xuất tại Việt Nam

Theo đó, đối với máy bay thuê ướt (thuê cả máy bay và tổ bay) bởi các hãng hàng không Việt Nam, Cục Hàng không Việt Nam sẽ thực hiện công nhận giấy chứng nhận đủ điều kiện bay của từng máy bay COMAC cụ thể. Cục Hàng không Việt Nam cũng sẽ thực hiện công tác kiểm tra, giám sát an toàn trao đổi, thống nhất với Cục Hàng không dân dụng Trung Quốc về trách nhiệm và chuyển giao trách nhiệm giám sát an toàn khi cần thiết.

Đối với máy bay thuê khô (chỉ thuê máy bay, không thuê phi hành đoàn), Cục Hàng không Việt Nam sẽ thực hiện quy trình bổ sung loại máy bay mới vào giấy chứng nhận người khai thác máy bay của các hãng hàng không Việt Nam và thực hiện cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện bay của từng máy bay COMAC cụ thể.

Để đảm bảo điều kiện khai thác, Cục Hàng không Việt Nam đã báo cáo Bộ Xây dựng về khảo sát tiêu chuẩn thiết kế chế tạo máy bay COMAC C909 do Trung Quốc sản xuất.

Đầu năm 2025, Cục Hàng không Việt Nam đã cử đoàn công tác làm việc trực tiếp với Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) và Cục Hàng không dân dụng Trung Quốc tại Thượng Hải - Trung Quốc để khảo sát, tìm hiểu tổng quan về kỹ thuật, khai thác, bảo dưỡng và các tiêu chuẩn thiết kế, chế tạo, thử nghiệm và quy trình cấp giấy chứng nhận loại máy bay ARJ21- 700 (C909).

Hệ thống quy chế an toàn của Trung Quốc được thiết lập các phần tương tự như cách tổ chức của Cục Hàng không Liên Bang Mỹ (FAA). Quá trình cấp giấy chứng nhận loại máy bay C909 được bắt đầu từ năm 2023, trải qua 6 giai đoạn và được cấp vào năm 2014.

Tính đến 5-1-2025, 160 máy bay C909 đã được cung cấp đến tổng cộng 12 hãng hàng không trong đó có 11 của Trung Quốc và 1 của Indonesia, đã chuyên chở tổng cộng hơn 19,16 triệu hành khách trên tổng cộng 633 đường bay tới 158 thành phố, 181 sân bay với giới bay tích lũy tổng là hơn 550.000 giờ bay và hơn 330.000 lượt cất - hạ cánh.

Qua dữ liệu báo cáo của COMAC, không có tai nạn, sự cố nghiêm trọng xảy ra với máy bay C909 kể từ khi đi vào hoạt động. Trong năm 2024, giờ bay trung bình khai thác hàng ngày vào khoảng 5,2 giờ (block time) với độ tin cậy (dispatch reliability) vào khoảng hơn 99%.

Cũng trong năm 2024, đội bay C909 bay được khoảng 194.000 giờ với khoảng hơn 135.000 lượt cất hạ cánh, trong đó 509 gián đoạn khai thác bao gồm 131 chuyến bay bị hủy vì lý do kỹ thuật. Tỷ lệ gián đoạn khai thác do kỹ thuật là 3,77 trên 1.000 chuyến bay, và tỷ lệ hủy chuyến là 0,97 trên 1.000 chuyến bay.

Qua quá trình tìm hiểu hệ thống cấp chứng nhận máy bay của CAAC và qua các hệ thống tài liệu thu thập được, Cục Hàng không Việt Nam đánh giá các tiêu chuẩn đủ điều kiện bay của Trung Quốc chỉ có một số khác biệt nhỏ liên quan việc sử dụng tiếng Trung Quốc trong các nhãn mác trên máy bay.

MINH ANH